Nedir

Diz Breysi (Diz Brace)

Osteoartrit (eklemlerde kireçlenme) için kullanılan diz breysi (dizlik), dizin artritten etkilenmiş ve en daralmış kısmındaki basıncı azaltmak için tasarlanmış olan, diz çevresine takılan bir cihazdır. Günlük işlerinizi sürdürürken dizinizi kullanma konusunda daha güvende hissetmenizi sağlayan diz breysi, dizinize destek verir. Diz breysi, osteoartrit ağrılarını azaltmak ve dizinizi uygun biçimde hizalamak için yardımcı olur. 

Diz breysleri, elastik metal veya plastikten ya da birkaç malzemenin bileşiminden yapılabilir. Osteoartriti olan kişiler için tasarlanan diz breysleri, genellikle bir doktor reçetesi ve breysin uyması için ayarlamada uzman olan bir tıp uzmanı (ortotist) gerektirir.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır? 

Diz osteoartriti nedeniyle ağrı ve dengesizlik yaşıyorsanız, bir diz breysi kullanmak ilginizi çekebilir. Diz breysi, tek başına osteoartriti tedavi edemez ancak ilaçlar ve fizik tedavi gibi diğer tedavi seçenekleriyle birlikte uygulandığında, aşağıdaki gibi bazı durumlarda yararlı olabilir: 

  • Dizinizin bir tarafını etkileyen osteoartrit. Tek kompartımanlı osteoartrit, doğal vücut duruşu bacakta eğriliğe veya çarpık bacaklara neden olabilen kişilerde oluşur. Bu duruş, dizinizin bir tarafına daha fazla ağırlık verilmesine neden olur. Bunun sonucunda zamanla, dizin bir tarafında osteoartrit gelişebilir.
  • Diz replasmanı gibi bir ameliyat olmak istemeyen kişiler. Diz breysi, diz replasmanı ameliyatının yerini alamaz, ancak eğer ameliyat olmak istemiyorsanız, diz breysi belirtilerinizi hafifletmeye yardımcı olabilir. Bazı insanlar ameliyattan önce her şeyi denemek isterler. Bazıları da yaşlı yetişkinler için daha uygun olan eklem replasmanı ameliyatı yaptırmak için çok gençtir.
  • Ameliyat olamayacak kişiler. Eğer diğer sağlık komplikasyonları, ameliyat olmanızı riskli hale getiriyorsa osteoartrit belirtileriyle baş etmenize yardımcı olması için diz breysi kullanmayı düşünebilirsiniz.

Riskler

Riskler 

Diz breysinin riskleri şunlar olabilir:

  • Diz breysine alışmakta zorluk. Diz breysine alışmanız birkaç hafta sürebilir. Diz ve diğer eklemleriniz breyse alışırken bu süre içinde ağrınız artabilir. Diz breysine uyacak giyisiler temin etmeniz de zaman alabilir.
  • Deri tahrişi. Eğer diz breysiniz dizinize tam uymuyorsa diz breysinin altında kalan deri kızarabilir ve tahriş olabilir.
  • Diz breysinin faydaları konusundaki kanıtların sınırlı olması. Osteoartrit olan insanlar için diz breysleri hakkındaki çalışmalar sınırlıdır ve sonuçlar karışıktır. Bazı insanlar hiçbir fayda görmezler. Bazıları ise ağrıda azalma ve işlevde artış bildirmiştir.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanacaksınız?

Diz breysi kullanmayı düşünüyorsanız doktorunuzla görüşün. Birlikte diz breysinin fayda ve risklerini değerlendirebilir ve sizin için uygun olup olmadığına karar verebilirsiniz.

Diz breysi denemeye karar verirseniz, aşağıdakiler gerekli olacaktır:

  • Doktorunuzdan bir reçete alın. Osteoartrit için diz breyslerinin çoğu reçete gerektirir.
  • Maliyeti değerlendirin. Diz breysinin fiyatları değişebilir. Standart bir breys modelinin fiyatı birkaç yüz lira olabilecekken, isteğe göre yapılan bir diz breysinin maliyeti 1.000 lirayı aşabilir. Sağlık sigortası her zaman diz breysini karşılamaz. Sigortanız, kapsamına bağlı olarak diz breysinizin maliyetinin bir kısmını karşılayabilir. Diz breysi kullanmaya karar vermeden önce sigortanızın kapsamını öğrenin.
  • Bir ortotistten randevu alın. Doktorunuzdan, size diz breysi seçmenize yardım edecek ve breysin size uymasını sağlayacak bir ortotist tavsiye etmesini isteyin.
  • Kayıtlarınızı toplayın. Ortotist randevunuza hazırlanmak için tıbbi kayıtlarınızı toplayın. Pek çok durumda doktorunuz isterseniz kayıtlarınızı ortotiste gönderebilir. Durumunuzun ve tıbbi geçmişinizin tam olarak gözden geçirilmesi, ortotistinizin size en uygun diz breysine karar vermesine yardımcı olur.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz? 

Diz breysinin ayarlanması esnasında

Görüşmeniz sırasında uzmanınız, osteoartritle ile ilgili belirti ve bulgularınız hakkında bilgi alacaktır. Hangi tür faaliyetlerin ağrıya neden olduğunu bilmek isteyecektir. 

Ortotist dizlerinizi muayene edebilir; dizinizi değerlendirebilmek için birkaç adım yürümenizi isteyebilir. 

Ortotist mevcut breys türlerini ve size en uygun breysin ne olacağını sizinle görüşecektir. Sizin için kullanımı en kolay olanı ve size en çok fayda sağlayanı belirlemek için çeşitli diz breyslerini deneyebilirsiniz. Diz breysi türlerini birbirleriyle karşılaştıran sadece birkaç çalışma olduğundan, sizin için hangi breysin uygun olacağı ortotistin uzmanlığına ve sizin tercihlerinize bağlı olacaktır.

Diz breysinin ayarlanması türüne bağlıdır. Örneğin: 

  • Hazır diz breysi. Bazı diz breysleri çeşitli boyutlarda gelir. Ortotist sizin için en iyi boyutu belirlemek için bacağınızı ölçer. Diz breysinizi nasıl takacağınızı ve tam olarak nasıl oturmasını sağlayacağınızı öğrenirsiniz. Diz breysinizi denemek için yürüyebilirsiniz. Eğer uyarsa, diz breysini denediğiniz gün eve götürmeniz mümkün olabilir.
  • Özel diz breysi. Özel diz breysleri, sizin ölçülerinizi tam olarak karşılamak üzere tasarlanmıştır. Ortotist, üreticinin diz breysinizi hazırlarken kullanacak olduğu bacak ölçülerinizi alacaktır. Özel diz breysinizin yapımının tamamlanması haftalar alabilir. Bir sonraki randevunuzda ortotist, diz breysinin tam oturup oturmadığını kontrol eder ve daha sonra breysi eve götürebilirsiniz.

Ortotist diz breysinizin bakımı ve ne sıklıkta kullanmanız gerektiği konusunda size talimatlar verir.

Diz breysinizin ayarlanmasının ardından

Diz breysinizin ne zaman takacağınız konusunda ortotistin ya da doktorunuzun talimatlarına uyun. Breysi bazen sadece, spor ya da yürüyüş gibi sürekli aktiviteler esnasında takabilirsiniz.  Bazen ise günün büyük bölümünde diz breysini takmayı yararlı bulabilirsiniz. Çoğu durumda, dizinizin çevresindeki kasların şeklini korumak için zaman zaman diz breysini çıkarmanız tavsiye edilebilir. Ayrıca doktorunuz veya fizyoterapistiniz tarafından tavsiye edilen egzersizlere ya da terapi programına devam edin. Eğer sadece diz breysine güvenirseniz diz çevresindeki kaslar zayıflamaya başlayabilir.

Diz breysinize alışmanız uyum süreci gerektirecektir. Vücudunuz diz breysine alışana kadar kalçanızda ya da belinizde ağrı hissedebilirsiniz. 

Sonuçlar

Sonuçlar

Diz breysi, osteoartrit belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir. Bazı kanıtlara göre diz breysi:

  • Diz fonksiyonunu artırabilir. Diz breysi merdiven çıkarken, yürürken veya diğer rutin faaliyetler sırasında hissettiğiniz ağrıyı azaltabilir. Diz breysi daha uzun mesafeleri yürümenizi mümkün kılabilir.
  • Dizinizdeki güveni artırabilir. Osteoartrit, dizlerinizin bitkin düştüğünü hissetmenize neden olabilir. Bu durum, sizi dizlerinizi kullanmaya isteksiz hale getirebilir. Diz breysi dayanıklılık sağlayarak dizlerinize olan güveninizi arttırabilir.

Diz breysi takan bazı kişiler osteoartrit ağrısını daha az hissederken, bazı kişilerin ağrılarında bir azalma olmaz. Çalışmalar diz breysinin önemli ölçüde ağrıyı azalttığını açık biçimde ortaya koymamıştır.

Prof. Dr. Nurettin LÜLECİ

dizimin altı ve yan tarafı şiş çok da ağrıyor ne yapabilirim?dizimde kireçleme var... devamı