Aile-yaşam döngüsünün emeklilik aşamasında, yaşamınızda birçok değişiklik gerçekleşir. Çocuklarınız evlenir veya boşanırken ya da siz büyükanne-büyükbaba olurken yeni aile üyelerinin gelişi veya diğerlerinin ailenizden ayrılışı, sık sık bu aşamanın büyük bir kısmını oluşturur.

Bu aşama, çocuk yetiştirme sorumluluklarından bağımsız olduğunuz ve yaşamınızın çalışmasının meyvelerini alabileceğiniz büyük bir macera olabilir. Kendi ilgi alanlarınızı ve faaliyetlerinizi keşfederken veya evliliğinizi sürdürmek üzerine odaklanırken bile, hala diğer aile üyelerine destek olmak, yürüttüğünüz mücadelenin bir parçası olmaya devam eder. Birçok insan, bu dönemde yaşlı ebeveynlerine bakar. Onlara bağımsızlıklarını korumaları için yardım ederken duygusal, mali ve fiziksel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanabilirsiniz.

Fiziksel ve zihinsel becerilerinizde düşüş ya da mali veya sosyal durumunuzda değişiklikler yaşayabilirsiniz. Bazen eşiniz dahil olmak üzere, bir aile üyesinin ölümüyle başa çıkmanız gerekebilir. Bu aşamadaki yaşam kaliteniz, daha erken aşamalardaki değişikliklere ne kadar uyum sağlayabildiğinize bağlıdır. Ayrıca, bu noktaya gelinceye kadar sağlığınıza ne kadar dikkat ettiğinizle de ilişkilidir. Normal yaşlanma, kırışıklıklar, sızılar, ağrılar ve kemik yoğunluğunun kaybı ile vücudunuzu etkileyecektir. Zihinsel veya kronik bir fiziksel hastalığa yakalanma olasılığı da yaşla birlikte artar. Ama yaşlanma, otomatik olarak sağlığınızın kötü olacağı anlamına gelmez.

Emeklilik tatmin edici ve mutlu bir zaman olabilir. Büyükanne veya büyükbaba olmak size, bir çocuk yetiştirmenin sorumluluğu olmaksızın keyfini yaşama olanağı verebilir. Ama yeterli destek sistemleri olmayanların veya mali açıdan pek de iyi durumda bulunmayanların yaşamlarının bu aşaması daha zorlu geçebilir.

Aile yaşam döngüsünün bu son aşamasında, ulaşılacak özel hedefler arasında şunlar bulunur:

• Vücudunuz yaşlanırken, eşinizinkilerle birlikte kendi ilgi alanlarınızı ve fiziksel işlevlerinizi sürdürmek
• Yeni ailevi ve sosyal rolleri keşfetmek
• Yetişkin çocuklarınıza ve yeni aile üyelerinize duygusal destek olmak
• Yaşlı yetişkinlerin akıl ve deneyimlerine aile sisteminde yer açmak
• Bir eşin, kardeşin ve diğer akranların kaybı ile başa çıkmak ve kendi ölümünüze hazırlanmak
• Yaşamınızı gözden geçirmek ve yaşam döngünüz boyunca öğrendiğiniz ve deneyimlediğiniz şeylerin tümü üzerinde düşünmek.