Prezervatifler

 

Doğum kontrol yöntemleri; bariyer, mekanik, hormonal ve doğal yöntemlerin yanı sıra acil ve kalıcı yöntemleri de içerir. Doğum kontrolündeki  tüm yöntemler ya bir erkeğin sperminin kadının yumurtasına ulaşmasını ve girmesini (fertilizasyon) engellemeye ya da döllenmiş yumurtanın kadının rahmine (döl yatağı) yerleşmesini ve büyümeye başlamasını engellemeye dayanmaktadır.

Birçok farklı doğum kontrol yöntemi vardır; bazı çeşitleri aynı zamanda cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da korur. Ama cinsel perhiz dışında hiçbir doğum kontrol yönteminin yüzde 100 etkili olduğu düşünülmemektedir.

Günümüzde cinsel perhiz haricinde, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı kusursuz bir koruma sunan hiçbir doğum kontrol yöntemi bulunmamaktadır.

Prezervatif, gebeliğin önlenmesine ilaveten cinsel yolla bulaşan hastalıkların yayılmasını da önleyen bir doğum kontrol çeşididir.

İki tip prezervatif vardır; erkek prezervatifi ve kadın prezervatifi.

Erkek Prezervatifi Nedir?

Erkek prezervatifi veya ‘kondom’ lateksten, plastikten veya hayvan zarından yapılan erekt penisin üzerine geçirilen ince bir örtüdür. Örtü semenin, yani sperm içeren sıvının kadının vajinasına girmesini engeller.

Erkek Prezervatifleri Neden Yapılır?

Çoğu prezervatif ‘lateks’ denilen bir lastik cinsinden yapılır. Lateks prezervatifler, cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde en etkili prezervatiflerdir. Yakın zamanda poliüretandan (bir çeşit plastik) yapılmış prezervatifler de kullanıma girmiştir. Bunlar lateks prezervatiflerden daha pahalıdırlar ve daha kolay yırtılıyor gibi görünürler. Aslen latekse alerjisi olan insanlar için kullanışlıdırlar. Ayrıca hayvan zarlarından ( kuzu derisi) yapılan ‘doğal’ prezervatifler de vardır. Bunlar pahalıdır ve gebeliği önlemede etkili iseler de cinsel yolla bulaşan bir çok hastalığın yayılmasını azaltmazlar.

Lateks Prezervatif Tipleri Nelerdir?

Her türlü şekil, boy ve malzemede prezervatif vardır. Prezervatif alırken dikkat edilecek birkaç özellik:

  • Boy. Standart boy çoğu erkeğe uyacaktır. Ekstra büyük prezervatiflerin yanı sıra biraz daha küçük olan ve standart boydan daha sıkı oturan ‘dar’ boylar da vardır.
  • Şekil. Bazı prezervatiflerin ucunda erkek boşaldığında sıvıyı tutmak için bir meme başı bulunur. Diğerlerinin ucu yuvarlaktır.
  • Kalınlık. Ekstra güçlü prezervatifler mevcuttur. Bunlar daha güçlüdür ve özellikle rektal seks için ve prezervatif yırtılması sorunları olan erkekler için kullanışlıdırlar. Ekstra ince prezervatifler de vardır ama bunlar tavsiye edilmez çünkü kolayca yırtılabilirler.
  • Kayganlık. Çoğu prezervatif önceden kayganlaştırılmıştır. Bu kayganlaştırma spermi  (spermisit) ve bir çok hastalık yapıcı mikrobu öldüren bir madde olabilir. Kayganlaştırma gebeliğin önlenmesinde ekstra korunma sağlayabilir, özellikle prezervatif yırtılırsa. Kayganlaştırılmış prezervatiflerin tadı kötüdür ve oral seks için tavsiye edilmezler.
  • Aromalı. Bu prezervatifler kendilerine oral seks yapılırken erkeklerin takması içindir. Kayganlaştırılmamışlardır ve hafif bir aromaları (genellikle nane) olur.
  • Renk. Prezervatifler bir çok renkte bulunabilir. Prezervatifin rengi onu daha çok veya daha az etkili yapmaz.

Bir Erkek Ne Zaman Prezervatif Kullanmalıdır?

Erkek penisini bir başka şahsın vücuduna soktuğu herhangi bir zamanda, diğer insanda cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğuna dair en ufak bir risk olması halinde prezervatif kullanmalıdır. Erkekler kendilerine oral seks yapılırken sık sık cinsel yolla bulaşan hastalıklarla enfekte olurlar, bu yüzden bu durumlarda da prezervatif takılmalıdır. Prezervatif herhangi bir temas olmadan önce takılmalı ve erkek boşaldıktan sonra hemen çıkarılmalı ve atılmalıdır.

Erkek Prezervatifi Nasıl Kullanılır?

Prezervatifi dişlerinizle, tırnaklarınızla veya yüzüklerinizle yırtmayı önlemek için ambalajı açarken dikkatli olun. Takmadan önce prezervatifin ucundaki havayı parmaklarınızla kibarca bastırarak çıkarın. Prezervatif erekt penise cinsel faaliyet başlamadan önce takılır. Eğer prezervatifte bir meme ucu yoksa penisin ucunda yaklaşık 1.5 cm.i serbest bırakın ki semenin toplanacak bir yeri olsun.

Seks yaptığınız her seferde yeni bir prezervatif kullanılmalıdır. Penis vajinaya yaklaşmadan prezervatif yerinde olmalıdır. Prezervatifle kayganlaştırıcılar kullanıyorsanız yalnız su bazlı kayganlaştırıcılar kullanın. Vazelin, masaj yağları ve vücut losyonları gibi gibi yağ bazlı kayganlaştırıcılar prezervatifin sızıntı yapmasına veya yırtılmasına sebep olabilir. Mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılan belirli vajinal ilaçlar da prezervatifleri zayıflatabilir.

Başlangıçta sperm öldürücü ajanlarla kayganlaştırılmış prezervatiflerin cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı daha fazla koruma sunduğu düşünüldü. Daha yeni çalışmalar spermisit içeren prezervatiflerin sık kullanımının ilave bir koruma sağlamadığını ve gerçekte vajinayı ve penisi tahriş ederek HIV ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar riskini arttırabildiğini gösterdi. Ama sperm öldürücü ürünler gebeliğin önlenmesinde kullanışlı olmaya devam ediyorlar.

Erkek Prezervatiflerinin Yırtılmasına Sebep Olan Nedir?

Bir prezervatifin yırtılmasının birkaç sebebi vardır:

  • Çok eski olması. Modern prezervatif ambalajlarında prezervatifin son kullanma tarihi gösterilmektedir.
  • Uygunsuz saklama koşulları. Sıcaklık lateks prezervatiflere zarar verir, bu yüzden arabanın torpido gözü veya cüzdan gibi sıcak yerlerde tutulmamalıdırlar.
  • Kayganlaştırıcı yetersizliği. Rektal seks için her zaman ilave kayganlaştırıcıya ihtiyaç vardır. Vajinal sekste de gerekli olabilir. Kayganlaştırıcı suda çözünebilir olmalıdır.
  • Yanlış kayganlaştırıcı çeşidi kullanmak. Yağ içeren kayganlaştırıcılar- örneğin vazelin, bebek yağları ve bitki yağları- lateks prezervatiflerle kullanılmamalıdır çünkü lastiği güçsüzleştirirler.
  • Çok küçük olması. Daha büyük bir boy deneyin.
  • Partnerin çok sıkı olması. Ekstra güçlü bir prezervatif ve daha fazla kayganlaştırıcı kullanın.

Prezervatiflerin Seks Sırasında Çıkmasının Sebebi Nedir?

Prezervatif aşağıdaki sebeplerle seks sırasında çıkabilir:

  • Çok büyük olması. Daha dar bir prezervatif deneyin.
  • Ereksiyon kaybı. Ereksiyonunuzu kaybetmeye başlar başlamaz prezervatifin kıvrılmış kenarından tutarak penisinizi çıkarın.

Erkek Prezervatiflerini Nereden Alabilirim?

Prezervatifler çoğu eczaneden satın alınabilir. Ayrıca halka açık tuvaletlerde bazı otomatlarda da prezervatifler satılmaktadır.

Erkek Prezervatifleri Doğum Kontrolünde Ne Kadar Etkilidir?

Prezervatifler doğum kontrol için yaklaşık yüzde 85 etkilidirler. Dikkatli kullanımla daha da etkili olabilirler. Gebe kalmayı önlemenin en iyi yolunun seks yapmamak (perhiz) olduğunu aklınızdan çıkarmayın.

Erkek Prezervatifleri Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkları Nasıl Engelliyor?

Lateks prezervatifler enfekte bölgenin partnere temas etmesini önleyerek cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma sağlıyorlar. Poliüretan prezervatifler de  bir miktar korunma sağlıyorlar ama lateks kadar değil. Doğal ya da kuzu derisi prezervatifler cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunma sağlamıyor zira bunların bazı cinsel yolla bulaşan hastalıkların geçmesine sebep olan küçük partiküllere izin veren daha büyük delikleri veya ‘gözenekleri’ var.

Erkek Prezervatifleri İle Köpük Kullanılmalı mı?

Kontraspetif köpük, prezervatif yırtıldığında gebeliğe karşı ilave korunma sunabilir. Spermisitlerin sık kullanımı genital dokuları tahriş edebilir ve HIV/AIDS dahil cinsel yolla bulaşan hastalık riskini arttırabilir.

Köpük ve Erkek Prezervatifleri Ne Kadar Etkilidir?

Birlikte ve doğru şekilde kullanıldıklarında köpük ve prezervatif gebeliğin önlenmesinde yaklaşık yüzde 97 etkilidir.

Kadın Prezervatifi Nedir?

Kadın prezervatifi her iki ucunda esnek bir halkası bulunan kayganlaştırılmış poliüretan (plastik) bir tüptür. Tüpün bir ucu kapalıdır.

Kadın Prezervatifi Nasıl Kullanılır?

Cinsel ilişki başlamadan önce kadın prezervatifi vajinasına sokar böylece tüpün kapalı ucu serviksi örter ve diğer uç hafifçe labyayı (vajinanın dışındaki dudaklar) örter. Prezervatif spermin rahme girmesini bloke eder. Kadın prezervatifleri tek kullanımdan sonra atılmalıdır.

Kadın Prezervatiflerini Nereden Alabilirim?

Erkek prezervatifleri gibi kadın prezervatifleri de reçetesiz olarak eczanelerden edinilebilir.

Kadın Prezervatifi Gebeliğin Önlenmesinde Ne Kadar Etkilidir?

Kadın prezervatifi yaklaşık yüzde 75 etkilidir.

Kadın Prezervatifleri Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklara Karşı Korur mu?

Kadın prezervatifleri cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı bir parça korunma sağlar ama seks yapıyorsanız erkek prezervatifi en iyi korunmayı sağlar. Kadın prezervatifleri erkek prezervatifleri ile birlikte kullanılmamalıdır. İkisinin sürtünmesi ürün başarısızlığı ile sonuçlanabilir.

Op. Dr. Burcu KARDAŞ ARSLAN

Meraba hocam anal iliski sirasinda prezervatif yirtildi ve bosalma oldu ön tarafa gittimi bilmiyoruz fakat iliskiden 2 saat sonra ella kullandim hamil... devamı