• İçindekiler
• Nedir
• Agnosi Türleri

Nedir

İşitsel agnosi, temelde sesleri birbirinden ayıramama veya tanımlayamama yeteneksizliği olarak ortaya çıkan bir agnosi türüdür. İşitsel agnosi bir kulak kusuru değildir; fakat beynin seslerin ne anlama geldiğini işlemede ortaya çıkan nörolojik yeteneksizliğidir.

İşitsel agnosi problemi olan kişiler fiziksel olarak sesleri işitebilirler. Hatta sesleri alakasız terimler kullanarak tanımlayabilirler; fakat bu sesleri ayırt edemezler. Rahatsızlığı bulunan kişiler bazı çevresel sesleri tanımlayabilirler; örneğin motorun çalışma sesini aslan kükremesine benzetirler; fakat sesi ne “araba” ya da “motor” ile eşleştirebilir ne de bir aslanın bu sesi çıkardığını söyleyebilirler.

Agnosi Türleri

Üç çeşit işitsel temel agnosi türü bulunmaktadır:

Dilbilimsel (veya Verbal bilgi veya Wernicke agnosi) agnosi öznenin kelimeleri anlayamadığını gösterir. Kişi işaret dili veya kitap okurken gördüğü kelimeleri anlayabilmesine ve konuşabilmesine rağmen her bir kelime ile ilişkilendirilen belirli sesler kişi için anlamsızdır.

Klasik (veya saf) işitsel agnosi hayvan sesleri, endüstriyel sesler veya diğer benzeri sesleri işleyememe yeteneksizliğidir. Bir uçağın sesi “uçak” fikri ile ilişkili olarak anlaşılmaz – aslında kişi kafasını kaldırıp yukarı bakmayı bile aklından geçirmez.

Yorumlayıcı veya algısal agnosi (amusi) müziği anlayamama yeteneksizliğidir. “Amusi” terimi sade ritmik yetenek kusurundan (hafif disritmi) yakın zamanda keşfedilen “distimbria” dahil olmak üzere tam kapsamlı ciddi amusiye kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Rahatsızlıkla mücadele eden kişiler müziği basit bir “gürültü” olarak algılar ve genellikle su borusu veya matkap veya diğer invasif arka plan sesleri ile karşılaştırır. Vokal şarkılar kişi tarafından anlaşılabilir; fakat basit “garip ses tonu” olarak tanımlanır.

Normal yoğunluktaki amusi ile birlikte amusi hastası olan kişiler kortikal olarak üç ara tondan daha az ses farklarını ayırt edemez (eğer ses kusuru varsa; bu belirti olmadan durumun amusi olup olmadığı tartışma konusudur). Rahatsızlığı bulunan kişiler müzik dinlemekten ve müzik yapmaktan zevk alabilirler, müziği takdir edebilirler. Fakat bazı hastalar buna dayanamayabilir ve müziği rahatsız edici bulabilir.