• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Geri Dönüşüm Ameliyatı

Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı vazektomi işlemini tersine çevirmek için yapılan bir ameliyattır. Vazektomi sonrası başarılı geçen geri dönüşüm ameliyatından sonra meninizde tekrar sperm bulunur ve böylelikle eşinizi hamile bırakabilirsiniz. Vazektomiden daha karmaşık bir ameliyat olan vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı vazektomi yaptırmanızın üzerinden uzun bir zaman geçmiş olsa bile denenebilir. Ancak vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatlarının yalnızca yarısı başarılı olmaktadır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Erkekler bir çocuğun kaybı, yeniden evlilik yapma veya bir çocuğu yetiştirmek için mali durumun iyileşmesi gibi bir dizi nedenden dolayı doğurganlıklarını geri kazanmak için ameliyat olmaya karar verirler. Az sayıdaki erkek testislerindeki ağrının tedavi edilmesi için vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı olabilir.   

Riskler

Riskler

Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatını takiben büyük komplikasyonlara seyrek olarak rastlanır. Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı riskleri arasında şunlar yer alır:

• Haya torbasında kanama. Bu sorun ağrılı bir şişliğe neden olacak şekilde kan toplanmasına (hematom) yol açar. Bu riski ameliyat öncesi ve sonrasında aspirin almayarak ve ameliyattan sonra dinlenirken doktorunuzun talimatlarını yakından takip ederek azaltabilirsiniz.  
• Ameliyat edilen yerde enfeksiyon. Bu pek yaygın değildir, ama her ameliyat için geçerli olan bir risktir.
• İltihaplanma. Haya torbasına sperm kaçağı olması bağışıklık sisteminizin sperm gronülomu denen iltihabi bir kitle oluşturmasına neden olabilir. Granülomlar genelde ameliyattan bir süre sonra meydana gelirler ve vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatının başarılı olmadığının bir işareti olabilirler.
• Sinirlerin ve kan damarlarının hasar görmesi. Bazı vakalarda bu sorun vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı sonrasında doğurganlığı azaltır.

Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatından sonra aşağıdaki işaret ve şikayetlerden herhangi birini göstermeniz durumunda doktorunuzu arayın:

• Ateş
• Kötüleşen veya geçmeyen şişlik
• İdrar yapmada zorluk
• Haya torbanızda misket büyüklüğünde bir yumru
• 10 dakikalık iki sargı bezi arasında, ameliyatlı bölgeyi sıkıştırdıktan sonra da devam eden kesik yerden gelen kanama 

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanmalısınız?

Doğurganlığınızı geri kazanmak için vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı olmadan önce doktorunuz sağlıklı spermler üretebildiğinizden emin olmak isteyecektir. Çoğu erkek için daha önce bir kadını hamile bırakmış olmak yeterli bir kanıttır.

• Doktorunuz yeteri kadar sağlıklı sperm üretip üretmediğinizden emin değilse sizden bir testis biyopsisi yaptırmanızı isteyecektir. Bu testte spermi kontrol etmek için testislerinizden gelen sıvıyı çıkarmak üzere bir iğne kullanılır.  
• Eşinizin de doğurganlık sorunu olmadığından emin olmak için test edilmesi gerekir. Eşinizin geçmişte hamile kalmış olması iyi bir işarettir. Onun doktoru eşinizin düzenli adet döngüsü ve pelvik muayenesi olup olmadığını bilmek isteyecektir. Doktor eşinizin dölyatağı borularının tıkalı olmadığından ve yumurta üretebildiğinden emin olmak üzere başka testleri de tavsiye edebilir.

Doktorlar vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatını genelde bir ameliyat merkezinde veya bir hastanede yaparlar. Birkaç farklı cerrahi teknik kullanılarak yapılabilen incelikli bir işlemdir.

• Doktorunuzu seçmeden önce kaç tane vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı yaptığını ve geri dönüşüm ameliyatı sonrasında kaç tane erkeğin başarılı bir şekilde baba olduğunu sorun.
• Doktorunuzu seçtikten sonra bu işlemi, risklerini ve oluşabilecek komplikasyonları onunla konuşun. Uygun olursa eşinizi de bu ilk görüşmeye dahil edin.
• Vazektomiden iki hafta öncesinde ve sonrasında aspirin ve ibuprofen almayın, çünkü bu tür ilaçlar kanama riskinizi arttırabilir. Bunların yerine ağrıyı teskin etmek için asetaminofen kullanın. 
• Doktorunuz sizden ameliyattan önce haya torbanızı temizlemenizi ve tıraşlamanızı ve ameliyat sonrasında giymek üzere temiz bir suspansuvar (korse) getirmenizi isteyebilir.
• Ameliyat genelde iki ile dört saat sürer. Anesteziden çıkmak için de zaman gerekecektir. Ameliyattan sonra sizi eve götürecek birini ayarlayın.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı uzmanlaşmış bir beceri ve ihtisas gerektiren teknik olarak zorlayıcı bir operasyondur. Ameliyat ilk yaptırılan vazektomiden daha zordur. Her bir testisten meninize sperm taşıyan kanallar yeniden birbirine dikilmeli veya epididime tutturulmalıdır. Epididim spermin olgunlaşma yeri olan testisin arkasındaki kıvrımlı borudur. Ameliyat genelde ayakta yapılır, hastanede veya ameliyat merkezinde kalmayı gerektirmez. Doktorlar bu ameliyatı bir veya iki şekilde yapabilirler:     

• Vazovazostomi. Bu işlem ile cerrah sperm taşıyan kanalın kopan uçlarını yeniden birbirine diker. Fakat bu bazen mümkün değildir ve spermin akışını geri kazanmak için daha karmaşık bir ameliyat gerekir. 
• Vazoepididimostomi. Bu ameliyat sperm taşıyan kanalları doğrudan epididime bağlar. Bu ameliyat sperm akışı engellendiğinde ve vazovazostomi işe yaramadığında yapılır.  

Hangi tekniğin gerektiğini büyük ihtimalle önceden bilemeyeceksiniz. Çoğu vakada cerrah operasyon sırasında kararını verir. Bir yanda vazovazostomi diğer yanda vazoepididimostomi olmak üzere iki cerrahi tekniğin bir kombinasyonuna ihtiyacınız olabilir.

Operasyon sırasında
Ameliyat sırasında sizi uyutması için genel anestezi olabilirsiniz. Veya cerrahınız epidural, spinal veya lokal anestezi yapabilir. Ameliyat çok incelikli olduğundan her durumda anestezinizin sizi tamamen uyuşturması gerekecektir. Ameliyat, ameliyat yerini büyüten bir mikroskop kullanılarak yapılır.  

Cerrah haya torbanızın alt tarafında bir kesik açacaktır, testis ortaya çıkacaktır ve onu kendisini çevreleyen dokulardan alacaktır. Sonrasında sperm taşıyan kanalları kesip açacak ve içindeki sıvıyı inceleyecektir.  

Sıvıyı değerlendirme
Sperm taşıyan kanallar bir kez açıldığında cerrah dışarı çıkan sıvıyı kontrol edecektir. Bu operasyonun önemli bir parçasıdır, çünkü doktorunuzun sperm akışını yeniden kazanmanız için ne tip bir ameliyata ihtiyacınız olduğunu tespit etmesine yardımcı olur. Eğer sıvı, sperm içeriyor ve berrak ise sperm taşıyan kanalların uçlarını yeniden bağlamak üzere yapılan ameliyatın, yani vazovazostominin işe yaraması ihtimali yüksektir. Vazektomi yapılan yerin altındaki yoğun veya macun gibi olan veya kısmen de olsa sperm içermeyen sıvı, sperm akışını engelleyen yara dokusunun varlığına işaret edebilir. Bu durumda sperm taşıyan kanalları doğrudan epididime iliştirecek olan vazoepididimostomi belki de en iyi seçenektir.

Dondurulmuş spermler
Doktorunuz ameliyat sırasında sperm bulursa vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatının işe yaramamaması olasılığına karşılık biraz sperm dondurmayı isteyebilir. Eğer vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatından sonra cinsel birleşme yoluyla baba olamıyorsanız dondurulan spermleriniz doğrudan yumurtaya enjekte edilebilir. Bu intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu adı verilen klasik tüp bebek döllenme tipidir.

Ameliyattan sonra
Ameliyattan hemen sonra doktorunuz bandajlarla kesikleri kapatabilir. Bandajları yerinde tutmak, şişlik ve hareketi azaltmak üzere basınç uygulamak için suspansuvarınızı giyeceksiniz. Şişliği azaltmak için haya torbanızın üzerine konulan bir buz torbası ile dinlenmeniz gerekecektir. Anestezinin etkisi geçtiğinde asetaminofen gibi bir ağrı kesici ile teskin edilebilen hafif ağrı ve kramplarınız olabilir. Çoğu erkek için ağrı şiddetli değildir ve birkaç gün ila bir hafta sonrasında iyileşir.   

Eve dönünce kendinizi zorlamayın. Asetaminofen veya doktorunuz reçetenize yazmışsa asetaminofen ile birlikte kodein alarak tedavi olabileceğiniz birkaç gün ağrınız olabilir. Aynı zamanda zedelenmeniz olabilir, ama renk değişikliği yaklaşık iki hafta içinde açılmalı ve kaybolmalıdır. Dikişler yedi ile on gün arasında erimelidir.

• Ameliyat sonrası ilk iki gün için banyo yapmayın ve yüzmeyin.
• En az üç hafta boyunca spor yapmayın ve ağır eşya kaldırmayın.
• Eğer masa başı işiniz varsa büyük ihtimalle ameliyattan sonraki üç gün işe dönemeyebilirsiniz. Eğer fiziksel aktivite gerektiren bir işte çalışıyorsanız ve çok fazla yürümeyi veya araba kullanmayı gerektiren bir işiniz varsa işe tekrar başlamanın ne zaman uygun olacağına dair doktorunuzla konuşun.  
• Yaklaşık dört hafta boyunca cinsel ilişkiye girmemeli veya boşalmamalısınız. Dört hafta sonrasında cinsel ilişki yaşayabilirsiniz.
• Birkaç hafta duş almak haricinde sürekli suspansuvar giymeniz gerekecektir. Birkaç hafta sonrasında bile egzersiz yaparken suspansuvar giymeye devam etmeniz gerekecektir. 

Maliyet

Vazektomi basit bir ameliyattır ve etkili bir doğum kontrol yöntemidir, ama vazektominin geri çevrilmesi için yapılan ameliyat daha karmaşıktır. Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı 15.000 lira veya daha fazla tutabilir ve bu işlem genelde sigorta tarafından karşılanmaz.

Sonuçlar

Sonuçlar

Genelde ameliyattan birkaç hafta sonra kesikler iyileştiğinde cinsel ilişkiye girebilirsiniz. Eğer vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı başarılı olursa sperm genelde birkaç ay sonrasında menide ortaya çıkmaya başlar, ama bazı süreçlerle 15 ay kadar bir zaman alır. Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı iki yıl içinde yaklaşık olarak çiftlerin yarısında hamilelikle sonuçlanır.

Bazen döllenme sorunları kadınların kısırlaştırılması yüzündendir. Kadın eşin doğurganlık sorunu yoksa çiftlerin vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatından sonra bir çocuğa sahip olma ihtimalleri daha yüksektir. 

Cerrahınız ameliyat sonrasında operasyonun başarılı olup olmadığını görmek için meninizi incelemek isteyecektir. Eğer hamile bırakmayı başaramazsanız sperm sayısı vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatının başarılı olup olmadığını söylemenin tek yoludur. Doktorunuz her iki ile üç ayda bir meni tahlili yapmak isteyecektir.

Eğer vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı işe yaramazsa
Vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı bazen ameliyat sırasında tespit edilemeyen bir sperm tıkanıklığı varsa veya ameliyattan bir süre sonra bir tıkanıklık oluşursa başarısız olur. Bazı erkekler ilkinde işe yaramadığında ameliyatı ikinci kez denemek isterler.

Bunun dışında vazektomi sonrası geri dönüşüm ameliyatı sırasında kurtarılan ve dondurulan spermlerin kullanılıp eşinizin yumurtasına enjekte edilmesiyle (tüp bebek yöntemi) baba olabilirsiniz. Dondurulmuş sperminiz yoksa veya dondurulmuş spermleriniz işe yaramıyorsa tüp bebek yöntemi doğrudan testisinizden veya epididimden (testislerin arkasında bulunan yapı) alınan spermler kullanılarak mümkün olabilir.