• İçindekiler
• Nedir?
• Sebepleri
• Belirtileri
• Testleri
• Tedavisi
• Seyri
• Komplikasyonlar
• Önleme

Nedir?

Nedir?

Cüzam milattan bu yana bilinen bir enfeksiyon hastalığıdır. Şekil bozukluğuna yol açan cilt yaraları, sinir hasarı ve gittikçe zayıflatması başlıca özellikleridir.

Sebepleri

Sebepleri

Cüzamın nedeni “mycobacterium leprae” adlı bakteridir. Çok bulaşıcı değildir (bulaştırmak zordur) ve inkubasyon periyodu (belirtilerin görülmesinden önceki süre) uzundur, bu da hastalığın nerede ve ne zaman bulaştığını belirlemeyi zorlaştırır. Çocuklar hastalığa yakalanmaya yetişkinlerden daha yatkındır.

Cüzamın tüberküloit ve lepramatöz olmak üzere iki türü vardır ve bunlar kendi içinde alt bölümlere ayrılmıştır. Bütün türler ciltte yaralara yol açar, fakat büyük yaralara, biçimsiz şişlikler ve yumrulara (nodül) yol açan lepromatöz tür çok daha ciddidir.

Hastalığın tüm formları, er ya da geç kollarda ve bacaklarda sinir hasarına neden olur ki bu da kas güçsüzlüğü ve ciltte duyu kaybına yol açar. Uzun süredir cüzamlı olan kişiler duyu eksikliği sonucu tekrarlanan yaralanmalar yüzünden ellerini ya da ayaklarını kullanamayacak hale gelebilirler.

Cüzam dünya çapında sıcak, tropik ve suptropik iklimli pek çok ülkede yaygındır. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre dünyada her yıl 200 bin yeni cüzam vakası tedavi altına alınıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’deki hasta sayısı 4000 civarındadır.

Cüzam tedavisinde etkili ilaçlar mevcuttur ve kurbanların “cüzamlı kolonileri” oluşturularak izole edilmesi gereksizdir. Dünya çapında artan sayıda vakaların yanı sıra ilaca dirençli “mycobacterium leprae” bakterisinin ortaya çıkması, bu hastalık hakkında küresel endişeye yol açmıştır.

Belirtileri

Belirtiler

Belirtiler şunlardır:

• Normal ten renginizden daha açık renkte cilt lezyonları
  • Lezyonlarda ağrı, ısı ya da dokunma hissinin azalması
  • Lezyonlar birkaç hafta ila birkaç ay boyunca iyileşmez
• Eller, kollar, ayaklar ve bacaklarda duyu yokluğu ya da uyuşukluk
• Kas güçsüzlüğü

Testleri

Testler

• Lepromin deri testi, leprom görünümünü tüberküloit cüzamdan ayırt etmek için kullanılabilir ama teşhis için kullanılmaz.
• Cilt lezyon biyopsisi
• Aside dayanıklı bakteriler için cilt kazıma muayenesi

Tedavisi

Tedavi

Hastalığa yol açan bakterileri öldürmek için bir dizi farklı antibiyotik kullanılır.

İltihabı kontrol etmek için aspirin, prednizon ya da talidomid kullanılır.

Seyri

Seyri

Erken teşhis önemlidir. Erken tedavi hastalığın neden olduğu hasarı sınırlar, kişiyi bulaşıcı olmayan duruma getirir (onlardan hastalık kapılmaz) ve normal bir yaşam sürmesine izin verir.

Komplikasyonlar

Olası komplikasyonlar

• Estetik bozulma
• Kalıcı sinir hasarı

Doktorla ne zaman görüşülmeli

Özellikle cüzam hastalığı olan biriyle temas etmişseniz ve cüzam belirtileriniz varsa sağlık kuruluşunuzla görüşün.  Türkiye’de cüzam vakalarının ilk tedavileri lepra ya da deri ve zührevi hastalıklar hastanelerinde yapılır, takipleriyse sağlık ocaklarında yürütülür. Hastaların tedavi giderleri Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz karşılanır.

Önleme

Önleme

Korunma, tedavi görmeyen kişilerle yakın fiziksel temastan kaçınarak sağlanır. Uzun süreli ilaç tedavisi alan kişiler bulaştırıcı olmayan hale gelir ve hastalığa neden olan organizmayı başkalarına aktarmazlar.