Nedir

Daha çok işkolik olarak bilinen iş bağımlıları, ya sürekli iş yerinde gibi görünen ya da yaptıkları işi bir yönüyle yaşam biçimi olarak benimseyen insanlardır. ''Bağımlılık'' kelimesine benzer olarak ''işkolik'' etrafa rastgele kullanılıyor, çok fazla çalıştığı düşünülen herhangi birine yapıştırılıyor.

İş bağımlılığı klinik bağımlılık tanımına uymaz, resmileşmiş hiçbir tanımı yoktur, Amerikan Psikiyatri Birliği gibi gruplar tarafından bağımlılık olarak tanınır. Ama bu, davranışın diğer ilgili kompülsif bozukluklar veya dürtü kontrol bozukluklarıyla benzerlik göstermediği şeklinde algılanmamalıdır; aslında deneyimsel kanıtlar tam tersini iddia ediyor.

Belirtileri

Belirtileri

İş bağımlılığı aslında herhangi sayıda duygusal ve psikolojik sorunun dışavurumudur. İş bağımlılığını gösteren 8 belirti şunlardır:

Onay aramak

İşkoliğin kişiliği işinin içindedir; iş onun varlığını onaylar ve başkaları tarafından bir kabul görme yoludur.

Düşük öz saygı
İmaja aşırı derecede önem veren işkolikler fazla çalışmanın kendilerine hayranlık kazandıracağına inanır.

Kontrol sorunları
İş bağımlıları hayatın belirsizlikleriyle baş etmeye çalışır ve kontrol edilemeyen şeyler üzerinde belli ölçüde kontrol elde etmeye çalışır.

Otorite sorunları
İş bağımlısı, onay aramak için otorite sahiplerine yenik düşmeye yatkındır, bu teslim olmak ya da kendini alçaltmak anlamına gelse bile.

Mükemmeliyetçilik
İş bağımlıları kendileri üzerinde makul olmayan taleplerde bulunma eğiliminde olan mükemmeliyetçilerdir. Bu beklentilerini hem iş yerinde hem de kişisel ilişkilerinde etraflarında bulunanlara yayabilir ya da yaymayabilirler.

Gerçeklerden kaçmak
İş bağımlıları işlerini, gerçek dünyadaki duygularla uğraşmaktan kaçış aracı olarak kullanır.

Zihni işle meşgul etmek
Klinik bağımlılarda olduğu gibi, iş bağımlıları aşırı çalışır ve iş yerinde değilken buna o kadar takıntılı olurlar ki yaşamlarının dengesi bozulur, sağlık ve ilişki sorunları ortaya çıkar.

Yalan söylemek
İşkolikler, iş alışkanlıklarıyla ilgili olarak kendilerine ve başkalarına yalan söylemeye başlayabilirler. Ayrıca geçmişteki başarıları ve başarısızlıkları hakkında yalan söyleyebilirler; ilkini abartır, ikincisini en aza indirger ya da değiştirerek anlatırlar.

Testleri

Teşhisi

İş bağımlılığı için tek güvenilir teşhis, çeşitli ülkelerdeki Adsız İşkolikler adlı gruptan geliyor, bu grup birinin işkolik olup olmadığından emin olmak için kendine sorabileceği yirmi soru sunuyor. Web sitesine göre, üç veya daha fazla soruya "evet" yanıtı vermeniz, "işkolik olabilirsiniz" anlamına geliyor.

1. İşiniz hakkında aileniz ya da başka herhangi bir şey hakkında olduğundan daha fazla heyecan duyuyor musunuz?

2. İşinizden para kazandığınız ve kazanamadığınız zamanlar oluyor mu?

3. İşinizi kendinizle birlikte eve götürüyor musunuz? Hafta sonlarına? Tatile?

4. İşiniz yapmayı ve konuşmayı en çok sevdiğiniz aktivite mi?

5. Haftada 40 saatten fazla çalışıyor musunuz?

6. Hobilerinizi para kazandıran girişimler haline dönüştürüyor musunuz?

7. İş çabalarınızın sonuç vermesi için tam sorumluluk alıyor musunuz?

8. Aileniz ya da arkadaşlarınız zamanında dönmenizi beklemekten vazgeçiyor mu?

9. Başka türlü yapılamayacağından endişelendiğiniz için ekstra iş aldığınız oluyor mu?

10. Bir projenin süresini olduğundan daha az tahmin edip, daha sonra onu yetiştirmek için çabaladığınız oluyor mu?

11. Eğer yaptığınız işi seviyorsanız, saatlerce çalışmanın bir sakıncası yok mu?

12. İş dışında başka öncelikleri olanlara hoşgörüsüz müsünüz?

13. Çok çalışmazsanız işinizi kaybedeceğinizden ya da başarısız olacağınızdan korkuyor musunuz?

14. İşler çok iyi gidiyor olsa bile gelecek sizin için sürekli bir endişe kaynağı mı?

15. Oyun oynamak da dahil, yaptığınız şeylerde enerjik ve rekabetçi misiniz?

16. İnsanların başka şeyler yapmak için çalışmayı bırakmanızı istemesine sinirleniyor musunuz?

17. Sizin uzun saatleriniz aileniz ya da diğer ilişkilerinize zarar veriyor mu?

18. Araba kullanırken, uykuya dalarken ya da başkalarıyla konuşurken iş hakkında düşünüyor musunuz?

19. Yemek sırasında çalışır ya da okur musunuz?

20. Daha fazla paranın hayatınızdaki diğer sorunları çözeceğine inanıyor musunuz?

Bunun klinik bir teşhis teşkil etmediğini unutmayın ve endişeli okuyucular gerçek bir teşhis için lisanslı bir terapist ya da ruh sağlığı uzmanına gitmeli.

Tedavisi

Tedavisi

İş bağımlılığı için bir grup tedavisi, hem yüz yüze hem de çevrimiçi olarak çeşitli ülkelerdeki Adsız İşkolikler adlı destek grubuyla sınırlıdır. Bu grup aşırı çalışma davranışına yönelik olarak, Adsız Alkolikler grubu tarafından düzenlenen, grup toplantıları, isim gizliliği ve üyelere çalışmaları için verilen Adsız Alkolikler tarafından kabul görmüş 12 adımlık tavsiyeleri içeren yönergelere uygun hareket ediyor.

İş bağımlıları kompülsif davranışları da içeren duygusal sorunlarla yönlendirildiği için, işkolik olabileceğini hisseden herhangi biri çeşitli terapist, psikolog ya da eğitimli ve sertifikalı ruh sağlığı uzmanlarından tedavi için yardım isteyebilir. Yalnızca iş bağımlılığı ya da işkoliklik alanında uzman birini bulunmak zordur.

Uzm. Dr. Gökçe KÜÇÜKYAZICI

Merhaba Dr. Hanim. Benim 8 aylik oğlum var ve çalışıyorum. Annem bakıyor kendisine ve anneannesinde yatılı kalıyor. Pazartesi akşamı bırakıyorum, cuma... devamı