Nedir

Diskogram

Diskogram, sırt ağrısını değerlendirmek için kullanılan bir testtir. Bu test, doktorunuzun, sırt ağrınıza omuriliğinizde yer alan anormal bir diskin yol açıp açmadığını tespit etmesine yardımcı olur.

Diskogram sırasında, birkaç omuriliğinizin merkezine alçak basınç altında bir boya enjekte edilir. Daha sonra, disklerin zarar görüp görmediğini anlamak için bir röntgen veya BT taraması yapılır.

Diskogram invaziv bir işlem olduğu için, genellikle, tekrarlanan tedavi girişimlerine karşın sırt ağrısı geçmeyen hastalara uygulanır. Doktorunuz diskogram sonuçlarını, sırt ağrınız için yeni bir tedavi planı yapmak veya spinal füzyon ameliyatına hazırlanmak için kullanır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Diskogram, omurilik disklerinden birinin ağrıya neden olup olmadığını ve tedaviye ihtiyaç duyup duymadığını anlamak için kullanılan bir testtir.

Doktorunuz şu şartlar altında diskogramı önerebilir:

İlaç, fizik tedavi veya aktivitelerin sınırlanması gibi geleneksel tedaviler sırt ağrınızı dört ila altı ay boyunca geçirmediyse ve ameliyat gibi daha invaziv tedavilere ihtiyaç varsa.
Eğer spinal füzyon ameliyatı için gün aldıysanız ve doktorunuzun sırt ağrınızın kaynağı olan diskleri tespit edip, işlem sırasında onları alması gerekiyorsa.

İnvaziv bir test olması dolayısıyla, diskogram sırt ağrısının nedenlerinin değerlendirilmesinde başvurulacak ilk yöntem olmaya uygun değildir. Ayrıca, diskogram, hangi sorunların çözümünde ameliyatın etkili olup olmayacağını ya da gerçekleştirilecek bir ameliyatın hangi olumsuz sonuçlara yol açabileceğini tespit edemez. Ayrıca diğer tanı testleri üzerinde yüksek komplikasyonlara neden olma riski taşır. Bu nedenlerle, bazı doktorlar, sırt ağrılarının devam etmesi halinde bile diskogramı kullanmazlar. Bunun yerine, disk sorunlarının teşhisinde MR ve BT taraması gibi diğer testlere itibar eder ve tedaviyi buna göre yönetirler.

Riskler

Riskleri

Diskogram genellikle güvenli bir işlemdir. Ama bütün tıbbi işlemlerde olduğu gibi komplikasyon riski taşır.

Potansiyel komplikasyonlar arasında şunlar yer alır:

Diskler arasındaki boşluklarda ortaya çıkan enfeksiyonlar (diskitis)
Kronik sırt ağrısının daha da kötüleşmesi
Baş ağrısı
Mide bulantısı
Omurilik çevresi ve içindeki damar veya sinirlerin zarar görmesi
Boyaya karşı alerjik reaksiyon

Nasıl Hazırlanacaksınız

Hazırlık

İşlemden önce bir süreliğine yeme ve içmekten kaçınmanız gerekebilir. Doktorunuz size özel talimatlar verecektir.

Neler Yaşayacaksınız

Neler Bekleyebilirsiniz?

Diskogram esnasında

Diskogram, tarama ekipmanı bulunan bir muayenehanede veya hastane odasında ayakta tedavi esansına göre uygulanabilir. Böylece diskleriniz, diskogram sırasında incelenebilir. Diskogram sırasında uyanıksınızdır, ancak doktorunuz rahatlamanıza yardımcı olmak için bir damariçi (IV) yatıştırıcı verebilir. Aynı zamanda diskitis hastalığını önlemek için damaryolundan antibiyotik de alabilirsiniz.

Diskogramdan önce, üzerinize bir hastane önlüğü giymeniz sağlanır. İşlem sırasında, bir masanın üzerine yan yatıp öne doğru hafifçe dönersiniz. Pozisyonunuzu korumanız ve rahat etmeniz için yastıklar kullanılabilir. Siz doğru pozisyona geldikten sonra:

Sağlık bakım ekibinizin bir üyesi, bölgeyi steril hale getirmek için enjeksiyon alanını bir antiseptikle temizler.
Doktorunuz, diskogram sırasında kullanılan iğnelerin yol açtığı acıyı azaltmak için sırtınıza bir anestetik enjekte eder.
Hareket halindeki iç organlarınızı görmeyi mümkün kılan bir tarama tekniğinin (fluoroskopi) yönlendirmesiyle doktorunuz, deriniz ve kaslarınızın içinden incelenecek diskin ortasına doğru bir iğne sokar.
Alternatif olarak, doktorunuz bir yerine iki iğne de kullanabilir. İlki diskin dış ucunda beklerken, daha küçük olan ikincisi ilkinin ortasından geçerek diskin ortasına doğru ilerler.
İğne diskteki yerine ulaştığında, diskin içine kontrast boyası enjekte edilir ve sonra iğne çıkarılır.
Bu işlem sırasında biraz acı duymanız muhtemeldir. Sağlık bakım ekibinizden biri acınızı tarif etmenizi isteyecektir. Genellikle, eğer sırt ağrınızın kaynağı zarar görmüş bir diskse, enjeksiyon sırasında her gün yaşadığınıza benzer bir sırt ağrısı yaşarsınız. Eğer disk normalse, enjeksiyon sırasında ağrı az olacaktır.
Bu işlem, incelenmesi gereken her disk için tekrarlanır.

Bütün disklere kontrast boya enjekte edildikten ve iğneler çekildikten sonra, doktorunuz boyanın yayılıp yayılmadığını görmek için röntgen ya da BT taraması uygular. Eğer boya diskin ortasında kalıyorsa, bu diskin zarar gördüğü anlamına gelir. Kopmaya başlamış veya dış halkasında yırtıklar gelişmiş olabilir.

Diskogramın ardından

Diskogramdan sonra, yaklaşık 30-60 dakika kadar, gözlem için işlemin yapıldığı odada kalırsınız. Eğer ağrı hissederseniz, sağlık bakım ekibinize bunu bildirin.

Verilen sakinleştirici nedeniyle, diskogramdan sonra sizi başka biri eve bırakmalıdır. Eve gittikten birkaç saat sonra enjeksiyon bölgesinde biraz ağrı hissedebilirsiniz. Eğer bu ağrı şiddetliyse, derhal doktorunuzu arayın.

Sonuçlar

Doktorunuz, diskogram sırasında gerçekleştirilen tarama muayenelerini, işlem sırasında yaşadığınız ağrıyla ilgili sizden aldığı bilgilerle birlikte gözden geçirecektir. Hem görüntüler hem de sizin ağrı tarifleriniz, incelenen diskin sırt ağrınızın kaynağı olup olmadığının tespit edilmesine olanak sağlar. Doktorunuz bu bilgiyi, sürmekte olan tedavinize rehber olması veya ameliyat için hazırlanılması doğrultusunda kullanacaktır.

Bir diskin ağrıya neden olmadan zarar görebilmesi ve diskogram sırasındaki ağrı bildirimlerinin (sizin toleransınıza, ağrıyı tarifinize ve birçok başka faktöre bağlı olarak), çeşitlilik gösterebilmesi nedeniyle doktorlar, tedaviyi yönetirken yalnızca diskogram sonuçlarına itibar etmezler. Genel olarak, sırt ağrısı için tedavi planına karar verilirken diskogram sonuçları, MR veya BT taraması gibi başka testlerin sonuçlarıyla ve fiziksel muayeneyle birlikte değerlendirilir.