Nedir

Zona Aşısı

Zona, yaygın bir viral enfeksiyondur. Sonradan su dolu kabarcıklara dönüşen ağrılı döküntü ve kızarıklıkla kendini gösterir. Aynı zamanda ‘herpes zoster’ ya da kısaca ‘zoster’ olarak da adlandırılır. Zona ve suçiçeği hastalığına da yol açan aynı virüstür; varicella-zoster virüsü. Virüs, suçiçeği hastalığı geçtikten sonra, vücudun sinir hücrelerinde pasif halde kalır. Yıllar sonra bu virüs tekrar harekete geçip zonaya neden olur. Zona bulaşıcı bir hastalıktır. Sağlıklı bir insan, zonanın kabarcıklarındaki sıvıya temas ederse enfeksiyon kapabilir. Bu da, daha önce suçiçeği hastalığı geçirmeyenlerde suçiçeği hastalığına neden olur. Aynı zamanda, daha önce suçiçeği geçirmiş ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler de zonaya duyarlıdır. Ama zona, genel olarak yaşlılar arasında yaygındır.

Zona Aşısı Nedir?

Zona aşısı hastalığın yayılmasını önler. Aşı, zayıflatılmış varicella-zoster virüsü içerir ve bu, aynı virüsün neden olduğu hastalığa karşı vücudun mücadele edebilmesi için, bağışıklık sisteminin uyarılmasına yardım eder.

Kimler Zona Aşısı Olmalıdır?

Uzmanlar, 60 yaş ve üstü kişiler için bir doz aşı vurulmasını öneriyorlar. Daha önce zona geçirmiş kişiler de, hastalığın ilerde tekrarlamasını önlemek için aşı olabilirler. 60 yaş ve üstü kişiler zonadan daha kolay zarar görebildiklerinden, aşıyla ilgili çalışmalar özellikle onlar üzerinde yürütülmüştür. Bu yaş grubu üzerinde yapılan klinik çalışmaya göre, aşı yapılması, katılımcıların yüzde 50’sinde zona riskini azalttı. Yüzde 67’sindeyse, PHN (postherpetik nöralji) yani herpes sonrası sinir ağrısı olasılığını azalttığı görüldü.

Zona aşısı bütün yetişkinlere önerilmekle birlikte, jelatine ve zona aşısına eklenen ve bir çeşit antibiyotik olan neomisine alerjisi bulunan kişilere tavsiye edilmez. Bu aşının kullanımı hamile kadınlara da önerilmez. Kadınlar zona aşısı olduktan sonra en az 3 ay hamile kalmamalıdırlar. Aşı aynı zamanda, HIV, diyabet, lösemi, lenfoma gibi hastalıklar nedeniyle bağışıklık sistemi zayıf kişilerle steroid ya da kemoterapi gibi bağışıklık sistemini baskılayan (immunosupressif) ilaçlar kullanan kişilere de önerilmez. Aktif tüberküloz ya da başka türde bir hastalık yaşayanlarsa aşı yaptırabilmek için hastalığın geçmesini beklemelidirler.  

 

Risk Faktörleri

Zona Aşısının Riskleri Nelerdir?

Zona aşısı sonrası belli riskler olabilir. Ancak, nadiren görülür ve çoğunlukla hafiftir. Aşı sonrası oluşabilecek kimi tepkiler, baş ağrısı, aşı vurulan bölgede kızarıklık, kaşıntı ve şişmedir. Bazı durumlarda ateş gibi ciddi sorunlar, baş dönmesi gibi alerji belirtileri, sık nefes alma ve hızlı kalp atımı meydana gelebilir. Zona aşısının avantajlarının ve dezavantajlarının bilinmesi önemlidir. Aşıdan sonra herhangi bir komplikasyon gözlenirse tıbbi bakım almanız gerekir.

Op. Dr. Ebru ZÜLFİKAROĞLU

merhaba.ben yalovada yaşıyorum.eşimin genital bölgesinde siğiller var.26 yaşındayım.hpv aşısı olmalı mıyım?... devamı