Nedir

Avian Influenza (Kuş Gribi)

Kuş Gribi Nedir?

Kuş gribi bir avian influenza virüsünün sebep olduğu bir çeşit enfeksiyondur. Çok sayıda kuş gribi var olmasına rağmen sağlıkçıların en çok ilgilendiği tür H5N1 kuş gribi virüsüdür. Bu virüs vahşi kuşlarda bulunmaktadır. Vahşi kuşlar genellikle bu virüs nedeniyle hasta olmazlar; ancak virüsü tavuk, ördek ve hindi gibi kümes hayvanlarına taşırlar. Virüs bu tür kuşlarda ciddi hastalıklara yol açar.

Kuş gribi genellikle kuşlardan insanlara geçmez. Ancak 1997 yılından beri ciddi ve hatta öldürücü kuş gribi türü yüzünden bazı insanlar hasta olmuşlardır. Bu enfeksiyon vakalarının çoğu da Asya ülkelerinde bulunan ve çiftliklerde yaşayan ve kuşlarla temas eden insanlarda görülmektedir. Ancak uzmanlar kuş gribinin dünyanın her tarafına hızla yayılmakta olduğunu düşünmektedirler.

Sebepleri

Sebepler

Kuş gribine bir tür virüs neden olmaktadır. Bir vahşi kuş çiftlikte yetiştirilmiş olan bir kuşa hastalık bulaştırdıktan sonra yüzlerce hatta binlerce kuş arasında da virüs yayılmaktadır. Virüsün yayılmasına mani olmak amacıyla hasta kuşun öldürülmesi kaçınılmaz olmaktadır.

Tavuklar, ördekler ve hindilerle temas eden insanlara virüs bulaşma ihtimali diğerlerinden daha fazladır. Kuş gribi virüsü kuşların gübresi ya da salyası yoluyla geçmektedir. Virüs kafes, traktör gibi tarla araçlarının yüzeylerinde de yaşayabilir.

Çoğu kişinin virüs nedeniyle hasta olma endişesi taşımasına lüzum yoktur. Isı virüsü öldürdüğünden, tamamen pişirilmiş olan tavuk, hindi ve ördeğin ya da bunların yumurtalarının yenilmesinden dolayı hasta olmanız mümkün değildir.

İnsanlar neden kuş gribinden endişe ederler?

Şu ana kadar birkaç vakada uzmanlar kuş gribi virüsünün bir kuştan insana değil, insandan insana geçmiş olduğunu düşündüler. Çünkü virüsler zaman içinde mutasyona uğrayarak değişirler ve uzmanlar haklı olarak kuş gribinin de insandan insana geçecek şekilde değişime uğramasından endişe ediyorlardı. Bu ihtimali düşünmek yerinde bir korkudur; çünkü H5N1 kuş gribi virüsü insanları diğer virüslerden daha fazla hasta etmektedir. Dünyada sadece birkaç yüz kişi H5N1 yüzünden hasta olmuşsa da bu vakaların yarısı ölümle sonuçlanmıştır. 

Uzmanların endişe etmelerinin bir sebebi de vücudumuzun diğer grip virüslerinde olduğu gibi H5N1 virüsüne karşı bağışıklık kazanamamış olmasıdır. Bağışıklık kazanamaması, vücudumuz bu virüsle savaşırken çok zor günler geçirmemiz demektir. Bu ayrıca bir kişinin oldukça sağlıklı iken de bu virüs yüzünden ciddi bir şekilde hastalanması anlamına gelir.

Belirtileri

Belirtiler

İlk başta diğer griplerde olduğu gibi şu belirtiler görülür:

  • Ateş
  • Öksürük.
  • Boğaz ağrısı
  • Kas ağrıları.

Kuş gribi göz enfeksiyonuna da yol açabilir.

Ancak kuş gribi zatürre, akut solunum problemleri ya da öldürücü derecede akciğer problemlerine de yol açacak şekle dönüşebilir. Kuş gribinden ölen insanlarda belirtilerin görülmeye başlamasıyla ölüm arasındaki ortalama süre 9 ila 10 gündür.

Eğer kuş gribinin bulunduğu bir yere seyahat etmiş veya orada yaşamışsanız ve ateşiniz ve solumun zorluğunuz varsa mutlaka doktorunuzla temasa geçin.

Testleri Ve Tedavisi

Teşhis ve Tedavi

Şayet doktorunuzun sizinle alakalı kuş gribi şüphesi varsa sizi muayeneden geçirecek ve size belirtiler ve geçmişinizle ilgili sorular soracaktır. Doktorunuz ayrıca son günlerde nereye seyahat ettiğinizi ya da her hangi bir kuşla temasınız olup olmadığını soracaktır. Sizden ayrıca kan testleri, burun testleri ve x-rey gibi diğer başka testleri yaptırmanızı isteyecektir.

Doktorunuzun size soracağı bazı sorular şunlardır:

  • Son günlerde herhangi bir kümes hayvanı bir vahşi kuşla temasınız oldu mu?
  • Çiğ ya da yarı pişmiş kümes hayvanı eti ya da yumurta yediniz mi?
  • Kuş gribinden etkilenen bir yerde bulunup da ciddi solumun problemi yaşayan veya bilinmeyen bir sebeple ölen bir kişiyle yakın temasınız oldu mu? Ya da en azından konuşma mesafesi kadar yakın oldunuz mu?

Kuş gribine karşı uygulanacak olan tedavi bünyede göstereceği etkiye göre tespit edilmektedir. Bazı vakalarda sizi daha iyi hissettirecek antiviral ilaç kullanılır. Ancak bazı antiviral ilaçların kuş gribine karşı etki gösteremedikleri tespit edilmiştir. Virüsler zaman içinde değişime uğradıklarında, geçmişte onlara karşı etkili olan ilaçlar artık bu etkiyi gösterememektedirler.

Şayet kuş gribi olmuşsanız virüsün diğerlerine bulaşmasını engellemek amacıyla bir özel hastane odasında kalmalısınız. Bu durumda tedavinizle ilgilenen doktor ve hemşireler virüsten korunmak amacıyla eldiven ve maske giyeceklerdir. Bazı kuş gribi olan insanların daha iyi nefes almaları için vantilatör adı verilen bir cihaz kullanmaları gerekebilir.

Önleme

Kuş Gribi Nasıl Engellenir?

Dünya Sağlık Örgütü, Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi kuş gribinin bütün dünyaya yayılma ihtimaline karşı hazırlık yapmaktadırlar.

Uluslar arası sağlık kuruşları gripten etkilenen kuşların itlaf edilmesini mecbur tutmaktadırlar. Bazı ülkelerde kümesler ve çiftlikler temizlenmekte ve kümes hayvanlarının satılmadan önce sağlıklı olup olmadıkları kontrol edilmektedir..

alınacak bazı tedbirlerle kuş gribine yakalanma şansınızı azaltabilirsiniz.

  • Şayet kuş gribinin bulunduğu bir yerde yaşıyor veya vakanın görüldüğü ülkelerden birine seyahat ediyorsanız ederseniz kümeslerden, kümes hayvanı fabrikalarından veya tesislerinden uzak durun. Ve tavuklarla, hindi ve ördeklerle yakın temasta bulunmayın.
  • Canlı kuşların satıldığı açık hava pazarlarına gitmeyin.
  • Kuş gribinin bulunduğun bir ülkeye gittiğinizde ayrıca yapabilecekleriniz şunlardır: Doktorunuzdan grip iğnesi isteyin. Bunu yola çıkmadan en az iki hafta önce yapmaya başlamalısınız. Bu elbette sizi kuş gribinden tamamen korumayacaktır ancak normal gripten koruyacaktır.
  • Gripten korunmak amacıyla ellerinizi sık sık ılık su ve sabunla yıkayınız. Şayet el temizleme jeli kullanırsanız alkolle üretilmiş olduğundan emin olunuz.
  • Çiğ ya da iyi pişmemiş yumurta veya kümes hayvanı eti yemeyiniz. Ancak tamamen pişmiş yumurta, tavuk, ördek ve hindi etini rahatlıkla yiyebilirsiniz. Çünkü ısı virüsleri öldürmektedir.

Prof. Dr. Kaan AYDOS

ben gripten doktora gittim ve bana tahlil yptilar kanimda iltap oldugunu bu neler sebp olur... devamı