• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Sebepleri
• Risk Faktörleri
• Komplikasyonları
• Muayenesi
• Testleri
• Tedavisi
• Yaşam Tarzı
• Önleme

Nedir

Kabızlık

Kabızlık, dışkı çıkarmanın azalması veya dışkılama güçlüğüyle tanımlanan yaygın bir mide-bağırsak yolu sorunudur.

Dışkı çıkarmanın sıklığı kişiden kişiye büyük ölçüde değişiklik gösterir. Buna karşın, genellikle haftada üç defadan daha az dışkılama, dışkının katı ve kuru kıvamda olması halinde kabızlık ortaya çıkar. 

Neyse ki kabızlık çoğu kez geçici bir sağlık durumudur. Daha sık egzersiz yapmak, daha fazla sıvı tüketmek ve lif bakımından zengin bir beslenme programı takip etmek gibi basit yaşam tarzı değişiklikleri kabızlığı iyileştirmede oldukça faydalı olabilir. Bunun yanı sıra kabızlık reçetesiz alınabilen laksatif (kabızlık giderici) ilaçlarla da tedavi edilebilir. 

Belirtileri

Belirtiler

Dışkı çıkarmanın her gün olmaması kabız olduğunuz anlamına gelmez. Buna karşın, eğer geçen altı ay içinde, üç veya daha fazla kez aşağıdaki belirtilerden en az ikisini yaşadıysanız kabızlık sorununuz olabilir:

• Haftada üç kereden az dışkılama
• Sert dışkı
• Dışkı çıkarma sırasında aşırı ıkınma
• Rektumda (anüsün iç kısmı) tıkanma hissi
• Dışkı çıkarma sonrası anüsün tamamen boşalmaması hissi
• Dışkı çıkarmayı sağlamak için elle boşaltım ve alt karın bölgesine basınç uygulamak gibi dışkıyı elle çıkarma yollarını deneme gereksinimi 

Tıbbi yardım gerektiren durumlar

Kabızlık rahatsızlık verici bir sorun olsa da genellikle tehlikeli değildir. Kabızlık sorunu yaşayan birçok kişi doktor kontrolüne ihtiyaç duymaz. Buna karşın kronik kabızlık, bazı sağlık sorunlarına yol açabilir ve ciddi bir rahatsızlığın habercisi olabilir. 

Eğer kabızlığın nedenini açıklayamıyorsanız, dışkı çıkarma alışkanlıklarınızda değişiklikler veya üç haftadan fazla süren şiddetli şikayetleriniz varsa doktorunuza danışın. Ayrıca, eğer aşağıdaki belirtileri gözlemliyorsanız derhal tıbbi yardım isteyin. Bu belirtiler ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. 

• Beslenme programınızda ve egzersiz planınızda yaptığınız düzeltici değişikliklere rağmen en az üç gün arayla oluşan dışkı çıkarma
• Yoğun karın ağrısı  
• Dışkıda kan
• İshalle dönüşümlü ortaya çıkan kabızlık
• Rektumda (anüsün iç kısmı) ağrı
• Kalem şeklinde ince dışkı
• Açıklanamayan kilo kaybı                        

Sebepleri

Sebepler

Kabızlık genellikle atıkların veya dışkının, sindirim sisteminde yavaş ilerlemesi halinde sertleşmesi ve kuruması sonucu ortaya çıkar.  

Normal koşullarda sindirim atıkları (dışkı) kas kasılmalarıyla bağırsak yolundan dışarı atılır. Birçok vücut fonksiyonu için gerekli olan atık içerisindeki su ve tuz, kalın bağırsakta (kolon) tekrar emilir.

Buna karşın, su veya lif bakımından yeterince zengin gıdalar tüketmemeniz veya kalın bağırsak kaslarının yavaş çalışması halinde dışkı sertleşir, kurur ve kalın bağırsaktan çok yavaş atılır. Bu da kabızlık sorununun temel nedenidir. 

Ayrıca, eğer bağırsaklarınızı hareket ettirmek için kulladığınız kaslar gerektiği gibi çalışmıyorsa kabızlık sorunuyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu soruna pelvik (alt karın) taban bozukluğu (anismus) adı verilir ve yumuşak dışkı dahil dışkılama hareketi sırasında aşırı ıkınmanıza neden olur.  

Bağırsak hareketlerinde yavaşlamaya neden olan bazı faktörler şunlardır:

• Yeterli miktarda sıvı tüketilmemesi veya vücudun susuz kalması
• Yeterli miktarda lifli gıda tüketilmemesi
• Dışkı çıkarmayı geciktirme
• Fiziksel aktivite azlığı (özellikle ileri yaştaki yetişkinlerde)
• Huzursuz bağırsak sendromu
• Hamilelik, yaşlanma ve seyahat gibi yaşam tarzı ve alışkanlıklarınızdaki değişiklikler
• Laksatif (kabızlık giderici) ilaçların sık veya yanlış kullanımı
• İnme, diyabet, tiroid rahatsızlığı ve Parkinson hastalığı gibi bazı rahatsızlıklar
• Bağırsak tıkanması veya divertikül gibi kalın bağırsak ve rektum sorunları
• Ağrı kesici ilaçlar, idrar söktürücüler, Parkinson hastalığı, yüksek kan basıncı ve depresyon gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar
• Tiroit bezi yetmezliği gibi hormonal bozukluklar
• Anüsteki büzücü kasların kasılmasına neden olan anal yırtılmalar ve basur
• Kusma ve ishal nedeniyle vücutta tuz kaybı
• Bağırsaklara giden sinirleri etkileyebilecek omurilik hasarları

Bazı nadir durumlarda, kabızlık kalın bağırsak veya rektum kanseri, hormonal bozukluklar ve doğuştan gelen bağışık (otoimmün) hastalıklar gibi daha ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Çocuklarda kabızlık, kalın bağırsakta sinir hücresi eksikliğine bağlı gelişen kalıtsal bir durum olan Hirschsprung hastalığının göstergesi olabilir.

Küçük çocuklar, tuvalete gitmekten korkmaları veya isteksiz olmaları halinde kabızlık sorunu yaşayabilirler. Daha büyük yaştaki çocuklar bağırsak hareketlerini göz ardı edebilir veya tuvalete gitmeyi unutabilir.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Aşağıdaki durumlar kabızlık riskini attırır:

• İlerleyen yaş
• Hareketsizlik
• Yatağa mahkum olma
• Yeteri kadar lifli gıda tüketmeme
• Yeteri kadar sıvı tüketmeme
• Sakinleştirici, uyuşturucu veya yüksek kan basıncı ilaçları gibi bazı ilaç tedavileri
• Kemoterapi tedavisi

Kabızlık riski, kadınlarda erkeklere oranla ve çocuklarda yetişkinlere oranla daha yüksektir.

Eğer hamileyseniz, hormonal değişiklikler yüzünden kabızlık sorunuyla sık sık karşılaşabilirsiniz. Hamileliğin ilerleyen aylarında, büyüyen rahmin bağırsaklar üzerine uyguladığı basınç da kabızlığa neden olabilir.

Komplikasyonları

Komplikasyonlar

Kabızlık, rahatsızık verici bir sorun olsa da çoğu zaman tehlikeli değildir. Eğer kabızlık uzun süre devam ediyorsa ve dışkı çıkarma sırasında ıkınmalara neden oluyorsa aşağıdaki sağlık sorunları ortaya çıkabilir:

• Katı kıvamdaki dışkının büzücü kasları genişletmesi sonucu basur ve anüs yırtıkları ortaya çıkabilir. 
• Katılaşan dışkının birikmesi sonucu dışkı normal şekilde vücuttan dışarı atılamayabilir. Bu durum dışkı sıkışmasına neden olur. Sıkışan dışkıyı elinizle çıkarmanız gerekebilir. 
• Rektal (anüsün iç kısmı) dokunun bir bölümünün anüsten dışarıya çıkması halinde rektal sarkma ortaya çıkar. Bu durum anüste mukus salgılanmasına yol açabilir.  
• Laksatif (kabızlık giderici) ilaçların sık olarak kullanılması halinde bağırsakların düzenli işlemek için bu ilaçlara bağımlı hale gelmesi sonucu tembel bağırsak sendromu ortaya çıkabilir. Laksatif ilaçların kullanımı, vitaminlerin ve diğer besin değerlerinin iyi emilememesi ve bağırsak yolunun zarar görmesi gibi bazı diğer sorunlara da neden olabilir.

Muayenesi

Muayene

Kabızlık sorunuz varsa ilk olarak aile hekiminize veya pratisyen bir hekime danışın. Bununla birlikte doktorunuz, sorunununuzun ileri boyutlarda olmasından şüphelenirse sizi sindirim rahatsızlıkları konusunda uzman bir doktora (gastroenterolog) yönlendirecektir.  

Doktorunuzla ilk randevunuzda konuşulması gereken birçok konu olacağından randevuya hazırlıklı gelmeniz iyi olacaktır. İşte randevuya hazırlanmanıza yardımcı olacak bazı bilgiler ve doktorunuzun size yöneltebileceği sorular.

Randevudan önce yapabilecekleriniz

Randevudan önce uygulamanız gerekebilecek kısıtlamalardan haberdar olun. Randevuyu aldığınızda, doktorunuza tanısal testlere hazırlanmak için, aldığınız kalorileri sınırlamak veya lif bakımından zengin gıdalar tüketmek gibi randevudan önce yapabileceğiniz bir şey olup olmadığını sorun. 

• Gözlemlediğiniz belirtileri yazın. Kabızlıkla ilgili olmayan belirtileri de listeye ekleyin.
• Temel kişisel bilgilerinizi yazın. Bunlara ciddi stres kaynaklarını ve son zamanlarda yaşadığınız hamilelik veya seyahat gibi önemli değişiklikleri de ekleyin.
• Kullandığınız ilaçları listeleyin. Bu listeye aldığınız vitaminleri, takviyeleri ve bitkisel ilaçları da ekleyin.
• Aileden ve arkadaşlarınızdan birinin sizinle gelmesini isteyin. Bazen randevu sırasında size verilen bilgilerin hepsini aklınızda tutmanız zor olabilir. Size eşlik edecek kişi, atladığınız veya unuttuğunuz şeyleri hatırlatabilir.
• Soruları not alın. Doktorunuza sorabileceğiniz soruları önceden bir yere not alın.

Doktorunuzla geçireceğiniz vakit sınırlı olacağından bu zamanı en iyi şekilde kullanabilmek için doktorunuza sorabileceğiniz soruların bir listesini yapın. Sorularınızı en önemlilerinden başlayarak sıralayın. Kabızlığa ilişkin olarak doktorunuza sorabileceğiniz temel sorulardan bazıları şunlardır: 

• Şikayetlerimin ve durumumun nedeni nedir?
• Şikayetlerimin veya durumumun başka ne gibi nedenleri olabilir?
• Ne tür testler yaptırmam gerekiyor?
• Önerdiğiniz tedavi yöntemleri nelerdir?
• Diğer tedavi seçenekleri nelerdir?
• Tedavi sonucunda belirtiler ne kadar zamanda kaybolur?
• Başka bazı sağlık sorunlarım da var. Bütün bu rahatsızlıklarla birlikte şikayetlerimle nasıl baş edebilirim?
• Uymam gereken kısıtlamalar var mı?
• Bir gastroenterologa danışmalı mıyım? Maliyeti ne olacaktır ve sigortam bunu karşılar mı?
• Yazdığınız ilaca alternatif ilaçlar var mı?
• Bana verebileceğiniz broşür veya çıktı var mı? Hangi web sitelerinden bilgi alabilirim?

Doktorunuza sormak üzere hazırladığınız bu soruların yanı sıra randevu sırasında size anlatılanları anlamadığınızda soru sormaktan kesinlikle çekinmeyin.

Doktorunuzun size sorabileceği sorular

Doktorunuz size birtakım sorular soracaktır. Bu sorulara hazırlıklı olmak zamanınızı daha iyi kullanmanıza yardımcı olarak üzerinde durmak istediğiniz noktalara zaman ayırmanızı sağlayacaktır. Doktorunuzun size sorabileceği sorulardan bazıları şunlardır:

• Kabızlık şikayetiniz ilk ne zaman ortaya çıktı?
• Şikayetleriniz düzenli olarak mı yoksa ara sıra mı ortaya çıkıyor?
• Şikayetlerinizin şiddeti ne?
• Şikayetlerinizin azalmasını sağlayan şeyler var mı?
• Şikayetlerinizin kötüleşmesine neden olan bir şey var mı?
• Şikayetleriniz arasında karın ağrısı var mı?
• Şikayetleriniz arasında kusma var mı?
• Yakın zamanda istem dışı kilo verdiniz mi?
• Dışkınızda kan var mı?  
• Dışkı çıkarırken ıkınıyor musunuz?
• Ailenizde sindirim sorunları veya kalın bağırsak kanseri olan birisi var mı?
• Başka sağlık sorunlarınız var mı?
• Yakın zamanda kullanmaya başladığınız veya dozajını değiştirdiğiniz bir ilaç var mı?

Randevuya kadar yapabilecekleriniz

Bazı tanısal testler önceden hazırlık gerektirebilir. Örneğin değerlendirme testleri yaptıracak kişilerin, testlerden önce belli bir süre laksatif kullanmaları ve lif bakımından zengin gıdalar tüketmeleri gerekir. Randevudan önce ayrıntılı bilgi için doktorunuza danışın.

Testleri

Testler

Doktorunuz tıbbi geçmişinizi inceler, fiziksel bir inceleme yapar ve kullandığınız reçeteli ve reçetesiz ilaçları sorar. Ayrıca doktorunuz kabızlık teşhisi koyarken diğer rahatsızlıkların riskini de ortadan kaldırmak ister. Bu sorunlar arasında ince veya kalın bağırsakta tıkanıklık (bağırsak tıkanıklığı), kalın bağırsakta daralma, tiroit bezi eksikliği gibi endokrin sorunları veya kanda aşırı kalsiyum birikimi (hipokalsemi) gibi elektrolit bozuklukları yer alır. 

Ayrıntılı testler genellikle belirtileri ciddi boyutlarda olan kişilere veya kabızlık sorunu yeni ortaya çıkan ileri yaştaki kişilere uygulanır. Bu tanısal uygulamalardan bazıları şunlardır:

• Baryumlu röntgen. Bu test sırasında bağırsağınızın iç kısmı tezat bir boyayla (baryum) kaplanır. Bu sayede rektum, kolon ve bazen ince bağırsağın bir bölümü röntgende daha iyi görülür. 
• Anorektal (anüs ve rektum arası) bölge röntgeni. Bu röntgen işleminde doktorunuz rektumunuza, dışkıyla aynı kıvamda, yumuşak bir macun sürer. Macun dışarı atılırken dışkılamanın tamamlanmasını ve rektal kas kasılmalarını değerlendirmek amacıyla röntgen çekilir.
• Rektum ve s-biçimli kalın bağırsağın alt kısmının incelenmesi (sigmoidoskopi). Bu işlemde doktorunuz, rektumunuzu ve kalın bağırsağınızın alt bölümünü incelemek için ışıklı ve esnek ince bir boruyu anüsünüze yerleştirir.
• Rektum ve tüm kalın bağırsağın incelenmesi (kolonoskopi). Bu tanısal işlem, doktorunuzun esnek ve ucunda kamera bulunan ince bir boruyla tüm kalın bağırsağınızı inceleyebilmesini sağlar.
• Anal büzücü kas işlevinin incelenmesi (anorektal manometri). Bu işlemde doktorunuz anüsünüzden ve rektumunuzdan içeriye ince ve esnek bir boru uzatır ve ardından borunun ucundaki ufak balonu şişirir. Bu işlemle doktorunuz, dışkı çıkarırken kullandığınız kasların uyumunu ölçer.   
• Gıdaların kalın bağırsaktaki ilerleme hızının incelenmesi (marker -belirleyici- çalışma veya kolorektal geçiş çalışması). Bu işlemde hasta, fosforlu bir kapsül yutar ve kapsülün bağırsaklarda ilerleyişi çekilen röntgenlerle takip edilir. Böylece doktorunuz bağırsak kaslarındaki bozukluklara ilişkin belirtileri ve kalın bağırsakta gıdaların ilerleme hızını kontrol eder. 

Tedavisi

Tedavi

Birçok vakada, beslenme programı ve yaşam tarzında yapılacak basit değişiklikler, belirtilerin dindirilmesine ve kabızlığın iyileştirilmesini sağlar. Nadiren tıbbi tedaviye ihtiyaç duyabilir. Her şeyden önce başarılı bir tedavi programı zaman ve çaba gerektirir.

Beslenme programı ve yaşam tarzı değişiklikleri

Aşağıdaki basit değişiklikler kabızlığı azaltmada faydalı olabilir:

• Lif bakımından zengin bir beslenme programı. Günlük en az 20-35 gram lif içeren bir beslenme programı vücudun yumuşak ve iri dışkı üretmesine yardımcı olur. Lifli gıdalar arasında fasulye, tam tahıllar ve taze meyve ve sebzeler yer alır. Peynir, et ve işlenmiş gıda gibi lif içermeyen gıdaların tüketimini azaltın.
• Düzenli egzersiz. Fiziksel aktiviteler bağırsak etkinliğini teşvik eder.  
• Yeterli sıvı tüketimi. Su da dahil bol miktarda sıvı tüketmek dışkının yumuşatılmasına yardımcı olur.
• Acele etmeyin. Tuvalet ziyaretine rahatlama imkanı verecek kadar zaman ayırın. Dışkı çıkarmak için kendinizi zorlamayın.

Laksatifler

Bu reçetesiz ilaçlar, beslenme programı ve yaşam tarzında yapılan değişiklikler işe yaramadığında göz önünde bulundurulmalıdır. Bu ilaçlardan bazıları bağımlılık yaratabilir.

Laksatiflerin farklı türleri bulunur. Bunlar:

• Lif takviyeleri veya toplu laksatifler, genellikle en güvenli laksatif türleridir. Bu ajanlar bol miktarda suyla birlikte alınmalıdır.
• Uyarıcılar, bağırsaklarda ritmik kasılmalara yol açar.
• Kayganlaştırıcılar, dışkının kalın bağırsakta daha rahat ilerlemesini sağlar. Örnekler arasında maden yağı bulunur.
• Dışkı yumuşatıcılar, dışkıyı yumuşatır ve vücudun susuz kalmasını engeller.
• Osmotikler, sıvıların kalın bağırsakta ilerlemesine yardımcı olur.
• Tuzlu laksatifler, sünger görevi görür ve dışkının daha kolay atılabilmesi için kalın bağırsağa su toplar. Magnezyum sitrat, tuzlu laksatifler arasında yer alır.

Diğer ilaç tedavileri

Yaşam tarzında yapılan değişiklikler ve reçetesiz ilaçlar şikayetlerinizin yok olmasını sağlamazsa doktorunuz aşağıdaki reçeteli ilaçları kullanmanızı önerebilir. Bunlar:

• Klorid kanal aktifleştiricileri. Lubiproston reçeteli satılır ve dışkıdaki suyu artırır.  
• 5-HT-4 agonistleri. Bu ilaçlar bağırsaklardaki su salgısını artıran ve dışkının kalın bağırsaktan geçiş süresini kısaltan bileşenlerin salınmasını sağlar. 5-HT-4 agonistler yeni geliştirilmekte olup kullanım güvenliğiyle ilgili bazı endişeler bulunur.  

İşlemler

Eğer yaşam tarzında yapılan değişiklikler veya tıbbi tedaviler kabızlık sorununuzu iyileştirmezse, doktorunuz ayakta tedavileri veya nadiren cerrahi işlemleri önerebilir.

• Manüel (elle) işlemler. Laksatifler işe yaramazsa, kalın bağırsakta sıkışan ve biriken dışkıyı temizlemek için doktorunuz, ilk olarak eldivenli parmağıyla sıkışmış dışkıyı parçalar (bağırsak boşaltımı). Ardından dışkınızı yumuşatmak ve bağırsak hareketleri için kayganlık sağlamak amacıyla laksatif kullanmanız önerilir.  
• Cerrahi işlemler. Kabızlık sorununuz kronik ve ciddi boyutlardaysa ve diğer tedavi yöntemleri iyileşmenizi sağlamıyorsa kalın bağırsağın bir bölümü cerrahi işlemlerle alınır. Bu işlemle anal büzücü kaslar veya rektumun bir bölümü alınır. 

Kabızlığa neden olan sorunların tedavisi

Eğer başka bir sağlık sorunu kabızlığınıza neden oluyorsa tedavi, kabızlığa neden olan sağlık sorununu çözmeye yönelik olacaktır. Kabızlığın nedeni pelvik taban bozukluğuysa, doktorunuz tedavi olarak biyo geri bildirim önerir. Bu destek tekniğiyle dışkı çıkarırken kullandığınız kasları daha iyi koordine etmeyi öğrenebilirsiniz.

Eğer hamileyseniz ve kabızlık sorununuz varsa meyve, sebze ve tam tahıllar gibi lif bakımından zengin gıdaları bol miktarda tüketin. Bol miktarda su için ve egzersiz yapın. Kabızlık tedavisinde uygulayacağınız egzersiz gibi yöntemleri doktorunuzla konuşun. Yüzme ve yürüyüş iyi seçenekler olabilir. 

Yaşam Tarzı

Alternatif Tedaviler

Birçok durumda yaşam tarzınızda ve beslenme programınızda yapacağınız basit değişiklikler, kabızlık belirtilerini dindirebilir. Farklı alternatif yaklaşımlar da belirtilerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olabilir. Bununla birlikte bu alternatif yaklaşımlara ilişkin kapsamlı çalışmalar yapılmamıştır.  

• Masaj. Masaj cilt, kas ve eklemleri uyarır, basınç uygular ve esnetir. Akubası ve shiatsu masaj teknikleri arasında yer alır. Bu teknikler, karın bölgesine uygulandığında idrar kesesini ve bağırsakları destekleyen kasları rahatlatır ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine yardımcı olur.  
• Akupunktur. Bu geleneksel Çin tedavisi vücudun farklı bölgelerine ince iğneler batırılmasını ve bu iğnelerin hareket ettirilmesini içerir. Etkinliği kanıtlanmamış olsa da terapi, kalın bağırsağı uyarır ve kabızlık ağrılarını hafifletmeye yardımcı olabilir. 
• Homeopatik çareler. Homeopati, kişinin belirtilerine göre belirlenen bütünsel ve toksin içermeyen bir tedavi sistemidir. Kabızlık için birçok homeopatik ilaç bulunur ve bu ilaçlar bitki özlüdür. Buna karşın bu yöntemlerin doğal olması güvenli oldukları anlamına gelmez. Örneğin, birçok bitkisel takviye, tehlikeli ilaç etkileşimleri ve yan etkilerle ilişkilendirilir. Yeni bir homeopatik çareye başvurmadan önce doktorunuzla görüşün.    

Önleme

Önlem

Kabızlığı önlemek için şu yöntemleri deneyebilirsiniz:

• Lifli gıdalar tüketin. Meyve, sebze, fasulye ve tam tahıllı gevrekler ve ekmekler gibi lif bakımından zengin gıdaları tercih edin. Günlük 20-35 gram lif tüketmeye özen gösterin. Hangi meyve ve sebzelerin laksatif etki yarattığını gözlemlemek için bir test yapabilirsiniz. Gaz ve karın şişliği gibi sorunları azaltmak için diyetinize yavaş yavaş lif eklemeyi unutmayın.
• Lif içermeyen gıdaların tüketimini azaltın. Yağ ve şeker bakımından zengin gıdalar ve dondurma, peynir ve işlenmiş gıda gibi lif içermeyen gıdalar kabızlığa neden olabilir veya kabızlık sorununu kötüleştirebilir.
• Bol miktarda su tüketin. Günlük tüketmeniz gereken su ve diğer sıvı miktarları yaşınıza, cinsiyetinize, sağlığınıza, aktivite düzeyinize ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Kafein tüketimini sınırlandırın. Kafein sizi susuz bırakarak kabızlık belirtilerini kötüleştirebilir.
• Düzenli egzersiz yapın. Yürüyüş, bisiklete binme, yüzme gibi bağırsak fonksiyonlarınıza yardımcı olacak fiziksel aktivileri düzenli olarak yapın. Haftada yaklaşık olarak 150 dakika hafif egzersizler yapmaya özen gösterin.
• Doğanın çağrısına kulak verin. Dışkı çıkarmayı, göz ardı etmeyin. Ne kadar uzun süre beklerseniz o kadar fazla su çekilir ve dışkınız katılaşır.
• Lifli takviyeleri deneyin. Bazı reçetesiz ürünler, dışkınızı yumuşatmaya ve dışkılamayı düzenlemeye yardımcı olur. Her gün bol miktarda su ve başka sıvılar tüketin. Lifli takviyelerin susuz alınması kabızlığı kötüleştirebilir. 
• Uyarıcı laksatiflere dikkat edin. Laksatiflerin devamlı kullanılması, bağırsağınızın bu ilaçlara bağımlı olmasına ve dozajı zamanla artırma ihtiyacı duymanıza yol açabilir. Bu durum da zamanla bağırsaklarda sorunlara neden olur. Ara sıra rahatlamak amacıyla kalın bağırsağınıza su çeken magnezyum sütü gibi tuzlu laksatifleri deneyin. Doktor onayı olmadan çocuklarınıza laksatif vermeyin.