Anoreksik gençler, gençler arasında en sık görülen yeme bozukluklarından birisi olan anoreksiya nervozadan dertli 13 ile 19 yaş arası gençleri ifade eder. Bu yazıda anoreksik gençlerle ilgili istatistikleri, uyarı işaretlerini, sebepleri, faktörleri, belirtileri, etkileri ve genç anoreksiyasının tedavisini inceleyeceğiz.
Anoreksiya Nervoza kendini aç bırakma ve aşırı kilo kaybı ile karakterize olan ciddi ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir yeme bozukluğudur. Genç kızlar diğer herhangi bir gruba göre anoreksiyaya yakalanmaya çok daha meyillidirler.
Genç anoreksiyası veya anoreksiya nervoza gençler arasında en sık görülen yeme bozukluğudur. Anoreksiya sıkıntılı bir gencin kendisini aç bıraktığı anlamına gelir. Anoreksiyalı gençler vücutlarının görüntüsünü saplantı haline getirmişlerdir. Anoreksik sorunlu gençler hemen hemen hiç yemek yemezler ve kendileri ile ilgili bozulmuş görüşleri vardır bu yüzden tehlikeli derecede zayıf olsalar bile her zaman şişman olduklarını düşünürler. Genç anoreksiyası ciddi sağlık problemlerine veya ölüme sebep olabilir, bu yüzden anoreksiya sorunlu gençler yeme bozukluklarından kurtulmak için tıbbi tedavi görmeye gereksinim duyarlar.
Anoreksiya gibi yeme bozuklukları çoğunlukla gençler arasında yaygındır ama yeme bozuklukları yaşamın daha erken veya daha sonraki zamanlarında da başlayabilir. Gençlerin yaklaşık yüzde 1’inde yeme bozukluğu vardır. Genç anoreksiyası sıklıkla genç kızlarda görülür ama anoreksiya sorunlu gençlerin yaklaşık yüzde 10’u oğlanlardır ve yeme bozukluğu olan genç erkekler çoğunlukla teşhis edilmeden ve tedavi edilmeden kalır. Anoreksiyalı gençlerin bu bozukluktan ölme oranı yüzde 5 ile 20 arasındadır.
Bir gencin anoreksiyasının olduğunun bazı işaretleri şunlardır:
- Kilosu normalden düşükken bile kilo kaybetmek
- Şişmanlamaktan korkmak ve zayıf olduğu halde şişman olduğuna inanmak
- Zayıf olduğunu inkar etmek
- Yedikleri ile ilgili takıntılı olmak, özellikle takıntılı bir şekilde kalorileri saymak, yiyecekleri tartmak veya sert yeme ritüelleri geliştirmek
- Hemen hemen hiçbir şey yememek ve hiç aç olmadığını söylemek
- Kilo vermek için aşırı egzersiz yapmak
- Genç erkeklerde atletik görünme takıntısı
- Sosyal aktivitelerden özellikle yemeyi içerenlerden uzak durmak
Bu belirtilerin bazıları mesela sosyal geri çekilme, çok fazla kilo verme ya da iştahsızlık sorunlu çocuklarda depresyon, bulimiya veya bir başka hastalık gibi diğer sağlık sorunlarının da işareti olabilir. Bu belirtilerin görüldüğü gençler bir doktor tarafından muayene edilmelidir.
Anoreksiyanın sebepleri bilinmemektedir ama bazı faktörler gençleri anoreksiyaya daha eğilimli yapıyor gibidir, örneğin:
- Kontrolsüz hissetmek ve vücutlarını kontrol etme isteği
- Ergenlikte gerçekleşen değişimlerden korkmak, mesela doğal ve sağlıklı kilo alma gibi
- Aşırı derecede zayıf olan ünlüler gibi rol modeller
- Depresyon, anksiyete veya obsesif kompulsif bozukluk gibi zihinsel hastalıklar
- Kilo ile aşırı derecede ilgili aile üyeleri
- Genler? İdeal kilolar üzerine kurulu jimnastik, buz pateni, bale, koşu ve güreş gibi sporlara ilgi
- Anoreksik olduğunu bildikleri birisinden arkadaş baskısı
Anoreksiya bir gencin bedenine bazen ölümle sonuçlanan ciddi zararlar verebilir. Anoreksiyanın bazı etkileri şunlardır:
- Kötü beslenme ve açlık
- Enerjisizlik
- Yaralanmalara yatkınlık, özellikle cam kemik hastalığına bağlı olarak
- Kalp, karaciğer ve böbreklerde hasar
- Düşmüş kan basıncı, nabız ve solunum hızı
- Kas zayıflığı
- Anemi (kırmızı kan hücrelerinin yokluğu)
- Şişmiş eklemler
- Sersemlik ve zayıf konsantrasyon
- Sporda veya okulda düşük performans
- Saç kaybı
- Kırılan tırnaklar
- Kuru saç ve cilt
- Tüm vücutta ince kılların çıkması
- Depresyon ve kendini çekme
- Genç kızlarda adet görmeme
- Ölüm
Anoreksiyalı gençlerin gecikmeden tıbbi tedaviye ihtiyaçları vardır, böylece yeme bozukluklarından kurtulabilirler. Eğer anoreksiyalı bir gençseniz veya bir arkadaşınızın anoreksiyası varsa derhal yardım alın. Anoreksiyalı gençler doktorlar, akıl sağlığı uzmanları ve diyetisyenler tarafından tedavi edilmelidirler. Gencin daha iyi yeme alışkanlıklarını ve yiyeceğe ve vücut görüntüsüne karşı daha iyi bir tutumu öğrenmek için bireysel terapiye gereksinimi vardır ve aile terapisi sorunlu gencin iyileşirken destekleyici bir ortama sahip olmasına yardımcı olabilir.
Op. Dr. Aytun AKTAN
merhaba ben 16 yaşında bit genç kızım henüz adet dönemim olmamasına rağmen masturbasyon yaptım ve kan geldi sizce kızlığım bozulmuşmudur ? biraz acil!... devamı
Anoreksiya Nervoza
Anoreksiya Hakkında Sık Karşılaşılan 10 Söylenti
Türk Tıbbının Yüz Akı Kurumlarından Biri: Edirne Iı. Bayezid Külliyesi
Anoreksiya’Nın Tedavileri Nelerdir?
Anoreksiya Nasıl Engellenir?