• İçindekiler
• Tedavi Seçenekleri
• Alternatif Tıp

Tedavi Seçenekleri

Artrit Tedavi Seçenekleri

Artrit Tedavileri Nelerdir?

Artrit tedavisi genellikle uğraş tedavisini veya fiziksel tedaviyi, egzersizi, ilaçları ve bazen eklem hasarını düzeltmek için ameliyatı içerir. Osteoartrit tedavileri ağrının ve sertliğin giderilmesine yardım edebilir ama hastalık ilerlemeye devam edebilir. Geçmişte aynı durum romatoid artrit için de geçerliydi. Ama son yıllardaki tedaviler romatoid artritli insanlarda eklem hasarınının ilerlemesini yavaşlatabildi veya durdurabildi.

Artritte, ağrının ve rahatsızlığın süresi ve yoğunluğu artritin tipine ve şiddet derecesine bağlıdır.

Artrit İçin Geleneksel İlaç

Lokalleşmiş ağrı, sertlik ve hareketsizlik halinde tipik üç aşamalı artrit tedavisi ağrıyı ve iltihaplanmayı gidermek için ilaçlardan, hasar görmüş dokuların kendilerini iyileştirmelerine olanak sağlamak için dinlenmekten ve hareketlilik ve gücü yeniden kazanmak için egzersizden oluşur.

Artritte Eklem Koruma

Eklemlerinizi korumayı öğrenmek artrit tedavisinin önemli bir parçasıdır. Bir uğraş terapisti (ergo terapi) yardımıyla eklemlerinize baskı yapan pozisyonlardan kaçınmak, daha güçsüz olanları ayırarak en güçlü eklemlerinizi ve kaslarını kullanmak, belirli eklemler için askılar veya destekler takmak ve banyoda tutunma çubukları, modifiye edilmiş kapı tokmakları, bastonlar veya yürüteçler kullanmak ve kavanozları açmak veya çorapları ve fermuarları çekmek gibi işlerde size yardımcı olacak aletleri kullanmak gibi günlük işlerinizi yapmanın daha kolay yollarını öğrenebilirsiniz.

Doktorunuz ısı, dinlenme, egzersiz, fizik tedavi ve etkilenmiş eklemleri rahatlatmak için kontrollü derin ısı uygulaması rejimleri ile birlikte ağrı kesiciler tavsiye edebilir.

Artrit İlaçları

Hafif romatoid artrit ve osteoartrit vakalarında ağrıyı ve iltihaplanmayı azaltmak için doktorunuz muhtemelen aspirin veya bir başka steroid olmayan anti inflamatuvar ilaç (NSAID), mesela ibuprofen, verecektir. Doktorunuz ayrıca osteoartrit için asetaminofen önerebilir.

Daha ileri vakalarda doktorunuz ağrıyı ve artritli eklemlerin sertliğini hafifletmek için kortikosteroid enjeksiyonlar- güçlü anti inflamatuarlar- tavsiye edebilir. Kişiye bağlı olarak sonuçlar, geçici rahatlamadan şikayetlerin uzun süreli baskılanmasına kadar değişir. Doktorlar aynı zamanda normal eklem sıvısının tampon yapma ve kayganlaştırma özelliklerini daha fazla restore etmek ve böylece ağrıyı en aza indirmek için eklem enjeksiyonlarında hiyaluronat jel benzeri solusyonlar da kullanmaktadırlar.

1900’lerin başında araştırmacılar altın içeren belirli bileşimlerin ağızdan veya enjeksiyonla verildiklerinde romatoid artriti olan bazı insanlarda rahatlama sağlarken diğerlerinde tam gerilemeye sebep olduğunu keşfettiler.

Ama altın tedavisinin yan etkilerinin hafif deri döküntülerinden şiddetli kan ve böbrek bozukluklarına kadar değişmesi yüzünden bu tedaviye genellikle dikkatle yaklaşılır ve nadiren kullanılır.

Düşük dozlarda kemoterapi ilaçları (metotreksat) kullanan daha yeni tedaviler şiddetli romatoid artritlerde çarpıcı iyileşmeler ortaya koydular ve bu tedaviler eklem fonksiyonunun korunmasında epey umut vaat ediyorlar. Genelde bu ilaçlar aşırı aktif bağışıklık sistemini baskılayarak işe yarıyorlar. Aferez de kandan antikorları uzaklaştıran bir başka romatoid artrit tedavisi.

Spesifik artrit tedavisi altta yatan durumun niteliğine ve ciddiyetine bağlı olacaktır. Ana düşünce daha ciddi problemler veya uzun süreli hasar oluşmadan önce etkilenmiş bölgeyi iyileştirmektir. Bulaşıcı artritin tedavisi tipik olarak eklemlerden aşırı sıvının boşaltılmasının yanı sıra büyük miktarlarda damar içi antibiyotikleri içerir.

Artrit İçin Ameliyat

Artrit şikayetlerini azaltmak veya hareketliliği ya da eklem fonksiyonunu restore etmek için çeşitli ameliyat biçimleri gerekli olabilir. Sinovektomi eklem boşluğunu kaplayan hasar görmüş bağ dokunun alınmasıdır ve eklem şişliğini, ağrıyı ve eklemde süregiden hasarı azaltır. Sinevektomiden sonra vücut yeni, sağlıklı dokuyu yeniden üretir. Bu operasyon en çok dizde yapılır. Boyunda veya ayakta şiddetli artrit hasarı vakalarında kemikler cerrahi olarak alınabilir veya birleştirilebilir. Böylesi bir ameliyattan sonra hareket kısıtlansa da operasyonlar dayanılmaz ağrıyı hafifletebilir ve sinirler veya damarlarda daha fazla hasarı engellemeye yardımcı olabilir.

Artrit ağrısı ve iltihabı gerçekten dayanılmaz hale geldiğinde veya artritli eklemler basitçe işlev görmeyi reddetiklerinde cevap cerrahi eklem replasmanında yatabilir. Bugün kalça ve diz eklemleri- dirseklerdeki, omuzlardaki ve el parmaklarındaki daha küçük eklemler de- paslanmaz çelik ve plastikten yapılmış güvenilir yapay eklemlerle değiştirilebilmektedir. Bu ameliyat tipi çarpıcı bir şekilde fonksiyonu ve hareketliliği iyileştirir.

Artrit Ağrısı Yönetimi

Bu hastalığın en zahmetli taraflarından biri artrit ağrısı ile yaşamayı öğrenmek olduğundan bir çok doktor bilişsel tedavi dahil ağrı yönetiminde eğitimi tavsiye etmektedir. Ulusal Sağlık Enstitüleri sponsorluğundaki bir araştırma gevşeme tekniklerinin yanı sıra eğitim ve davranış değişimlerini kullanan bilişsel davranış tedavisinin artrit ağrısının giderilmesinde rutin bakımdan daha iyi olduğunu bulmuştur. Böylesi programlar hastalara nasıl gevşeyeceklerini ve günlük faaliyetlerini nasıl yürüteceklerini gerçekçi bir tutumla öğreterek hastaların duygusal ve psikolojik esenliklerini iyileştirmek üzerinde yoğunlaşırlar. Zihinsel stres ve anksiyetenin üstesinden gelmeyi öğrenmek kronik romatoid artrit ve osteoartrite eşlik edebilen fiziksel kısıtlamalarla başa çıkmanın anahtarı olabilir. Bilişsel tedavi faaliyet programlama, imgeleme, gevşeme, dikkati dağıtma ve yaratıcı problem çözme için çeşitli teknikler içerebilir.

Alternatif Tıp

Artrit İçin Alternatif Tıp

Artrit için çeşitli alternatif tedaviler kullanılmaktadır. Bunları düşünüyorsanız doktorunuza söyleyin.

Bazı çalışmalar glukozamin ve kondroitin takviyelerinin osteoartritte ağrıyı, şişmeyi ve sertliği azaltmada NSAID’ler kadar etkili olduklarını ileri sürmektedir. Çalışmalar bunların aynı zamanda osteoartritin ilerlemesini de yavaşlatabildiğini göstermiştir. Bu konunun incelenmesi daha ileri çalışmalarla devam etmektedir. Tipik dozlar günde 1,500 mg. glokozamin ve 1,200 mg. kondroitindir. Glukozamin kan şekerini yükseltebilir, bu yüzden özellikle diyabetiniz varsa almadan önce doktorunuzla konuşun. Doksisiklin antibiyotiği de kıkırdağı yıkan enzimleri durdurarak osteoartritin ilerlemesini yavaşlatmada bir parça potansiyel gösterebilir. Bu sonuçların doğrulanması için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Osteoartrit için akupunkturun kabul edilebilir bir alternatif tedavi olduğu görüşü yaygındır. Çalışmalar akupunkturun ağrının azaltımasına yardımcı olduğunu, ağrı kesici ihtiyacını kayda değer bir şekilde azalttığını ve etkilenmiş eklemlerde hareket aralığını arttırmaya yardımcı olabildiğini göstermiştir.

Bazı çalışmalarda, 1999’dan beri reçetesiz olarak bulunabilen SAMe (S-Adenosil Metiyonin) takviyesinin daha az yan etki gibi ilave bir fayda ile osteoartrit ağrısı için NSAID’ler kadar etkili olduğu gösterilmiştir.

Homeopati özellikle NSAID’lerle birlikte kullanıldığında ağrıyı, eklem hassasiyetini, sertliğini ve kavrama gücünü iyileştirebilir.

Balık yağının artrit iltihabını, ağrı kesici ihtiyacını azalttığı ve eklem sertiğini hafifletme potansiyelinin olduğu gösterilmiştir. Hayvan ve süt yağı düşük bir beslenmenin de benzer etkileri olabilir. EPA/DHA kapsülleri ile somon ve uskumru gibi yağlı balıklar mükemmel balık yağı kaynaklarıdır.

En az bir düzine farklı bitki hem osteoartrit hem romatoid artrit şikayetlerini hafifletmek için kullanılagelmiştir; bunların çoğu anti inflamatuvar olarak görülür. Herhangi bir bitkiyi kullanmadan önce doktorunuzla konuşun çünkü birbirleriyle ve aldığınız herhangi bir ilaçla etkileşebilirler. Çoğu vakada dikkatli çalışmaların olmayışı uzun süreli etkiler hakkında çok az şeyin bilindiği anlamına gelir. Artrit için kullanılan bitkiler ağrıyı ve şişliği azaltmak için toz zencefil, hodan tohumu yağı veya domuz tırnağıdır. Isırgan veya demirhindi de artrit ağrısını, sertliği ve iltihabı azaltabilir.

Ayurvedik tıp, artrit şikayetlerini gidermek için bitki bileşimlerini içten ve dıştan kullanır. Topikal kurkumin romatoid artritin iltihabını hafifletmeye yardımcı olabilir; kapsül şeklinde alınırsa sabah sertliğini azaltabilir ve dayanma gücünü arttırabilir. Bir çalışmada Withania somnifera, Boswellia serrata ve Cucurma longa’nın bir birleşimi osteoartritli insanlarda ağrı ve sakatlıkta anlamlı bir düşüşe sebep olmuştur.

Artrit İçin Ev Çareleri

Sıcaklık ve dinlenme -artrit ağrısının geleneksel çareleri- artriti olan çoğu insanda kısa vadede oldukça etkilidir. Aşırı kilolu olanlar kilo vermelidir, özellikle artrit alt sırtı, dizleri ve bacakları etkilediğinde. Sağlıklı bir kilo verme programı planlamak için uzman bir diyetisyene başvurun.

Doktorunuz tarafından tavsiye edilen tedavilere ilaveten bir ısıtma yastığından kuru ısıyı veya sıcak banyonun nemli ısısını ya da bir havluya sarılmış sıcak su şişesini artrit ağrısını ve sertliği hafifletmek için kullanabilirsiniz. Eklemleri hareketli tutmak için düzenli egzersiz önemlidir. Romatoid artrit nedeniyle zayıflamış, kötü bir şekilde biçimi bozulmuş parmakları olan insanlar özel olarak tasarlanmış kap kacaktan ve kapı ve çekmece kulplarından faydalanabilirler; bacaklarda ve kollarda güçsüzlüğü olanlar özel banyo teçhizatları, özellikle küvet parmaklıkları ve yükseltilmiş tuvalet oturakları kullanabilirler.

Artrit her ne kadar önlenebilir değilse de bir çok insan ilaçları, egzersizi ve gerektiğinde fizik tedaviyi içeren iyi tasarlanmış bir tedavi programı ile maluliyeti önleyebilirler.