Nedir
Doğum Kontrolünde Bariyer Metodu
Doğum kontrolünde bariyer metodu, spermin rahme ulaşmasını engeller. Bariyer metodunda bir spermisit (sperm öldürücü) kullanmak, en iyi kontrol imkanını sağlar.
- Spermisit, vajinaya giren spermlerin çoğunu öldürür.
- Daha sonra bariyer metodu, döllenme işlemi için rahimden geçen spermlerin geri kalanlarını öldürür.
Bariyer metotları; diyafram, erkek ve kadın kondomu, spermisit, servikal başlık ve kontraseptif sünger gibi önlemleri içerir. Bariyer metotlarının diğer doğum kontrol yöntemlerinden farkı, sadece cinsel ilişki sırasında kullanılmalarıdır. Bariyer metotlarını kullanmadan önce talimatları okuduğunuzdan emin olun. Çünkü bu yöntemleri, doğru bir şekilde kullanmak çok önemlidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma
Erkek ve kadın kondomları, HIV gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da koruma sağlayan yegane doğum kontrol yöntemidir. Kendinizi ve partnerinizi cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korumak için her cinsel ilişkiye girdiğinizde kondom kullandığınızdan emin olun.
Tedaviden sonra ne beklenmelidir?
Bariyer metodu tercihiniz için yönlendirmeleri takip edin. Cinsel ilişkiden sonra:
- Kullanılmış kadın veya erkek kondomu derhal çıkartılıp çöpe atılmalıdır.
- Hamilelik önleyici sünger 6 saat veya daha uzun bir süre orada bırakılmalı ve daha sonra çıkarılmalıdır.
Bir diyafram veya rahim başlığı 6 saat veya daha fazla bir süreyle orada bırakılmalı, daha sonra çıkarılıp yıkanmalı ve tekrar kullanılmak üzere saklanmalıdır
Niçin Yapılır
Neden Yapılır?
Kondomlar sadece doğum kontrolü için değil aynı zamanda çiftlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmaları için de kullanılır. Latex veya poliüretan erkek kondomları, HIV enfeksiyonu dahil, cinsel yollarla bulaşan hastalıklara karşı en etkin korumayı sağlar. Koyun derisi gibi doğal zarlar ise, cinsel yollarla bulaşan hastalıkların tümüne karşı koruma sağlamaz.
Diyafram, rahim başlığı ya da kondom gibi doğum kontrolü bariyer metotları, özellikle aşağıdaki koşullarda tercih edilmelidir:
- Hormon veya rahim içi bir cihaz yerleştirme gerektirmeyen bir yol tercih etmek istediğinizde
- Cinsel ilişki esnasında doğal aile planlaması gibi sizi sınırlamayacak bir yol tercih etmek istediğinizde
- Yakın bir gelecekte hamile kalmayı düşündüğünüzde ve kullandığınız metodu herhangi bir zamanda bırakabilmeyi istediğinizde
- Çocuk emziriyorsanız
- Ağır adet dönemlerinizde. Diyafram, adet döneminde kullanılabilir ve konulduğu her seferinde 6 saatten daha uzun bir süre, adet kanını emebilir.
- Cinsel ilişkiye girdiğiniz sırada kullanabileceğiniz bir yöntem size daha kolay geliyorsa
Riskler
Riskler
Kondomlar
Kondom çok sıkı olduğunda yırtılabilir, gevşek olduğunda da düşebilir. Eğer cinsel ilişki sırasında bunlardan biri gerçekleşirse, acil hamilelik önleyici kullanın. Ya da cinsel yolla bulaşan hastalık endişesi taşıyorsanız, test yaptırın.
Diyafram veya rahim başlığı
Spermisitle birlikte diyafram kullanılması, idrar yolları enfeksiyonu riskinizi arttırabilir.
Diyafram veya rahim başlığının içerde 24 saatten fazla bırakılması, toksik şok sendromu riskini arttırır.
Spermisit
Bazı kişiler, spermisitlerin çoğunda aktif olarak bulunan nonoksinollere karşı alerjiktirler. Alerji oluşması, hem cinsel organlarda acıya neden olur hem de cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşma ihtimalini arttırır.
Ne Kadar İşe Yarar
Ne kadar işe yarar?
Doğum kontrolünde bariyer metotlarının, hamileliği önlemede ne derece etkili olduğu farklılık gösterir. Cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemede de farklı sonuçlara yol açar.
Doğum Kontrolünde Bariyer Metotları | ||
Bariyer | BaşarısızlıkOranı* | Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardaki Etkinlik |
Erkek kondom | 15 (spermisit başarı oranını arttırır) | En etkin durum |
Kadın kondomu | 21 | Bir miktar etkin |
Diyafram spermisitle birlikte | 16 | Sınırlı bir şekilde etkin |
Spermisidt | 29 | Tek başına kullanılırsa etkin olmaz; HIV/AIDS kapma riskini arttırabilir. |
Sünger spermisitle birlikte | 16 (vajinanda geçmez, hamileliğe neden olmaz) 32 | Sınırlı bir şekilde etkindir. |
Rahim Başlığı spermisitle birlikte | 16 (Vajinadan geçiş olmaz hamile kalınmaz) 32 (Vajinal geçiş olur hamilelik olabilir) | Sınırlı bir şekilde etkindir. |
*Başarısızlık oranı ilk kullanımda her yüz kadın arasında meydana gelen hamileliğe eşittir.. |
Avantaj Ve Dezavantajlar
Ne Düşünmeli?
Cinsel yolla bulaşan bir hastalığı bulaştırma veya kapma riskiniz varsa, hamileliği de etkin bir şekilde önlemek istiyorsanız, kondomların yanı sıra hormon tabletleri, halka, parça, implant ya da rahim içi cihaz gibi daha güvenilir doğum kontrol yöntemleri de kullanmalısınız.
Doğum kontrolü bariyer metodunuzun başarısız olduğunu veya doğru bir şekilde uygulamadığınızı düşünüyorsanız, hamileliği önlemek için acil doğum kontrolü kullanabilirsiniz. Cinsel ilişkiden sonra cihaz kullanmak, spermlerin döllenme işleminin gerçekleştiği kordon tüpüne ulaşmasını engellemez. Ayrıca pelvik enfeksiyon kapma ihtimalini de arttırabilir.
Tüm bariyer metotlarının avantajları
Doğum kontrolü bariyer metotları:
- Erkek ve kadınların gelecekteki doğurganlıklarını etkilemez.
- Yalnızca cinsel ilişki esnasında kullanılırlar.
- Kadınlar için emzirme sırasında kullanılması bakımından güvenlidirler.
- Yüksek kan basıncı veya diyabet gibi diğer sağlık sorunlarını etkilemezler.
- Hormon doğum kontrolünden daha ucuzdurlar ve bazıları reçetesiz olarak elde edilebilir.
Kondom ve diyaframlar, cinsel yollarla geçen insan human papilloma virüsünün yol açtığı rahim kanseri riskini de azaltabilirler. Kondomlar, HIV dahil cinsel yollarla bulaşan hastalık riskini azaltmanın en iyi yoludur.
Tüm bariyer metotlarının dezavantajları
Bariyer metotlarının başarısızlık oranları, diğer doğum kontrolü yöntemlerinin çoğundan daha yüksektir. Doğum kontrolü için bariyer metodu kullanmayı düşünüyorsanız, metodun başarısız olması durumunda istenmeyen hamileliğin duygusal ve mali sonuçlarını da düşünmeniz gerekir.
Eğer bariyer metodu kullanmak istiyorsanız, öncelikle cinsel ilişki sırasında bunu kullanmaya hazır ve rahat olmalısınız. Metotlar bazı çiftler için iyi bir tercih değildir, çünkü eşlerden biri veya her ikisi de:
- Bu yöntemi kullanmaktan utanabilir.
- İlişkiye hazırlık veya ilişki sırasında bariyer istemeyebilir.
Bazı kişilerin spermisitlere karşı alerjisi olabilir. Spermisitin diyafram veya rahim başlığı ile birlikte kullanılması tavsiye edilmektedir. Alerji yüzden kullanamıyorsanız, farklı bir doğum kontrol yöntemi bulmanız gerekecektir.
Latekse alerjisi olan kişiler için poliüretan kondomlar bulunmaktadır. Lateks kondomlar, poliüretan kondomlardan daha güvenlidir.
En İyi Doğum Kontrol Yöntemini Nasıl Seçersiniz?
Op. Dr. Aytun AKTAN
hocam doğum kontrol için değil de adet düzene girmesi için doktor qlairista verdi, sabah akşam mı kullanmalıyım günde bir defa mı... devamı
Kadın Kondomu
İmplanon
Prezervatifler
Hormonlu Spiral (Mirena)
Vazektomi