• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Kolonoskopi

Kolonoskopi, kalın bağırsaktaki (kolon) ve rektumdaki anormallikleri veya değişiklikleri saptamak için kullanılan bir muayenedir. Kolonoskopi genel anlamda kolon kanseri taraması için altın standart olarak görülür.

Kolonoskopi esnasında, uzun, esnek bir tüp (kolonoskop) rektumdan içeri sokulur. Bu tüpün ucundaki ince bir kamera, doktorun tüm kolonun içini görmesine olanak verir. Gerekli olursa polipler ya da diğer anormal doku türleri bu skop (kolonoskop) aracılığıyla kolonoskopi esnasında çıkarılabilir. Kolonoskopi esnasında doku örnekleri (biyopsi) de alınabilir.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Doktorunuz aşağıdaki nedenlerle kolonoskopi önerebilir:

• Bağırsakla ilgili bulgu ve belirtilerin incelenmesi. Kolonoskopi doktorunuzun karın ağrısının, rektal kanamanın, kronik kabızlığın, kronik ishalin ve diğer bağırsak sorunlarının olası nedenlerini açığa çıkarmasına yardımcı olabilir.
• Kolon kanseri taraması. Eğer 50 yaş ve üzerindeyseniz ve ortalama kolon kanseri riski taşıyorsanız, yani yaş dışında başka bir kolon kanseri riskiniz yoksa doktorunuz kolon kanseri taraması için her 10 yılda bir veya bazı durumlarda daha sık kolonoskopi önerebilir.

Riskler

Riskler

Kolonoskopi çok az risk taşır. Kolonoskopinin nadiren ortaya çıkabilen komplikasyonları şunlardır:

• Muayene esnasında kullanılan yatıştırıcıya karşı tepki
• Doku örneği (biyopsi) alınan ya da polip veya anormal dokunun çıkarıldığı yerde kanama
• Kolon ya da rektum duvarında yırtılma

Nasıl Hazırlanacaksınız

Hazırlık

Kolonoskopiden önce kolonunuzu temizlemeniz (boşaltmanız) gerekir. Kolonunuzda dışkı kalması muayene esnasında kolon ve rektumun görüntüsünü bozabilir.

Kolonunuzu boşaltmak için doktorunuzun talimatlarını dikkatlice uygulayın. Doktorunuz sizden şunları isteyebilir:

• Muayeneden bir gün önce özel bir beslenme uygulayın. Genellikle muayeneden bir gün önce katı gıda tüketemezsiniz. İçecekler de kısıtlanabilir. Su, kremasız ya da sütsüz çay ve kahve, et suyu ve gazlı içecekler içebilirsiniz. Kolonoskopi esnasında kanla karıştırabilecek olan kırmızı renkli içecekler tüketmekten kaçının. Muayeneden önceki gece yarısından sonra hiçbir şey yiyip içmemeniz gerekebilir.
• Muayeneden önceki gece bir müshil alın. Doktorunuz hap ya da sıvı şeklinde olan bir müshil almanızı önerebilir.
• Lavman seti kullanın. Bazı durumlarda kolonunuzu boşaltmak için muayeneden bir gece veya birkaç saat önce reçetesiz bir lavman seti kullanmanız gerekebilir.
• İlaçlarınızı ayarlayın. Özellikle diyabet, yüksek kan basıncı ya da kalp sorunlarınız varsa, demir içeren ilaçlar ya da takviyeler alıyorsanız veya aspirin ya da başka bir kan inceltici ilaç alıyorsanız, muayeneden en az bir hafta önce doktorunuza kullandığınız ilaçları hatırlatın. Geçici olarak bazı ilaçları kesmeniz ya da doz ayarlaması yapmanız gerekebilir.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Muayene esnasında

Kolonoskopi esnasında bir önlük dışında bir şey giymezsiniz. Genellikle bir yatıştırıcı önerilir. Bazen tablet biçiminde hafif bir yatıştırıcı verilebilir. Diğer durumlarda yatıştırıcı, rahatsızlığı azaltabilmek için ağrı kesicilerle birlikte damar yolundan verilir.

Muayene, muayene masasına genellikle yan ve dizlerinizi göğsünüze doğru çekmiş vaziyette yatmanızla başlar. Doktorunuz kolonoskopu rektumunuzdan içeri sokar. Bütün kolonunuza ulaşabilecek kadar uzun olan skopun, bir fiber optik ışığıyla doktorunuzun kolonunuzun içine hava pompalamasını sağlayan bir kanalı olur. Hava kolonu şişirir, bu da kolonun iç çeperinin görünümünün iyileştirmesini sağlar. Skop hareket ederken ya da hava verilirken karın krampı ya da bağırsak hareketi isteği hissedebilirsiniz.

Kolonoskopun ucunda ince bir kamera da bulunur. Kamera, dışarıdaki bir monitöre görüntüleri aktarır ve böylece doktorunuz kolonunuzun içinde çalışabilir. Ayrıca doktorunuz doku örneği almak veya polipleri ya da diğer anormal doku alanlarını çıkarabilmek için kanalın içinden cerrahi aletleri sokabilir.

Kolonoskopi genellikle 20 dakika ila 1 saat civarı sürer.

Muayenenin ardından

Muayeneden sonra, yatıştırıcının etkisinin azalmaya başlaması yaklaşık 1 saat sürer. Birinin sizi eve götürmesi gereklidir, çünkü yatıştırıcının tüm etkisinin geçmesi 1 gün sürebilir. Günün geri kalanında dinlenin.

Muayeneden sonraki birkaç saat için kolonunuzdaki hava temizlenene kadar şişkinlik hissedebilirsiniz ya da gazınız olabilir. Rahatsızlığı hafifletebilmek için yürümek işe yarayabilir.

Muayenenin ardından, ilk bağırsak hareketinizde az miktarda kan da fark edebilirsiniz. Bu genellikle bir tehlikeyi işaret etmez. Bağırsak hareketleri esnasında kan ya da kan pıhtısı gelmeye devam ederse, geçmeyen karın ağrınız ya da 37,8 derece veya üzerinde ateşiniz olursa doktorunuzu arayın.

Sonuçlar

Sonuçlar

Doktorunuz, kolonoskopi sonuçlarını gözden geçirdikten sonra bu sonuçları sizinle paylaşacaktır.

• Negatif sonuç. Doktorunuz kolonunuzda herhangi bir anormallik bulamazsa, kolonoskopi sonucu negatif demektir. Eğer ortalama kolon kanseri riski taşıyorsanız, yaş dışında başka bir kolon kanseri riskiniz yoksa doktorunuz muayeneyi tekrarlamak için 10 yıl beklemeyi tavsiye edebilir.
• Pozitif sonuç. Doktorunuz muayene esnasında polip ya da anormal doku keşfederse kolonoskopi sonucu pozitif demektir. Poliplerin büyüklüğüne ve sayısına göre, gelecekte daha sık gerçekleştirilecek bir tarama programına uymanız gerekebilir. Eğer doktorunuz çapı 1 santimden küçük olan 1 ya da 2 polip bulursa, diğer kolon kanseri risk faktörlerinize bağlı olarak kolonoskopinin 5 ila 10 yılda yinelenmesi yeterli olacaktır. Eğer daha büyük ya da daha fazla sayıda polip varsa veya bu poliplerin belirli hücre karakterleri varsa doktorunuz, yine diğer risk faktörlerine bağlı olarak 3 ila 5 yılda başka bir kolonoskopi önerebilir. Daha büyük ya da sıkıntılı polipler için doktorunuz 3 ay, 6 ay ya da 1 yıl içinde bir takip kolonoskopisi önerebilir. Eğer polipler ya da anormal dokular kolonoskopi esnasında çıkarılamazsa doktorunuz takip ameliyatı isteyebilir.

Doktorunuz skop aracılığıyla edinilen görüntülerin kalitesinden memnun değilse, kolonoskopinin tekrar edilmesini ya da bir sonraki kolonoskopinin daha kısa sürede gerçekleştirilmesini önerebilir. Eğer doktorunuz skopu tüm kolonunuz boyunca ilerletemediyse, kolonunuzun kalanını inceleyebilmek için baryumlu lavman ya da virtüel kolonoskopi önerebilir.