Nedir

Klamidya

Klamidya, cinsel temas yoluyla yayılan bir enfeksiyondur. Hastalık erkeklerde sidik yolunu enfekte ederken kadınlarda ise enfeksiyondan sidik yolu ve rahim boyunu etkiler, ayrıca enfeksiyon üreme organına da sıçrayabilir. Klamidya, cinsel yollarla bulaşan yaygın hastalıklardan biridir.

Klamidya doğru bir şekilde tedavi edildiği takdirde ciddi problemlere yol açmaz fakat tedavi edilmediği takdirde özellikle kadınlarda ciddi cinsel problemlere neden olabilir.

  • Yayıldığı takdirde göbek iltihabına yol açabilir. Bu ciddi enfeksiyon, kadınların hamile kalmasını zorlaştırır ya da imkansız hale getirebilir.
  • Hamile kadınlar klamidyayı doğumda bebeklerine geçirebilirler. Eğer enfeksiyon bebeğin gözlerine bulaşırsa körlüğe yol açar. Bebeklerde ölümcül bir hastalık olan zatürreeye de yol açabilir.
  • Belsoğukluğu, bir kişinin enfekte olmuş bir başka insandan HIV kapma eğilimini arttırır. HIV ise AIDS hastalığına neden olan bir virüstür.

Belirtileri

Belirtiler

Belirtiler, birçok insanda görülmez. Belirtiler görüldüğünde idrara çıkma esnasında ağrı hissedilir, idrar bulanık bir renkte olur, penisten ya da vajinadan anormal bir akıntı olur.

Bir kişi kendisinde belirtiler görülmese bile klamidya hastalığını bir başkasına bulaştırabilir. Kişi, tedavi edilinceye kadar taşıyıcı durumundadır.

Sebepleri

Sebepler

Klamidyaya bir tür bakteri sebep olur. Vajinal ya da oral cinsel ilişki esnasında çiftlerde birinden diğerine geçebilir. Hamile bir kadın da enfeksiyonu yeni doğan bebeğine bulaştırabilir.

Komplikasyonlar

Komplikasyonları

Tedavi edilmeyen klamidyanın neden olabileceği en temel sağlık sorunu kadınlarda kısırlıktır ve bu en büyük endişe konusudur. Genellikle kadınlarda klamidya rahime açılan rahim ağzını etkiler. Bununla birlikte eğer rahatsızlık tedavi edilmezse, üst genital yola, yani rahme, dölyatağı borularına ve yumurtalıklara ilerler. Ayrıca bazen pelvik enflamasyon hastalığı adı verilen bir sağlık sorununa neden olur. Bu sağlık sorunu alt karın bölgesinde ağrıya, seks esnasında ağrıya ve pelvik organlarında iltihaplanmaya yol açan ağrılı bir durumdur. Eğer klamidya bakterisi üst genital yola ilerlerse dölyatağı borularında yara izlerine yol açabilir ve yara izleri yumurtaların düzgün bir şekilde döllenmemesine veya dölyatağına ilerleyememesine neden olur.

Klamidya enfeksiyonunun dölyatağı borularında açtığı yara izleri veya hasarlar ektopik hamilelik adı verilen diğer bir sağlık sorununa yol açabilir. Ektopik hamilelikte yumurta rahim dışında döllenir (örneğin dölyatağı borularında) ve bu yaşamı tehdit edici olabilir. Klamidya enfeksiyonu bulunan veya hamilelik esnasında bu rahatsızlığı kapan hamile kadınlarda klamidya normal doğum esnasında enfeksiyonu bebeğe geçebilir. Yeni doğan bir bebekte klamidya göz enfeksiyonlarına (konjunktivit) neden olabilir ve ayrıca zatürreye yol açabilir. Bu nedenle tüm hamile kadınlar klamidya testi yaptırmaya ve eğer sonuç pozitifse tedavi olmayan cesaretlendirilir.  

Erkekler genellikle klamidya enfeksiyonun uzun süreli sonuçlarını görmez. Erkeklerin ufak bir azınlığında enfeksiyon üst genital yola ilerleyebilir ve epididimis (spermlerin toplandığı tüp) enfeksiyonuna yol açabilir. Ayrıca bu ağrılara ve şişliklere neden olur. Bu durum yaygın değildir ve tedavi edilebilir. Ayrıca klamidya erkeklerde kısırlığa yol açmaz. 

Testleri

Teşhis

Doktorunuz geçmiş sağlık durumunuzla ve kaç cinsel partneriniz olduğu gibi cinsel hayatınızla ilgili sorular soracaktır. Enfeksiyonun işaretlerini taşıyıp taşımadığınızın anlaşması için bir de fiziksel muayene yapılabilir.

Klamidyanın teşhisi amacıyla bir test yapılabilir. En çok kullanılan test ise idrardan örnek ile boyun ve üreterden parça alınarak test edilmesidir.

Klamidya ciddi problemlere yol açar ancak belirti göstermez, bu yüzden yirmili yaşlarından ortalarında iken cinsel durumunuzla ilgili testler yaptırmak faydalı olabilir. Sağlıkla ilgili yerel kurumlar ve aile planlaması klinikleri cüzi ücretlerle bu testleri yapmaktadırlar.

Tedavisi

Tedavi

Klamidyanın tedavisinde antibiyotikler kullanılıyor. Verilen bütün ilaçları uygun bir şekilde kullanmak, tedavi için önemlidir. Aksi takdirde ilaçlar tesir etmez. Hastalığın başkasına geçmemesi ve tekrar nüksetmemesi için partnerin de tedavi görmesi gerekir.

Klamidya hastalılığının sizde bulunduğunu öğrenir öğrenmez partnerinizi de bilgilendirmelisiniz. Uzmanlar son iki ayda seks yaptığı diğer kişilerin de bilgilendirilmesini tavsiye etmektedir. Şayet son iki ayda kimse ile seks yapmadıysanız, en son seks yaptığını kişiyi bilgilendirin.

Klamidya enfeksiyonu tedavisi görmek sizin hastalığa tekrar yakalanmayacağınız manasına gelmez. Siz tedavi gördünüz ancak partneriniz tedavi edilmediyse, muhtemelen hastalık tekrar nükseder.

Sizde cinsel yolla bulaşan bir hastalığının bulunduğu öğrenmiş olmak kendinizi kötü hissetmenize sebep olabilir. Bu durumda bir destek grubuna devam etmek iyi hissetmeniz için size yardımcı olabilir.

Önleme

Önlem

Bu tür bir hastalıktan korunmak aslında oldukça kolaydır.

  • Aynı zamanda birden fazla cinsel partneriniz bulunmamalıdır. Korunmanın en emniyetli yolu sadece bir kişi ile seks partneri olmanız ve onun da sadece sizinle seks yapıyor olmasıdır.
  • Her ilişkide kondom kullanmalısınız. Lateks ve poli üretan kondomlar sizi hastalıklara yol açan virüs ve bakterilerden korur.
  • Sorumluluk duygulusuyla hareket etmelisiniz. Bir enfeksiyon tedavisi görüyor ya da cinsel yollarla bulaşan bir hastalık geçiriyorsanız seks yapmamalısınız.
  • Cinsel yolla bulaşan bir hastalık testi yaptırana kadar yeni bir partnerle seks yapmak için bekleyiniz.