Prostat kanserinin tanısında ve prostatın anatomik yapısının değerlendirilmesinde transrektal ultrasonografi (TRUS) önemli bir görüntüleme yöntemidir. TRUS eşliğinde alınan biyopsiler prostat kanserinin daha yüksek oranlarda tanısına olanak sağlamıştır. TRUS ve biyopsinin genel olarak endikasyonu ya şüpheli DRM ya da artmış serum PSA seviyesinin bulunmasıdır. Prostat biyopsisi glandın her iki tarafından olmak üzere bazal, orta ve apeksinden yapılır Eğer bu 6 alanın birinde hipoekoik lezyon bulunuyorsa biyopsi buradan da ve daha fazla miktarda alınır. TRUS eşliğinde yapılan 6 kadran sistemik biyopsilerde transizyonel zon kaynaklı kanserlerin tanısında yetersiz kalmaktadır. Bundan dolayı TRUS eşliğinde anteriordan transizyonel zona doğru yönlendirilen ek biyopsilerle modifiye edilerek 8’e çıkarılmıştır. Transizyonel zon kanserlerinin çoğunda periferik zonda da kanser odaklarının olması nedeniyle sistemik transizyonel biyopsilerin önerilmediği çalışmalar da bulunmaktadır.

Yapılan çalışmalar serum PSA değerinin 4 ng/ml’den yüksek, şüpheli PM ve TRUS’ta herhangi bir hipoekoik alanın bulunduğu durumda TRUS-biyopside prostat kanseri yakalama oranı % 43.8 iken, bu üç değişkeninde normal olduğu durumlarda ise kanser yakalama oranı % 9.5’dur (175). TRUS-biyopsi yapılan 2036 kişinin % 25.5’inde prostat kanseri saptanmış ve bunların % 85.6’sı hipoekoik alanda, % 14.4’ü ise izoekoik alanda tespit edilmiştir. Bu çalışmada % 74.5 oranında BPH tespit edilmiş olup bunların % 71.6’sı hipoekoik, % 28.4’ü izoekoik alanda tespit edilmiştir. Bu çalışmada %75.2 hipoekoik, %24.8 izoekoik alan tespit edilmiş olup hipoekoik alanların % 29.1’inde, izoekoik alanların ise % 14.9’unda prostat kanseri tespit edilmiştir. Prostat kanserinde TRUS’daki periferik hipoekoik bulgunun sensitivitesi % 85.5, spesifitesi % 28.4, pozitif prediktif değeri % 29, negatif prediktif değeri % 85.2 ve tüm doğruluk oranı ise % 43’tür.

Prostat kanseri tanısında TRUS’un sınırlı bir değere sahip olması, hipoekoik alanların çoğunun kanser olmaması ve en büyük çapı 1 cm’den daha büyük non-palpabl kanserlerin % 50’si TRUS ile tespit edilememesidir. Hipoekoik alanda kanser olasılığı izoekoik alana göre 2 kat fazla olmasına rağmen yalnızca hipoekoik alandan biyopsi alınması ile kanserlerin % 25-50’si tespit edilememektedir. Ayrıca veziküla seminalis invazyonunu belirtmede yetersiz olup şüpheli alanlardan yapılan biyopsiler tanıda yardımcı olur.

TRUS pratik olmayıp rahatsız edici bir yöntem olup yüksek serum PSA seviyesi ve/veya şüpheli PM olan kişilere yapılmalıdır.