• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Hazırlık
• Bekleyebilecekleriniz

Nedir

Nedir?

Ertesi gün hapı, bir progestin olan levonorgestrel hormonu veya bir progesteron agonist-antagonist olan ulipristal asetat içeren acil bir doğum kontrol türüdür.

Ertesi gün hapı korunmasız cinsel ilişkiye girdikten sonra kullanılabilir. Adet döngünüzün neresinde olduğunuza bağlı, ertesi gün hapı yumurtlamayı önleyebilir veya erteleyebilir, döllenmeyi engelleyebilir veya döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesinin önüne geçer. Zaten hamileyseniz ertesi gün hapı almayın.

FDA tarafından onaylanmış birkaç ertesi gün hapı markası vardır. Ama dünya çapında mevcut başka ertesi gün hapı markaları da bulunur.

Ertesi gün hapı alma ve kullanma yaşı ülkeden ülkeye değişir. Bazı ülkelerde 16 yaş sınırı vardır. Bu yaştan yukarı olanlar hapı eczanelerden reçetesiz alabilir ama daha küçük olanların tıp uzmanına reçete yazdırması gerekir.

Niçin Yapılır

Niçin yapılır?

Cinsel ilişkiye girmeden önce doğum kontrolü hakkında bir karar vermek her zaman iyi bir fikirdir. Ama ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiye girdiyseniz, doğum kontrolü kullanmadıysanız, doğum kontrol hapını almayı unuttuysanız veya doğum kontrol yönteminiz başarısız olduysa gebeliği önleyebilir.

Gebelik genelde cinsel ilişkiden hemen sonra meydana gelmez. Aksine, günler sonra vuku bulabilir. Cinsel ilişki ve gebe kalma arasındaki zamanda, sperm yumurta kanalı boyunca yol alır, ta ki potansiyel olarak bir yumurtayla bulaşana kadar. Sonuç olarak, korunmasız cinsel ilişkiden sonra acil doğum kontrolü almak gebeliği önlemek için geç değildir.

Emzirirken ertesi gün hapı kullanmanın güvenli olduğu belirtiliyor.

Ertesi gün hapının kürtaj hapı diye de bilinen mifepristonla aynı şey değildir. Ertesi gün hapı gebeliği önleyebilir. Ertesi gün hapını aldığınızda zaten hamileyseniz tedavi etkisiz olacak ve gelişen bebeği etkilemeyecektir. Kürtaj hapı, varolan, yani döllenmiş bir yumurtanın rahim duvarına tutunduğu ve halihazırda gelişmeye başladığı bir gebeliği sonlandırır.

Riskler

Riskler

Ertesi gün hapı herkes için uygun değildir. Sağlık uzmanınız şu durumlarda ertesi gün hapı kullanmamanızı önerebilir:

• Ertesi gün hapının bir bileşenine alerjikseniz
• Açıklanamayan vajinal kanamanız varsa
• Barbitüratlar veya sarı kantarın gibi, ertesi gün hapının etkisini azaltabilecek ilaçlar kullanıyorsanız

Ertesi gün hapı şeker hastasıysanız bir seçenek olabilir. Ama ertesi gün hapını aldıktan sonra kanınızdaki şeker seviyesini kontrol etmek için sağlık uzmanınızla çalışmanız gerekebilir.

Emziriyorsanız sağlık uzmanınıza danışın. Bazı markalar emzirme sırasında güvenliyken bazıları önerilmez.

Ek olarak, belli markaları kullanmadan önce hamile olmadığınızdan emin olun. Bu markaların gelişmekte olan bebeğe zararları bilinmiyor. Ama bazı markaları aldığınızda hamileyseniz tedavi etkisiz olup gelişmekte olan bebeğe zarar vermeyecektir.

Ertesi gün hapının yan etkileri arasında şunlar bulunabilir:

• Bulantı ve kusma
• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Baş ağrıları
• Meme duyarlılığı
• Adet dönemleri arasında kanama veya daha ağır adet kanaması
• Alt karın ağrısı veya kramplar
• İshal

Yan etkiler genelde birkaç gün sürer.

Ertesi gün hapını kullanmak adet döneminizi bir hafta geciktirebilir. Eğer adet döneminiz bir haftadan daha uzun süre geciktiyse gebelik testi yapın. Bir haftadan uzun süren kanama veya lekelenmeniz varsa ya da ertesi gün hapını aldıktan sonra 3-5 hafta şiddetli alt karın ağrısı oluştuysa sağlık uzmanınızla iletişim kurun. Bunlar düşük veya döllenmiş yumurtanın rahim dışına, genelde yumurtalık kanalına yerleştiği dış gebelik belirtileri olabilir.

Acil doğum kontrolü korunmasız bir cinsel ilişkiden sonra gebeliği önlemek için etkili bir seçenektir ama diğer doğum kontrol yöntemleri kadar etkili değildir ve rutin kullanım için önerilmez. Tek sefer korunmasız cinsel ilişkiye girip ertesi gün hapını doğru biçimde kullanan her 100 kadından 1 veya 2’si hamile kalacaktır. Ertesi gün hapı cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.

Hazırlık

Hazırlık

Ertesi gün hapı alma yaşı ülkeden ülkeye göre değişir ama genelde 16 yaş sınırı vardır. Bazı markalar reçetesiz alınabilir, bazı markalarsa bir sağlık uzmanı tarafından reçete edilmelidir.

Sağlık uzmanınıza kullandığınız her ilacı söylemeyi unutmayın.

Bekleyebilecekleriniz

Bekleyebilecekleriniz

Ertesi gün hapını kullanmak için:

• Ertesi gün haplarının talimatlarını dikkatle takip edin. Bazı markalar, korunmasız cinsel ilişkiden sonra, mümkün olduğunca çabuk ve 72 saatten az sürede, ikinci hapsa 12 saat sonra alınır. Bir markada korunmasız cinsel ilişkiden sonra, mümkün olduğunca çabuk ve 120 saatten az sürede alınabilir.
• Gelecek hamilelikler için önlem alın. Ertesi gün hapı gebelikten sürekli koruma sağlamaz. Eğer ertesi gün hapını aldıktan sonraki günlerde ve haftalarda korunmasız cinsel ilişkiye girdiyseniz gebe kalma riski altındasınız. Doğum kontrolü kullanmaya veya devam etmeye dikkat edin.

Ertesi gün hapını aldıktan sonra iki saat içinde kusarsanız sağlık uzmanınızla dozu yineleyip yinelemeyeceğiniz hakkında konuşun.

Kaynak: MayoClinic