• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız

Nedir

Bademcik Ameliyatı

Bademciklerin ameliyat alınması (tonsilektomi), boğazın arka kısmında bulunan, bademcik denilen oval şekildeki doku bezinin ameliyatla alınmasıdır.

Bademcik ameliyatı önceleri bademciklerdeki enfeksiyon veya iltihabın tedavi edilmesinin yaygın bir yoluydu. Günümüzdeki bademcik ameliyatına genellikle bademcik iltihabı sıklıkla meydana geldiğinde veya diğer tedavilere yanıt vermediğinde başvurulması tercih edilir.

Bademcik ameliyatı aynı zamanda solunum veya bademcik büyümesiyle ilgili diğer sorunların ve bademcikle ilgili nadir bademcik hastalıklarının tedavisi için gerekli olabilir. 

Bademcik ameliyatından sonra iyileşme süresiyse en az bir haftadır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Bir bademcik ameliyatı şu sorunların tedavisi için yapılır:

• Tekrarlayan kronik bademcik iltihabı
• Bademcik büyümesi komplikasyonları
• Diğer nadir bademcik hastalıkları

Bademcik iltihabı
Bademcikler hastalıklarla savaşan beyaz kan hücreleri üretir. Dolayısıyla bademciklerin ağza giren bakterilere ve virüslere karşı bağışıklık sisteminin ilk hattı olduğuna inanılır.

Bu fonksiyon bademcikleri enfeksiyon ve iltihaba karşı hassas hale getirir. Sorun çocuklar arasında daha yaygındır çünkü bademciklerin bağışıklık sistemi, buluğ çağından önce en aktif dönemindedir.

Bir bademcik ameliyatı, sıklıkla meydana gelen bademcik iltihaplanmasını engellenmek için tavsiye edilebilir. Sıklık genellikle şu şekilde tarif edilir:

• Bir yıl içersinde 5 ila 7’den fazla gelen iltihaplanma nöbeti
• İki yaşından sonra yılda 4’ten fazla gelen iltihaplanma nöbeti
• Üç yaşından sonra yılda 3’ten fazla gelen iltihaplanma nöbetleri

Ameliyat aynı zamanda şu durumlarda da tavsiye edilir:

• Antibiyotikle geçmeyen bakteri enfeksiyonuna yol açan bademcik iltihaplanması
• Bademciklerin arkasında irin birikmesine neden olan ve ilaç tedavisiyle geçmeyen enfeksiyon

Bademcik büyümesi komplikasyonları
Bademcikler sıklıkla meydana gelen ya da sürekli olan enfeksiyondan büyür ya da kendi doğal olarak zaten büyük olabilir. Bir bademcik ameliyatı aşağıdaki sorunları veya komplikasyonlardan kaynaklanan büyümeleri tedavi etmek için kullanılabilir:

• Solunum zorlukları
• Uyku esnasındaki solunum bozuklukları
• Yutkunma zorlukları

Diğer bademcik hastalıkları
Bir bademcik ameliyatı aynı zamanda nadir görülen şu bademcik hastalıklarını veya durumları tedavi etmek için kullanılabilir:

• Bademciklerin birinde veya her ikisindeki kanserli dokular
• Bademcik yüzeyi yakınındaki kan damarlarından oluşan tekrarlayan kanamalar

Riskler

Riskler

Diğer cerrahi uygulamalar gibi bademcik ameliyatının da riskleri vardır:

• Anesteziye karşı tepki: Ameliyat esnasında uyumanızı sağlamak için verilen ilaçlar (genel anestezi) baş ağrısı, mide bulantısı, kusma kas sızlaması gibi küçük ve kısa dönemli sorunlara yol açar. Uzun dönemli ciddi sorunlar nadiren ortaya çıkar.
• Şişme: dilin ve ağzın üst tarafının şişmesi, özellikle ameliyatın ilk birkaç saatinde nefes almayı zorlaştırabilir.
• Ameliyat esnasında kanama: Ameliyat esnasında nadiren ağır kanamalar meydana gelir, ilave tedavi ve hastanede daha fazla kalmayı gerektirir.
• İyileşme esnasında kanama: İyileşme sürecinde özellikle hemen yara kabuğu boşalırsa kanama meydana gelir. Kanamayı durdurmak için acil ameliyat, yemeyi kesmek gibi ameliyat öncesi koruma önlemlerine imkan veren planlanmış ameliyattan daha risklidir.
• Enfeksiyon: Ameliyat nadiren ilave tedavi gerektiren enfeksiyona yol açar.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Hazırlık

Kendinizi veya çocuğunuzu nasıl hazırlayacağınız hususunda size hastaneden talimatlar verilir.

Size muhtemelen şu sorular sorulacaktır:

• Reçetesiz satın aldıklarınız dahil düzenli olarak kullandığınız bütün ilaçlar ve beslenme takviyeleri
• Anesteziye karşı sizin veya ailenizden birinin tepki gösterip göstermediği
• Antibiyotikler gibi ilaçlara karşı bilinen alerji veya başka negatif tepkiler

Ameliyata hazırlanmanız için uygulamanız gerekenler şunlardır:

• Ameliyattan iki hafta öncesinden itibaren aspirin veya reçetesiz satılan diğer kortizonsuz ilaçları almayın.
• Ameliyat gününün önsindeki gece yarısından itibaren hiçbir şey yiyip içmeyin.
• Eve giderken her türlü düzenlemeyi yapın.
• İyileşmek için bir hafta veya daha fazla süre plan yapın. Yetişkinlerin çocuklardan daha fazla zamana ihtiyacı olur.

Doktorunuza veya hastane görevlilerine kendiniz veya çocuğunuz adına sorabileceğiniz sorular şunlardır:

• Hastaneye ne zaman gelmeliyim?
• Ne zaman giriş yapmalıyım?
• Ameliyat günü ameliyattan önce reçeteli ilaçlarımı alabilir miyim? Son dozu ne zaman almalıyım?
• Beklenen iyileşme süredir?
• İyileşme sürecinde aktivitelere ve beslenmeye karşı hangi sınırlamaları beklemeliyim?

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Bademcik ameliyatı dispanserde gerçekleştirilir. Bu da sizin veya çocuğunuzun ameliyat olduğu gün eve gidebileceğiniz manasına gelir.

Ameliyat esnasında
Bademcik ameliyatı genel anestezi altında yapıldığı için ameliyatın farkında olmaz veya bu sırada ağrı hissetmezsiniz.

Doktorunuz, bademcikleri ya da yoğun dokuları çıkarmak, kanamayı engellemek için ısı ya da yüksek enerji dalgalarını kullanan uzmanlaşmış cerrahi araçlarıyla veya neşterle bademciği kesip alır.

İyileşme süreci
Bademcik ameliyatından sonra nerdeyse herkeste ağrı olur. Ağrı en çok boğazda hissedilir fakat kulaklarda, çenede veya boyunda da olabilir.

İyileşmeyi hızlandırmak ve komplikasyonları önlemek için atabileceğiniz adımlar şunlardır:

• İlaç tedavisi: Ağrı ilaçlarını doktorunuzun veya hastane görevlilerinin size belirttiği şekilde alın. Doktorunuz ameliyat sonrası bakımın bir parçası olarak size tavsiye ederse ilaçları size söylendiği şekilde alın.
• Sıvı: Ameliyattan sonra bolca sıvı almak önemlidir. Su ve buz iyi seçenektir. Ameliyattan sonra ilk 24 saat içinde sütten kaçının.
• Yemek: Elma püresi gibi yutması kolay, ezilmiş yiyecekler ameliyattan sonraki en iyi seçeneklerdir. 24 saat sonra dondurma ve puding de beslenmeye ilave edilebilir. Çiğnemesi ve yutması kolay yiyecekler de hemen beslenmeye ilave edilmelidir. Baharatlı, sert ya da gevrek yiyeceklerden sakının.
• Dinlenme: Ameliyattan sonraki birkaç günde yatak istirahatı önemlidir ve hafif aktiviteler aşama aşama artırılmalıdır. Çocuğunuz ya da siz, okula veya işe normal yemeye geçtiğinizde, bütün gece normal uyumaya başladığınızda ve ağrı kesicilere ihtiyaç duymamaya başladığınızda dönmelisiniz.

Doktora veya acil servise ne zaman gitmeli?
Acil durum gerektiren aşağıdaki komplikasyonları takip edin.

• Kanama: Herhangi bir kanama, değerlendirme ve tedavi için acil servise gitmenizi gerektirebilir. Ameliyata ihtiyacınız olabilir.
• Ateş: Çocuğunuzda veya sizde 38,9 derece veya daha yüksek ateş olduğunda derhal doktorunuzla temasa geçin.
• Sıvı Kaybı: Az idrara çıkma, susama, zayıflık, baş ağrısı, baş dönmesi veya başta hafiflik gibi susuzluk belirtileri gördüğünüzde doktorunuzu arayın. Çocuğunuzdaki susuzluk belirtisiyse günde iki veya üç defadan daha az idrara çıkma ya da gözyaşı olmadan ağlamadır.
• Solunum sorunları: İyileşme süresinin ilk haftasında horlama ve gürültülü nefes alma yaygındır. Çocuğunuzda veya sizde solunum zorluğu varsa acil yardım isteyin.