Kimin Diz Protezi Ameliyatına İhtiyacı Var?

En basit işleri bile yapmasını engelleyen sert, ağrılı bir dizi olan biri, diğer tedaviler artık işe yaramıyorsa diz protezi ameliyatını düşünebilir.

Diz Eklemi Protezi Ameliyatında Ne Olur?

Siz genel anestezi (geçici olarak uyutulmanız anlamına gelir), omurilik veya epidural  (göbekten aşağısının hissiz olması) anestezi altındayken dizin ön tarafında 20- 30 santimlik bir kesi açılır. Eklemin zarar görmüş kısmı kemiklerin yüzeyinden alınır ve yüzeyler daha sonra metal veya plastik yapay eklemi tutmak üzere şekillendirilir. Yapay eklem uyluk kemiğine, incik ve diz kapağına ya tıbbi çimento veya özel bir madde ile tutturulur. Birbirlerine uyduklarında tutturulan yapay kısımlar destek ve iş görmek için etraftaki kaslara ve ligamentlere dayanarak eklemi oluşturur.

Diz Eklemi Protezi Ameliyatındaki Son İlerlemeler Nelerdir?

Minimal invaziv cerrahi (MİC) tıbbın bir çok alanının yanı sıra diz eklemi protezinde de devrim yapmıştır. Ana özelliği cerrahın önemli bir ameliyatı büyük bir kesik olmadan yapmasını sağlayan uzmanlaşmış teknikler ve aletler kullanmasıdır.

MİC diz eklemi protezi tipik olarak 20 ile 30 santim olan standart yaklaşım ve kesinin tersine, 7 ile 12 santim arası çok daha küçük bir kesi gerektirir. Daha küçük, daha az müdahaleci yaklaşımlar tendondan bir kesik yerine cerrahın dört başlı kasların lifleri arasında çalışmasına izin vererek daha az doku travması ile sonuçlanırlar. Daha az ağrıya, daha az nekahat süresine ve daha az iyileşme dokusuna bağlı olarak daha iyi hareket sağlayabilirler.

Şimdilik bu daha az müdahaleci işlem cerrahların yalnız küçük bir yüzdesi tarafından yapılmaktadır. Bu tip cerrahi görece yeni olduğundan yakın ve uzun vadeli sonuçların geleneksel cerrahiye ne şekilde üstün olacağını belirlemek üzere araştırmalar başlatılmıştır.

Ameliyattan Sonra Ne olur?

Diz eklemi protezi ameliyatından sonra ortalama hastanede kalış süresi genellikle üç ile beş gündür. Diz eklemi protezi ameliyatından geçen insanların büyük çoğunluğu çarpıcı bir iyileşme gösterir. Bu iyileşme en çok ameliyattan bir ay veya biraz daha uzun bir sürede fark edilir. Hasar görmüş eklemin sebep olduğu ağrı ameliyat sırasında yapılan yeni kayan yüzeyle giderilir.

Diz eklem protezi ameliyatından sonra insanlar ameliyatın ertesi günü ayakta durur ve eklemi hareket ettirirler. İlk önce paralel çubuklar yardımıyla yürüyebilirsiniz, daha sonra bir yürütme aleti- koltuk değnekleri, yürüteç veya baston gibi- diziniz tüm vücut ağırlığını destekleyebilecek hale gelene kadar kullanılır. Yaklaşık 6 hafta sonra çoğu insan en az yardımla rahatça yürürler. Fizik tedavi ile kas gücü restore edildikten sonra diz eklemi protezi ameliyatı olmuş kişiler bir çok işi yapabilirler (koşmak ve zıplamak dışında).

Diz Eklem Protezi Ameliyatından Sonra Ne Kadar Fizik Tedaviye İhtiyacım Olacak?

Hastaneden taburcu edildikten sonra o zamanki durumunuza bağlı olarak genellikle eve veya bir rehabilitasyon merkezine gönderilirsiniz. Bir merkeze gönderilirseniz ortalama rehabilitasyonda kalma süresi yaklaşık yedi ile on gün arasındadır. Doğrudan hasteneden eve gönderilirseniz doktorunuz genellikle bir fizik tedavi uzmanının evinize gelip sizi tedavi etmesini sağlayacaktır. Doktorunuz ayrıca rehabilitasyon sürecinin son aşaması olarak ayakta tedavi veren bir fizik tedavi merkezine gitmenizi isteyecektir. Ayakta tedavi ilerlemenize bağlı olarak bir veya iki ay sürebilir.

Her insanın farklı olduğunu ve rehabilitasyonun seyrinin doktorunuz ve fizik tedavi uzmanının yardımıyla kişi bazında belirleneceğini unutmayın.

Ameliyattan Sonra Belirli Hareketlerden ve /veya İşlerden Kaçınmalı mıyım?

Diz eklemi protezi ameliyatından sonra en az altı hafta ilgili bacağın üstünde dönmemeli veya bacağı bükmemelisiniz. Ayrıca bu süre zarfında yatakta yatarken ilgili dizi mümkün olduğunca düz tutmalısınız. Diz eklemi protezi ameliyatından hemen sonra diz çökmekten ve çömelmekten de kaçınılmalıdır.

Fizik tedavi uzmanı, günlük faaliyetleri yerine getirirken kurallara ve tedbirlere uymanıza yardımcı olacak teknikleri ve uyarlanabilir ekipmanı size sunacaktır. Verilen tedbirlere uyulmamasının yeni yerleştirilmiş ekleminizin yerinden çıkması ile sonuçlanacağını unutmayın.

Evdeyken İyileşme Sürecini Nasıl Yönetebilirim?

Aşağıdaki ipuçları evde nekahatinizi daha kolay hale getirecektir.

• Merdiven çıkmayı minimumda tutun. Günde bir veya iki kez merdivenleri çıkıp inecek şekilde gerekli ayarlamaları yapın.
• Sert, dik sırtlı bir sandalyede oturun. Geriye yatan koltuklar kullanılmamalıdır.
• Düşmeleri engellemek için yerlere atılmış kilimlerin tümünü kaldırın, yerleri ve odaları dağınık bırakmayın.
• Tamamen iyileşene kadar meraklı evcil hayvanları uzak tutun.

Araba kullanmak, cinsel yaşam ve egzersiz gibi faaliyetlere dönmeden önce doktorunuza danışın.

Diz Eklemi Protezi Ameliyatı Güvenli mi?

Diz eklemi protezi ameliyatı yıllardır yapılmaktadır ve cerrahi teknikler her zaman ilerlemektedir. Ama tüm ameliyatlarda olduğu gibi riskler vardır. Başlangıçta çok fazla hareket edemeyeceğinizden kan pıhtıları özellikle endişe konusudur. Doktorunuz size kan pıhtılarının oluşmasını engellemek için kan sulandırıcılar verecektir.

Genel anesteziye ilişkin riskler gibi enfeksiyon ve kanama da mümkündür. Sizin ve doktorunuzun dikkat etmesi gereken diğer daha az yaygın hususlar şunlardır:

• Kemik iliğindeki yağ parçaları gevşeyebilir, kan akışına karışabilir ve akciğerlere gidebilir, bu da çok ciddi solunum problemlerine sebep olabilir.
• Diz bölgesindeki sinirler şişmeden veya basınçtan hasar görebilir ve biraz hissizliğe sebep olabilir.
• Ameliyat sırasında başka kemikler kırılabilir ve bu hastanede daha uzun süre kalmayı gerektirebilir.
• Protez kısımlar gevşeyebilir veya kırılabilir.

Yeni Eklemim Ne Kadar Dayanır?

1970’lerin başında eklem protezi ameliyatları ilk defa yapılırken ortalama yapay eklemin yaklaşık 10 yıl dayanacağı düşünülmüştü. Şimdi eklem protezlerinin yaklaşık yüzde 85’inin 20 yıl dayandığını biliyoruz. Cerrahi teknikte ve yapay eklem malzemelerinde ilerlemeler bu protezlerin daha da uzun süre dayanmalarını sağlamalıdır.