Yaşlılar İçin Diş Bakımı

İlerleyen yaş, birçok yaşlıyı bir dizi ağız sağlığı problemi riskiyle karşı karşıya bırakır:

• Diş renginin kararması. Bir dereceye kadar dentindeki –diş minesi altındaki kemiksi dokuda– değişimler ile ömür boyu tüketilen yiyecek ve içeceklerin lekelenmeye yol açması sonucu oluşur.
• Ağız kuruluğu. Baş ve boyun bölgesinde, radyasyon kullanılarak yapılan kanser tedavileri, Sjögren sendromu gibi belirli hastalıklar ve kullanılan kimi ilaçların neden olabileceği salya akışı azalması, ağız kuruluğuna yol açar.
• Tat alma duyusunun zayıflaması. Tat alma duyusunun bozulmasına, ilerleyen yaşın yanı sıra hastalıklar, ilaçlar ve protezler de katkıda bulunabilir.
• Diş çürümesi. Bu duruma, diş kökünün çürümeye yol açan asitlere maruz kalması sebep olur. Yaşlanmayla birlikte dişeti dokusu çekildikçe, diş kökleri açığa çıkar.
• Dişeti hastalığı. Plağın yol açtığı ve dişlerde kalan gıdaların, tütün mamulleri kullanımının, yerine oturmayan köprülerin ve protezlerin, yetersiz beslenme düzenlerinin, anemi, kanser ve diyabet gibi belirli hastalıkların yol açtığı problemler.
• Diş kaybı. Diş kaybının önde gelen sebeplerinden biri, dişeti hastalıklarıdır.
• Çene kemiği eğriliği. Diş kaybının yol açtığı bir durumdur.
• Protezin yol açtığı ağız iltihabı. Yerine oturmayan protezlerin, yetersiz diş temizliğinin ya da Candida albicans mantarı birikiminin yol açtığı bu rahatsızlık, protez altındaki dokunun iltihaplanmasıdır.
• Pamukçuk. Bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar veya ilaçlar, ağızda Candida albicans mantarının aşırı çoğalmasını tetikleyebilir.

Doğrudan doğruya yaşın kendisi, ağız sağlığını belirleyen baskın veya yegane faktör değildir. Bununla beraber, ellerde ve parmaklarda meydana gelen artrit gibi hastalıklar, diş fırçalamayı veya diş ipi kullanmayı imkansız hale getirebilir. Kullanılan ilaçlar da ağız sağlığını etkileyebilir ve diş tedavinizde bir değişiklik yapılmasını gerekli kılabilir.

Yaşlılarda ağız temizliği için ipuçları

Ağız sağlığını korumak için, dişlerin günlük olarak fırçalanması ve diş ipiyle temizlenmesi gereklidir. Özellikle ağız temizliğinin ihmal edildiği koşullarda, yaşlıların dişlerinde hızla plak oluşumu meydana gelebilir ve bu durum diş çürümesi ile dişeti hastalığına yol açabilir.

Yaşı kaç olursa olsun herkesin, ağız sağlığını korumak için şunları yapması gerekmektedir:

• Dişlerin günde en az iki kere florür içeren bir diş macunu ile fırçalanması
• Günde en az bir kere diş ipi kullanılması
• Temizlik ve ağız muayenesi için düzenli aralıklarla diş hekiminin ziyaret edilmesi

Yaşlıların diş muayenesi esnasında bekleyebilecekleri

Muayeneye giden bir yaşlı iseniz, diş hekiminiz eksiksiz bir şekilde diş sağlığı tarihçenizi öğrenecek ve ağzınızı muayene edecektir. Diş tarihçeniz hakkında sorulan sorular şunları içerebilir:

• Son diş hekimi ziyaretinizin yaklaşık tarihi ve sebebi
• Ağzınızda son zamanlarda herhangi bir değişiklik fark edip etmediğiniz
• Sallanan veya hassas bir diş fark edip etmediğiniz
• Herhangi bir tatma, çiğneme veya yutma güçlüğü fark edip etmediğiniz
• Ağzınızda herhangi bir acı, rahatsızlık, yara veya kanama olup olmadığı
• Ağzınızda herhangi bir kitle, yumru veya şişlik fark edip etmediğiniz

Ağız muayeneniz esnasında diş hekiminiz şunları kontrol edecektir: Yüzünüz ve boynunuz (cilt rengi değişimi, lekeler, yaralar için); ısırma hareketiniz (ağzınızı açarken ve kapatırken dişlerinizin birleşmesinde bir sorun olup olmadığını görmek için); çeneniz (çene ekleminizde ses veya kireçlenme belirtileri için); lenf bezleriniz ve tükürük bezleriniz (herhangi bir şişme veya kitle belirtisi için); yanak içleriniz (enfeksiyon, ülser, travmatik yaralanmalar için); diliniz ve diğer iç yüzeyler – ağız tabanı, yumuşak ve sert damak, diş eti dokusu (enfeksiyon veya ağız kanseri belirtileri için); ve dişleriniz (çürüme, dolguların durumu ve çatlaklar için).

Protezler veya takılıp çıkarılabilir başka araçlar kullanıyorsanız, diş hekiminiz protezi ne zaman takıp ne zaman çıkardığınızı soracaktır. Aynı zamanda ağızda aracın temas ettiği yerlerde herhangi bir tahriş veya problem olup olmadığına bakarak (herhangi bir aşınmış veya kırık bölge olup olmadığına bakmak üzere) protezin veya aracın kendisini inceleyecektir.