Asidoz

İçindekiler
Nedir
Sebepler
Belirtiler
Testler
Tedavi

Nedir

Asidoz, vücut sıvılarında aşırı asit olan bir durumdur. Zıddı alkolozdur (vücut sıvılarında aşırı baz olan bir durum).

Sebepler

Böbrekler ve akciğerler, vücuttaki asitler ve bazlar denilen kimyasalların dengesini (uygun Ph düzeyini) korur. Asidoz, asit arttığında veya bikarbonat (bir baz) bittiğine meydana gelir. Asidoz ya respiratuar asidoz ya da metabolik asidoz diye sınıflanır.
Respiratuar asidoz, vücutta çok fazla karbondioksit (bir asit) olduğunda meydana gelir. Bu tür asidoz genelde, nefes almayla vücuttan karbondioksiti çıkarma yetisinin azalmasından kaynaklanır. Respiratuar asidozun başka isimleri hiperkapnik asidoz ve karbondioksit asidozudur. Asidoz sebepleri arasında şunlar bulunur:
·         Göğüste şekil bozuklukları, örneğin kifoz
·         Göğüs yaralanmaları
·         Göğüs kası zayıflıkları
·         Kronik akciğer hastalığı
·         Sakinleştirici ilaçların aşırı kullanımı
Metabolik asidoz, aşırı asit üretildiğinde veya böbrekler vücuttan yeterli asit atamadığında meydana gelir. Metabolik asidozun birçok türü vardır:
·         Diyabetik asidoz (diğer adıyla diyabetik ketoasidoz), (asidik olan) kontrol edilmeyen diyabet sırasında keton cisimciklerinin oluşmasıyla meydana gelir.
·         Hiperkloremik asidoz, vücuttan aşırı sodyum bikarbonat kaybından kaynaklanır, şiddetli ishalde de meydana gelebilir.
·         Laktik asidoz, laktik asit oluşumudur. Bunun sebepleri şunlar olabilir:
o   Alkol
o   Kanser
o   Uzun süre çok zorlu egzersiz yapmak
o   Karaciğer yetmezliği
o   Düşük kan şekeri (hipoglasemi)
o   Salisilatlar gibi ilaçlar
o   Şok, kalp yetmezliği veya şiddetli anemiden kaynaklanan uzun süreli oksijen eksikliği
o   Nöbetler
Metabolik asidozun diğer nedenleri şunlardır:
·         Böbrek yetmezliği (distal renal tübüler asidoz ve proksimal renal tübüler asidoz)
·         Aspirin zehirlenmesi, etilen glikol (antifrizde bulunur) veya metanol
Şiddetli dehidrasyon

Belirtiler

Respiratuar asidoz ve metabolik asidoz belirtileri ayrıdır.

Testler

·         Atardamar veya damar gazı analizi
·         Serum eloktrolitleri
·         İdrar Ph’si
Atardamar gazı analizi veya serum elektrolitleri testi, örneğin bazal metabolik panel, asidozun varolduğunu ve metabolik asidoz mu respiratuar asidoz mu olduğunu gösterir. Asidozun sebebini belirlemek için başka testler gerekebilir.