Çoğu insan için yirmi yaş dişleri nihayetinde çekilmesi gereken bir dertten daha fazlası değildir. Ancak Biyolojik Kimya Dergisi'nde yakın zamanda yer verilen yeni bir çalışma, yirmi yaş dişinin kök hücre yapımı için değerli doku haznesi içerdiğini gösteriyor, böylece herkes ihtiyaç duymaları halinde kullanabilecekleri kendi kök hücre haznelerini kendileri taşıyor olabilir.

Yapılan bir araştırma yetişkin hücrelerdeki dört geni harekete geçirerek onların kök hücre benzeri bir hale doğru yeniden programlanabileceğini gösterdi. Biyolojik olarak harekete geçirilen bu pluripotent kök hücreler embriyonik kök hücrelerle hemen hemen aynıdır; bu da hastaların kendi kök hücreleri ile tedavi edilebildiği kök hücre tedavisinde potansiyel yeni bir alan açıyor.

Ancak verdikleri vaatlere rağmen harekete geçirilen pluripotent kök hücreleri yapmak öyle kolay iş değil; yeniden programlanma verimlilikleri çok düşüktür ve harekete geçirilen pluripotent kök hücrelerin üretimi için kullanılabilen hücreler kendi aralarında değişkenlik gösterirler. Bu nedenle önemli miktarda başlangıç hücrelerine gereksinim duyulur. Başlangıç hücreleri vücut dokusundan zorlukla çıkarılabilir, maalesef elde edilmesi en kolay olan cilt hücreleri en düşük yeniden programlanma verimliliğine sahip.

Şimdilerde Japonya Ulusal İleri Endüstriyel Bilimler ve Teknolojileri Enstitüsü bilim adamlarından oluşan bir ekip genelde yirmi yaş dişleri olarak bilinen üçüncü azıdişlerinin ideal bir kök hücre üretim kaynağı olduğunu düşünüyorlar.

Dişlerin içindeki yumuşak etli kısım, yaygın bir kök hücre kaynağı olan kemik iliğinde bulunan hücrelere benzeyen mezenşim stroma hücreleri olarak bilinen bir hücre topluluğunu barındırıyor. Neyse ki kemik iliğinin aksine dişin içindeki, özellikle çoğu kişinin çektirdiği yirmi yaş dişlerindeki yumuşak etli kısmın elde edilmesi daha kolay. 

Araştırmacılar üç farklı vericiden diş örnekleri topladılar ve üç kilit geni harekete geçiren benzer bir prosedürü takiben bir iPS hücre hatları dizisi yaratmayı başardılar. Ancak diğer bir faydalı değişiklik olarak hücrelerin kanserli olmalarına yol açabilecek c-MYC genini harekete geçiremediler.  

Farklı hücre hatları farklı derecelerde direnç sergilediler, ama bazı durumlarda tipik deri hücresi türevli iPS hücrelerinden 100 kat daha verimli olacak şekilde gayet iyi çoğaldılar. Azıdişi türevli hücreler aynı zamanda beklendiği gibi kardiyomiyositler de içinde olmak üzere birçok farklı hücre tipine dönüşebildi.

Yirmi yaş dişlerindeki MSC'lerin elde edilmesinin anlamlı terapötik sonuçları oldu. Araştırmacılar ve diğer uzmanlar tarafından belirtildiği üzere yirmi yaş diş çekimi gelişmiş ülkelerde yaygın bir sağlık prosedürüdür ve böylelikle sterilize bir ortamda biyolojik malzemenin alınması için mükemmel bir fırsat sunar. Dişler ihtiyaç olana dek yıllarca dondurulabilir ve saklanabilir. Bu arada aynı zamanda araştırmacıların klinik kullanımda verimliliği arttırmak için iPS oluşturmanın detaylarını daha iyi anlamalarına da zaman sağlar.