• İçindekiler
• Tedavisi
• Evde Tedavi
• Tıbbi Tedavi

Tedavisi

Astım Tedavisi

Astım kronik bir hastalık olduğundan tedavisi de çok uzun süre devam eder. Bazı insanların hayatlarının geri kalanı boyunca tedavi görmeleri gerekir. Sorununuzu iyileştirmenin ve bildiğiniz şekilde hayatınızı devam ettirebilmenizin en iyi yolu, astımınız ve onu iyileştirmek için neler yapabileceğinize dair her şeyi öğrenmektir. 

• Sağlık uzmanınız ve ekibiyle birlikte çalışın. Bilgi, eğitim ve uzmanlık gibi sundukları bütün kaynakları kendinize yardımcı olmak için kullanın.
• Astımınızı tetikleyen şeylerin farkında olun ve onlardan uzakta durmak için ne gerekiyorsa yapın.
• Sağlık danışmanınızın tedavi tavsiyelerini uygulayın. Tedavinizi iyice anlayın. Her bir ilacın ne etkisi olduğunu ve nasıl kullanıldığını bilin.
• Belirlenen aralıklarla sağlık uzmanınızı görmeye gidin.
• Belirtilerinizde herhangi bir değişiklik veya kötüleşme varsa acilen haber verin.
• İlaçlarınızın sizde yol açtığı yan etkileri bildirin.

Tedavinin hedefleri şunlardır:

• Devam eden ve can sıkan belirtileri önlemek
• Astım ataklarını önlemek
• Doktorunuzu görmenizi veya acile gitmenizi veya hastaneye yatmanızı gerektirecek kadar ciddi krizlerin önüne geçmek
• Normal faaliyetleri devam ettirebilmek
• Normal veya normale yakın akciğer fonksiyonunu sürdürebilmek
• İlaç tedavisinin yan etkilerini mümkün olduğu kadar az yaşamak

Evde Tedavi

Evde Tedavi

Mevcut tedavi programları rahatsızlığı, sıkıntıyı ve faaliyetlerinizi sınırlandırmanız gereken seviyeyi en aza indirmek için tasarlanır. Eğer tedavi programınızı yakından takip ederseniz sağlık uzmanınıza veya acile gitme sıklığınızı azaltabilirsiniz.

• Sizi tetikleyen şeyleri bilin ve onlardan kaçınmak için gerekenleri yapın.
• Bırakabiliyorsanız sigara içmeyi bırakın.
• öksürük ilacı almayın. Bu ilaçların astıma faydası yoktur ve istenmeyen yan etkilere neden olabilir.
• Aspirin ve ibuprofen gibi steroid olmayan iltihap önleyici ilaçlar bazı kişilerde astımın kötüleşmesine neden olabilir. Bu ilaçlar sağlık uzmanınızın tavsiyesi olmadan alınmamalıdır.
• Reçeteye tabi olmayan nefes cihazlarını kullanmayın. Bunlar bir astım krizini rahatlatmaya yetecek kadar uzun sürmeyebilen, çok kısa süre etkili olan ilaçları içerir ve istenmeyen yan etkilere neden olabilir. 
• Sadece sağlık uzmanınızın astımınız için yazdığı ilaçları verilen talimata göre alın.
• İlk önce sağlık uzmanınızla konuşmadan tümüyle "doğal" olsalar bile reçeteye tabi olmayan herhangi bir hazırlanmış ilaç, bitki veya besin takviyesi almayın. Bunların bazılarının istenmeyen yan etkileri olabilir veya ilaç tedavinize müdahale edebilir.
• İlaç tedaviniz işe yaramıyorsa talimatta verilenden daha fazlasını almayın. Astım ilaçlarını aşırı kullanmak tehlikeli olabilir.
• Gerektiğinde eylem planınızın sonraki adımına geçmek için hazırlıklı olun.

Eğer ilaç tedavinizin işe yaramadığını düşünüyorsanız vakit kaybetmeden bu durumu sağlık uzmanınıza bildirin.

Tıbbi Tedavi

Tıbbi Tedavisi

Acil servisteyseniz incelemeler devam ederken tedaviniz de başlatılacaktır.

• Size bir yüz maskesi veya burnunuza sokulan bir tüp yoluyla oksijen verilebilir.
• Size bir yüz maskesi veya antikolinerjik bir ajan içeren ya da içermeyen bir nebülizör (sıvının sprey olarak püskürtülmesini sağlayan araç) aracılığıyla aerosol beta-agonist ilaçlar verilebilir.
• Solunarak alınan beta-agonistleri almanın bir diğer yöntemiyse doz-metreli bir soluk aldırma cihazı kullanmaktır. Doz metreli soluk aldırma cihazı her nefeste ilaçtan bir standart doz verir. Doz metreli soluk aldırma cihazları çoğunlukla bir ara halkasıyla birlikte kullanılır. 2-4 nefeslik bir doz, ara halkasına püskürtülür ve sonra içe çekilir. Ara halkalı doz-metreli soluk aldırma cihazının avantajı bir solunum sistemi terapistinin yardımına ya çok az ihtiyaç duyarsınız ya da hiç ihtiyaç duymazsınız.   
• Steroid ilaçları zaten kullanıyorsanız veya steroid ilaçları son zamanlarda bırakmışsanız veya kriziniz bu kez çok ciddi görünüyorsa size damardan alınan steroidlerden bir doz verilebilir.
• Eğer teofilin veya aminofilin gibi bir metilksantin alıyorsanız kanınızdaki seviyesi kontrol edilecek ve gerekirse ilaç damardan verilecektir. 
• Solunumla alınan beta-agonistlere kötü yanıt verenlere terbütalin veya epinefrin gibi bir beta-agonist dozu damardan veya enjeksiyonla verilebilir.
• Test sonuçlarınız değerlendirilirken iyileşme veya kötüleşme işaretlerinizin takip edilebilmesi için en azından birkaç saat gözlem altında tutulursunuz.
• Eğer tedaviye olumlu yanıt veriyorsanız muhtemelen hastaneden taburcu edileceksiniz. Belirtilerin tekrar edip etmediğini sonraki birkaç saat boyunca kendiniz gözlemleyin. Eğer belirtiler tekrar ederse veya kötüleşirse hemen acil servise dönün.
• Tedaviye verdiğiniz yanıt muhtemelen bir tepe akış ölçer cihazıyla (PEF metre) izlenecektir.

Bazı durumlarda hastaneye yatırılmanız gerekebilir. Orada dikkatli bir şekilde izlenebilir ve durumunuz kötüleşirse tedavi edilebilirsiniz. Hastaneye yatırılma koşulları arasında aşağıdakiler yer alır:

• Tedaviye iyi yanıt vermeyen veya çok ciddi olan bir kriz
• Spinometride akciğer fonksiyonunun kötü durumda çıkması 
• Kanınızda oksijen seviyesinin düşük olması veya karbondioksitin yükselmesi
• Astım ataklarınız için hastaneye yatırılma veya suni solunum cihazına alınma geçmişiniz
• İyileşme sürecinizi tehlikeye atabilecek diğer bir ciddi hastalık
• Pnömoni (akciğer iltihaplanması) veya pnömotoraks (akciğer çökmesi) gibi başka ciddi akciğer hastalıkları veya hasarları

Eğer astımınız teşhis edilmişse ilaç tedavisi programınız ve izlenme süreciniz başlatılabilir. Size 2 tür ilaç tedavisi verilir:

• Kontrol edici ilaçlar: Bu ilaçlar süreğen astımı uzun vadede kontrol altına alır. Astım ataklarının temel nedeni olan akciğerlerinizdeki iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur. Kriz belirtisi olup olmadığına bakmaksızın bu ilaçları her gün alırsınız.
• Belirti giderici ilaçlar: Bu ilaçlar astım krizlerini kısa vadede kontrol altına alır. Bunları sadece belirtileriniz olduğunda veya solunum yolunuzda enfeksiyon olması gibi kriz yaşama olasılığınızın yüksek olduğu zamanlarda alırsınız.

Tedavi programınız aynı zamanda kendi kendine bakımla ilgili kısımları da içerir:

• Sizi tetikleyen şeylerin farkındalığı ve bunlardan mümkün olduğu kadar çok kaçınmak
• Günlük hayatınızda astımınızla başa çıkmak için tavsiyeler
• Düzenli izleme muayeneleri için sağlık uzmanınıza gitmek
• Tepe akış ölçer cihazının kullanılması

İzleme muayenelerinizde sağlık uzmanınız sağlığınızın nasıl olduğunu gözden geçirecektir.

• Krizlerin sıklığına ve şiddetine, belirti giderici ilaçların ve tepe akış ölçer cihazının kullanımına dair size sorular soracaktır.
• Akciğerlerinizin tedavinize nasıl yanıt verdiğine bakmak için akciğer fonksiyon testleri yapılabilir.
• İzleme muayenesi tedavinizde yaşadığınız herhangi bir sorunu veya ilaçların yan etkilerini konuşmak için iyi bir zamandır.

Tepe akış ölçer cihazı nefes verirken kendinizi ne kadar zorladığınızı ölçen basit ve pahalı olmayan bir cihazdır.

• Sağlık danışmanınızdan veya asistanından tepe akış ölçer cihazının nasıl kullanıldığını size göstermesini rica edin.
• Evde bu cihazdan bir tane bulundurun ve düzenli olarak kullanın. Sağlık uzmanınız tepe akışınızı ölçmeniz gereken zamanlara dair önerilerde bulunacaktır.
• Tepe akışınızı kontrol etmekle, siz ve sağlık danışmanınız nelerin astımınızı ve ciddiyetini tetiklediğini değerlendirebilirsiniz.
• Tepe akışınızı düzenli olarak kontrol edin ve sonuçların bir kaydını tutun. Zaman içinde, sağlık uzmanınız ilaçlarınızın dozunu veya yan etkilerini azaltarak tedaviyi ilerletmek için bu kaydı kullanabilir.
• Tepe akışı ölçümleri bir astım krizinden hemen önce düşer. Tepe akış ölçeri düzenli olarak kullanırsanız ne zaman kriz geleceğini tahmin edebilirsiniz.
• Tepe akış ölçer, belirti giderici ilaçlara verdiğiniz yanıtları kontrol etmek için de kullanılabilir.

Bir astım krizi durumunda size uygun bir eylem planını sağlık uzmanınızla birlikte geliştirebilirsiniz. Bu eylem planı:

• Kontrol edici ilaçların nasıl kullanılması gerektiğini
• Bir atak durumunda belirti giderici ilaçların nasıl kullanılması gerektiğini
• Belirti giderici ilaçlar hemen işe yaramazsa ne yapmak gerektiğini
• Sağlık uzmanınızı ne zaman aramanız gerektiğini
• Doğrudan hastanenin acil servisine ne zaman gitmeniz gerektiğini kapsayacaktır.