Katarakt Nedir?
Katarakt, gözün normalde berrak olan merceğinin (lensinin) bulanıklaşmasıdır. Mercek, gelen ışınları retinanın üstünde odaklayarak baktığımız şeyin net bir görüntüsünün oluşmasını sağlar. Retina, gözün arkasında yer alan ışık algılayıcı hücreler katmanıdır. Mercek bulanık hale gelince ışık ışınları aynı kolaylıkla geçemez ve görüş buğulu olur.

Katarakta Ne Sebep Olur?
Katarakt gelişimi yaşlanma sürecinin doğal bir parçasıdır ancak kataraktlar göz yaralanmalarından, radyasyondan, belirli hastalıklardan, ilaçlardan veya güneş ışığına uzun süre maruz kalmaktan da oluşabilir. Genleriniz de katarakt gelişiminde bir rol oynayabilir.

Katarakt Nasıl Tedavi Edilir?
Katarakt görüşü sadece biraz bulanık hale getiriyorsa tedavi edilmeyebilir. Sadece doktorun verdiği gözlüklerin değiştirilmesi bir süre için görüşünüzün iyileşmesini sağlayabilir.

Kataraktları yok edecek veya oluşmalarını engelleyecek bir ilaç, göz damlası, egzersiz veya gözlük yoktur. Ameliyat bir kataraktı yok etmenin tek yoludur. İstediğiniz şeyleri yapabilecek kadar iyi göremediğinizde katarakt ameliyatı düşünülmelidir.

Katarakt ameliyatında bulanık mercek göze yapılan cerrahi bir kesikten çıkarılır. Çoğu vakada doğal mercek kalıcı bir intraoküler lens (göz içi mercek – IOL) implantı ile değiştirilir.

Katarakt Ameliyatı Olmaya Karar Verirsem Ne Beklemeliyim?

Ameliyat Öncesi
Kataraktınızın alınıp alınmaması gerektiğine karar vermek için göz doktorunuz (oftalmolog), detaylı bir göz muayenesi yapacaktır. Ameliyattan önce gözünüz ölçülerek, gözün içine yerleştirilecek intraoküler merceğin uygun gücüne karar verilecektir. Doktorunuza ameliyattan önce normalde aldığınız ilaçlara ara verip vermemeniz gerektiğini sorun. Sizi ameliyattan sonra eve götürecek birini ayarlamanız gerekmektedir. 

Ameliyat Günü
Ameliyat genellikle hastanede kalmanızı gerektirmeyecek bir prosedürdür. Hastanede veya seyyar bir ameliyat merkezinde yapılır. Ameliyat saatine bağlı olarak kahvaltı yapmamanız istenebilir.

Ameliyat için geldiğinizde size göz damlası veya rahatlamanızı sağlayacak hafif bir yatıştırıcı verilebilir. Lokal anestezi gözünüzü uyuşturacaktır. Gözün çevresindeki deri detaylıca temizlenecektir ve başınızın etrafına steril kaplama sarılacaktır.

Ameliyat mikroskobu altında gözünüze küçük bir kesik yapılacaktır. Ameliyat sırasında ışık ve hareket görebilirsiniz ancak sürdüğü sırada ameliyatı göremeyeceksiniz. Çoğu katarakt ameliyatında küçük cerrahi enstrümanlar gözdeki bulanık merceği parçalamak ve uzaklaştırmak için kullanılırlar.  Merceğin arka zarı (arka kapsül denilir) genellikle yerinde bırakılır.

Plastik, akrilik veya silikon göz içi mercek (IOL) alınan doğal merceğin yerine, gözün içine konulur.

IOL’nin en çok kullanılan türü monofokal (tek odaklı) lenstir. Bu lens tek bir uzaklıktaki görüşü sağlar. Multifokal (çok odaklı) veya akomodatif IOL gibi diğer lensler hem yakın hem uzak görüş sağlarlar. Torik IOL’ler düzgün şekilli olmayan korneaları tedavi ederler (bu duruma astigmat denir). Bu IOL’ler premium (seçkin) IOL’ler olarak adlandırılır ve genellikle sigorta tarafından karşılanmazlar. 

Ameliyattan sonra doktorunuz gözün üzerini koruyucu bir tabaka ile örtebilir. Ameliyatın yapıldığı merkezde biraz dinlendikten sonra eve gitmeye hazır olursunuz.

Ameliyattan Sonra
Yapmanız gerekenler şunlardır:

*Reçete edildiği şekilde göz damlası kullanmak
*Gözü ovmamaya veya göze baskı uygulamamaya dikkat etmek
*Doktorunuz yapabileceğinizi söyleyene kadar çok zorlayıcı aktivitelerden kaçınmak
*Doktorunuz kullanabileceğinizi söyleyene kadar araba kullanmamak
*Doktorun önerdiği şekilde gözlük veya koruyucu kullanmak.
Çoğu günlük aktiviteyi yapmaya devam edebilirsiniz. Gerekliyse reçetesiz ilaçlar da kullanılabilir.

Katarakt Ameliyatında Lazer Kullanılır Mı?
Çoğu cerrah gözün önünde ufak bir kesik açar ve lazerli olmayan bir araçla ses dalgaları üreterek (ultrason) kataraktı parçalarlar. Bu araç daha sonra parçaları emip çıkarmak için kullanılır. Ancak başka bir yöntemde femtosecond lazer adlı bir lazer kullanılarak ameliyatın bazı adımları gerçekleştirilir. İki yöntem de yüksek derecede başarılıdır. 

Bazen merceğin kapsülü (gözün, merceği yerinde tutan parçası) ameliyattan aylar ya da yıllar sonra bulanık hale gelir. Eğer bulanık kapsül görüşünüzü engelliyorsa göz doktorunuz lazer kullandığı ikinci bir prosedür uygulayabilir.

Posterior kapsülotomi adı verilen bu prosedürde lazer kullanılarak bulanık mercek kapsülünde bir açıklık yaratır ve normal görüş tekrar sağlanır. 

Katarakt Ameliyatı Görüşümü Geliştirir Mi?
Katarakt ameliyatının başarı oranı mükemmeldir. Eğer başka görüş problemleri mevcut değilse hastaların çoğunda görüşün gelişmesi sağlanır.

Katarakt Ameliyatından Sonra Komplikasyonlar
Nadir de görülseler katarakt ameliyatının olası ciddi komplikasyonları şunlardır:

*Enfeksiyon
*Kanama
*Retinanın şişmesi
*Retinanın ayrılması
Eğer ameliyattan sonra şu belirtilerden birini görüyorsanız acilen göz doktorunuzu arayın:

*Ağrı kesicilerle dinmeyen bir ağrı
*Görüş kaybı
*Mide bulantısı, kusma veya aşırı öksürük
*Göz yaralanması
Katarakt ameliyatı başarılı olsa bile bazı hastalar istedikleri kadar iyi göremeyebilirler. Maküler dejenerasyon (retinanın yaşlanması), glokom veya diyabetik retinopati gibi diğer göz problemleri ameliyattan sonra görüşü kısıtlayabilir. Bu problemlerle bile katarakt ameliyatı yapmaya değer olabilir. Katarakt ameliyatı, riskleri ve faydaları hakkında daha detaylı bilgi için göz doktorunuzla görüşün. 
İLGİLİ MAKALE

Katarakt ameliyatı olacaklar nelere dikkat etmeli?

Op. Dr. Sinan GÖKER

sayın hocam; sağ gözümde katarakt var.görüşümü kısıtlıyor. yakın zamanda ameliyat olmak, ellerinizden şifa bulmak istiyorum. hocam ;bir aydır egzama t... devamı