• İçindekiler
• Nedir
• Belirtiler
• Teşhis
• Tedavi

Nedir

Şiddetten kaynaklanan kafa travması, sarsılmış darbe sendromu, yaralanma kafa travması veya kırbaç sarsıntı sendromu olarak da bilinen sarsılmış bebek sendromu bir yeni doğanı veya yeni yürümeye başlamış bir bebeği kuvvetli biçimde sarsmaktan kaynaklanan ciddi bir beyin yaralanmasıdır. Sarsılmış bebek sendromu bir çocuğun beyin hücrelerine zarar verir ve beyninin yeterince oksijen almasını önler. Sarsılmış bebek sendromu, kalıcı beyin hasarı veya ölümle sonuçlanabilecek bir tür çocuğa yönelik şiddettir.
Sarsılmış bebek sendromu önlenebilir. Bir çocuğa zarar verebilecek anne babalar için yardım mevcuttur. Anne babalar, başka bakıcıları da sarsılmış bebek sendromunun tehlikeleri hakkında eğitebilirler.

Sebepler

Bebeklerin zayıf boyun kasları vardır ve genelde ağır kafalarını desteklemek için çabalarlar. Eğer bir bebek kuvvetle sarsılırsa hassas beyni kafatasında ileri geri hareket eder. Bu morarmaya, şişmeye ve kanamaya neden olur.
Sarsılmış bebek sendromu genelde bir ebeveyn veya bakıcı bebeği veya küçük çocuğu gerginlik ve kızgınlığa bağlı olarak, sıklıkla da çocuk ağlamayı kesmediği için şiddetle sarstığında meydana gelir. Hiçbir şey bir çocuğu sarsmayı meşru kılmaz.
Sarsılmış bebek sendromu genelde bebeği dizinizde sallamaktan, ufak düşüşlerden hatta sert oyundan bile kaynaklanmaz.

Belirtiler

Sarılmış bebek sendromu belirtileri ve işaretleri şunlardır:

• Aşırı sinirlilik
• Uyanık kalmakta zorluk
• Solunum sorunları
• Kötü beslenme
• Titremeler
• Kusma
• Soluk veya mavimsi ten
• Nöbetler
• Felç
• Koma

Görülemeyebilen başka yaralanmalar beyinde ve gözde kanama, omurilik ve boyunda hasar, omurga, kafatası ve kemiklerde kırıklar bulunur. Önceden çocuğa şiddet kanıtı da genelde yaygındır.
Sarsılmış bebek sendromunun hafif vakalarında çocuk sarsıldıktan sonra normal görünebilir ama zamanla sağlık, öğrenme ve davranış sorunları geliştirebilir.

Doktorla ne zaman gidilmeli
Çocuğunuzun şiddetli sarsıntıdan yaralandığını düşünüyorsanız acil yardım isteyin.
Çocuğunuzun doktoruyla iletişime geçin veya çocuğunuzu en yakın acil servise götürün. Hemen acil yardım almak çocuğunuzun yaşamını kurtarabilir veya ciddi sağlık sorunlarını önleyebilir. Sağlık uzmanları, çocuklara şiddetten şüphelenilen vakaları devlet otoritelerine bildirmekten yasal olarak sorumludur.

Risk faktörleri

Ebeveynler ve bakıcılar için, sarsılmış bebek sendromuna uğratma riskini artıran faktörler şunlardır:

• Bebeklerden gerçekti olmayan beklentiler
• Genç veya tek başına ebeveynlik
• Stres
• Aile içi şiddet
• Alkol veya madde istismarı
• Dengesiz aile durumları
• Depresyon
• Çocukken kötü muamele görmüş olmak

Ayrıca, erkeklerin sarsılmış bebek sendromuna uğratma olasılığı kadınlardan daha yüksektir.

Komplikasyonlar

Bir bebeği birkaç saniyeliğine sarsmak bile geri dönüşü olmayan beyin hasarına neden olabilir. Sarsılmış bebek sendromundan etkilenen çocukların yarısı ölür. Sarsılmış bebek sendromundan kurtulanlar ömür boyu şu durumlar için tıbbi bakıma ihtiyaç duyabilir:

• Kısmi veya tam körlük
• Sağırlık
• Gelişim gecikmeleri veya öğrenme sorunları
• Zihinsel yetmezlik
• Nöbet bozuklukları
• Beyin felci

Teşhis

Kuvvetle sarsılan bir çocuğun bir dizi tıbbi uzmanının yanı sıra çocuğa şiddet konusunda uzman tarafından muayene edilmesi gerekebilir. Yaralanmaları tespit etmek için çeşitli testler gerekebilir, örneğin:

• Bilgisayarlı tomografi (BT). BT taraması, çocuğun beyninin kesitsel görüntülerini sağlamak için röntgen kullanır. Bu test acil müdahale gerektiren yaralanmaları tespit etmeye yardımcı olabilir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI). MRI çocuğun beyninin ayrıntılı görüntülerini yaratmak için güçlü bir manyetik alan ve radyo dalgaları kullanır. MRI’nin hareketli bir çocukta yapılması zor olduğu için genelde yaralanmadan iki üç gün sonra yapılır.
• İskelet ölçümü. Muhtemelen kollar, eller, bacaklar, ayaklar, omurga, kaburgalar ve kafatası dahil bir bizi iskelet röntgeni, kazaların kazara mı kasten mi olduğunu değerlendirmek ve önceki kırıklar bulmak için kullanılabilir.
• Oftalmolojik muayene. Bir göz muayenesi kanama ve başka göz yaralanmalarını açığa çıkarabilir.
• Kan testleri. Bazı metabolik ve genetik bozuklukların yanı sıra kanama ve pıhtılaşma bozuklukları sarsılmış bebek sendromuna benzeyebilen belirtilere yol açabilir. Kan testleri bu durumlardan bazılarını elemeye yardımcı olabilir.

Yaralanmaların kapsamına bağlı olarak bebeğin pediatrik yoğun bakım ünitesinde görüntülenmesi gerekebilir.

Tedavi

Sarsılmış bir çocuğa acil tedavi, yaşamsal önlemler, örneğin solunum desteği ve beyindeki kanamayı durdurmak için ameliyatı gerektirebilir.

Önleme

Ağlayan bebeğiniz sakinleşmediğinde gözyaşlarını durdurmak için her şeyi yapmaya eğilimli olabilirsiniz ama çocuğunuza her zaman nazik davranmanız önemlidir. Bir bebekte sadece birkaç saniyede beyin hasarı meydana gelebilir. Duygularınızı veya ebeveynliğin stresi kontrol etmekte zorluk yaşıyorsanız yardım isteyin. Çocuk doktorunuz bir danışman veya başka bir akıl sağlığı uzmanına yönlendirebilir.
Çocuğunuza başkaları, örneğin paralı bir bakıcı, kardeş veya büyük anne baba bakıyorsa sarsılmış bebek sendromunun tehlikelerini bildiklerinden emin olun.