Üreme Testleri

Erkekler İçin Üreme Testleri

İnsanların birçoğu hala, üremeyi sadece ‘kadınların problemi’ olarak düşünse de bütün vakaların yarıya kadar olanında kısırlık, erkekten kaynaklı sorunlardandır. Aslında zamanlama durumlarında, yüzde 20 - yüzde 30’unda, erkeğin düşük üreme kabiliyeti hamile kalma önündeki temel engeldir.  

Bu nedenle erkeklerin de kadınlar gibi üretkenliklerinin test edilmesi kesin bir gerekliliktir. Evet, belki bu utandırıcı bir durum olabilir. Ancak erkek kaynaklı üreme sorunlarının erken fark edilerek daha erken tedavi edilmesi, başarılı bir hamilelik anlamına gelebilir. Erkeklerin üremelerinin test edilmesi ayrıca, kadının gereksiz huzursuzluklar yaşamasına ve gereksiz harcamalara engel olabilir.

Ön İnceleme

Erkek Kısırlığında Ön İnceleme

Doktorlar genel olarak çiftlerin düzenli ve korunmasız olarak seks yapmalarına karşın, hamileliğin 12 ayın sonunda hala gerçekleşmemesinin ardından, keyfi olarak kısırlık teşhisi koyabilirler. Bu durumda zayıf üreme kabiliyeti daha iyi bir tanım olabilir; hamile kalmak için çabalamaya devam eden birçok çift, ikinci yılda ya da daha sonra hamile kalabilir. 

Erkeğin üreme kabiliyetinin incelenmesi, bir üroloji uzmanına görünmesiyle başlamalıdır. Ürolog muhtemelen muayene ve temel bazı soruları sorarak işe başlayacaktır.

  • Geçirdiğiniz ameliyatlar ve kullandığınız ilaçlarla birlikte, tüm tıbbi ve üremeye ilişkin geçmişiniz.
  • Sigara kullanımınız, spor yapıp yapmadığınız ve ilaç kullanımınızı da içeren yaşam tarzına ilişkin sorular.
  • Fiziksel muayene.
  • Seksle ilgili problemleriniz olup olmadığı, önceden seksle bulaşan hastalık geçirip geçirmediğiniz gibi, seks yaşamınıza ilişkin samimi bir sohbet.

Erkekler için yapılan herhangi bir kısırlık incelemesinde, erkeğin analiz için genellikle meni örneği vermesi gerekecektir. Doktor, erkekten örneği orada veya çok yakın bir yerde vermesini isteyecektir. Çünkü testin hemen, çok hızlı bir şekilde yapılması önemlidir.

Kısırlık Testi

Erkeklerde Kısırlık Testi

Bir erkeğin kısırlık nedeninin bulunması, bilimsel olarak incelikleri olan bir konudur. Erkek kısırlık uzmanlarının yaklaşımları birbirinden farklı olmakla birlikte, bir erkeğin yapılmasını bekleyebileceği testlerin bir kısmı şu şekildedir:

Meni ve Sperm Analizi

Meni ve Sperm Analizi

Bu alanda eğitim almış bir uzman erkeğin sperm sayısı, şekli, hareketliliği ve diğer değişkenleri teşhis edebilir. Genel olarak normal şekilli ve yüksek sperm sayısı, daha yüksek üreme kabiliyeti anlamına gelir. Ama istisnalar yaygındır. Birçok erkek düşük oranda sperm sayısı veya normal sayılmayacak meniye karşın hala üreyebilir. Yine kısır erkeklerin yüzde 15’i  normal meniye ve yüksek oranda normal sperme sahiptir.

Eğer ilk meni analizi normal çıkmışsa, doktor sonucu teyit için ikinci bir meni testi isteyebilir. Test sonucunun iki kez normal çıkması, genellikle erkeğin önemli bir kısırlık sorunu olmadığı şeklinde yorumlanır. Eğer test sonuçlarında bir şeyler düzenli görünmüyorsa, doktor problemi kesin olarak belirleyebilmek için başka testler de isteyebilir.

Şaşırtıcı bir şekilde hiç meni ve sperm olmaması (azoospermia), iyi bir şey olabilir. Bu, ‘boşaltım sisteminin’ işleyişinde bir tıkanma olduğunu ve ameliyatla düzeltilebileceğini gösterebilir.

Fiziksel Muayene

Fiziksel Muayene

İyi bir fiziksel muayene aşağıda anlatılacak olan varikoseli ortaya çıkarabilir ve hormonsal sorunlara ilişkin de ipuçları verebilir. Testislerin boyutları ölçülebilir. Fiziki muayene ideal olarak bir üroloji uzmanı tarafından yapılmalıdır.

Hormonal İnceleme

Hormonal İnceleme

Beyinde üretilen testosteron ve diğer birçok hormon, sperm üretimini kontrol eder. Bununla birlikte üreyemeyen erkeklerin yüzde 97’sinde ana problem hormonlar değildir. Uzmanlar, kısırlığın hormonlardan kaynaklı olup olmadığına ilişkin kapsamlı araştırmalar yapılması konusunda hemfikir değildirler.

Gen Testi

Gen Testi

Gen testleri, belli başlı üreme engellerini ve sperm sorunlarını belirleyebilir. Uzmanlar ne zaman gen testi yapılması gerektiği konusunda farklı yaklaşımlara sahiptir.

Sperm Düşmanı Antikorlar

Sperm Düşmanı Antikorlar

Bazı erkekler, kendi spermlerine tepki gösteren anormal antikorlar üretirler. Antikorlar yumurtaya gitmekte olan spermlere saldırarak döllenmeyi engellerler. Diğer bazı erkeklerde, problem sperm yapımı değildir;  problem spermin gitmesi gereken yere ulaşabilmesi sorunudur. Menideki sperm, düşük sayıda, anormal ve kaybediliyor olsa da bu durumdaki erkeklerin testislerinde normal sperm vardır. Bir erkek yeterli sayıda sperm üretirken, menide düşük sayıda sperm bulunmasının birçok sebebi olabilir.

  • Geri fışkırtma. Bu durumda sperm geri doğru akar ve sidik kesesine boşalır. Genellikle geri boşalmanın sebebi önceden geçirilmiş bir ameliyattır.
  • Ana sperm koridorunun yokluğu. Genetik bir sorundur ve bazı erkekler sperm geçişi olan bu boru sistemi olmadan doğarlar.
  •  Testislerle penis arasındaki akış sisteminin herhangi bir yerindeki engel.
  • Sperm düşmanı antikorların, yumurtaya gitmesi sırasında erkeğin kendi spermine, anormal saldırılarda bulunuyor olmaları.

Varikosel, vakaların yüzde 38’e kadar olan bölümünde en yaygın düzeltilebilir erkek kısırlığı nedenidir. Testislerin üzerindeki söz konusu geçiş yollarındaki anormal yapılar ameliyatla düzeltilebilir.

Düşük sayıda ve anormal yapıda spermden kaynaklı kısırlığı olan erkeklerin yüzde 25’e kadar olan bölümünde, tanımlanabilir bir sebep yoktur. Bu da ‘sebebi bilinmeyen (idiopathic - idiyopatik) kısırlık’ olarak adlandırılır.

Hem kadın hem de erkek için yapılacak testler sonucunda, eşlerin yüzde 85’e kadar olan bölümü üreyememelerinin sebebini bulabilirler. Sürekli deneyen ve tedavi gören birçok çift de ilk bir yılın ardından hamile kalabilmektedir.

Prof. Dr. Kaan AYDOS

Hocam iyi günler. 26 yaşında bir erkeğim. 6-7 aydır şikayetlerim sürüyor. sürekli idrarım varmış hissine kapılıyorum. saat başı tuvalete gidiyorum. ge... devamı