Bilişsel-davranışçı terapi nedir?

Bilişsel-davranışçı terapi, faaliyetlerinizi gerçekçi bir şekilde planlamaktan ve yapmaktan alıkoyan düşüncelerinizi ve korkularınızı nasıl değiştirmeniz gerektiğini size öğretebilir. Araştırma, kronik yorgunluk sendromu olan insanların sağlıklarını kontrol etme becerisini edindikleri ve sonrasında buna uygun adımlar attıkları zaman düzelebildiklerini göstermektedir.

Bilişsel-davranışçı terapiye dair bilinmesi gereken bazı gerçekler:

• Psikanaliz değildir. Sizden, bir koltuğa uzanmanız ve bilinçaltınıza veya rüyalarınıza dalmanız istenmez.
• Daha çok eğitmek veya öğüt vermek gibidir. Terapistinizle, hedeflerinizin ne olduğuna ve bunları başarma yollarına dair konuşursunuz.
• Kendi kendinizi olumlu düşünme yönünde kandırmanızla ilgili değildir. Korkunun hislerinize ve davranışlarınıza rehber olmasına izin vermek yerine durumunuz hakkında tam olarak nasıl düşünmeniz gerektiğini öğrenmeye dairdir.
• Terapistler, hafif egzersiz yapmak, uyku alışkanlığınızı düzeltmek, günlük faaliyetlerinizi düzene sokmayı öğrenmek, başkalarının desteğini almak ve günlük olarak meditasyon ve rahatlama egzersizleri yapmak gibi kişiye kendine yeten stratejileri öğretirler.

Terapi neden faydalıdır?

Kronik yorgunluk sendromunda (KYS) düzelme şansı en yüksek olanlar, olabildiği kadar aktif kalanlar ve hastalıklarını biraz kontrol altına almaya çalışanlardır. Bir terapist, bunu yapmanızda yardımcı olabilir. Örneğin yorgunluğa neden olan herhangi bir faaliyetin hastalığınızı daha da kötüleştireceğine inanabilirsiniz. Hastalığın yeniden nüksetmesi korkusuyla enerji sarf etmekten korkar hale gelebilirsiniz.

Bir bilişsel-davranışçı terapistinin düşünme şablonlarınız ve sorunlara tepki verme şekliniz üzerinde çalışmanıza yardım etmesiyle hareketsizlik ve çaresizlik durumunu körükleyen KYS hakkındaki inançlarınızı ve korkularınızı bırakmayı öğrenebilirsiniz. Terapiyle zihninizi ve bedeninizi nasıl sakinleştirmeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz; böylece daha iyi hissedebilir, daha açık olarak düşünebilir ve daha iyi kararlar verebilirsiniz.

Terapi ne işe yarar?

Çoğu insan için terapi, genelde sadece birkaç hafta veya birkaç ay süren, haftada bir saatlik ziyaretlerden oluşur. İhtiyacı olanlar için daha uzun vadeli veya daha sık aralıklı terapilerde vardır. Bir bilişsel-davranışçı terapistinin size öğretebileceği tekniklerin bazıları şunlardır: 

• Bir enerji günlüğü tutmak. Günlük, enerji seviyenizin gün boyunca nasıl değiştiğine uygun olarak gününüzü nasıl planlamanız ve faaliyetlerinize ne tip sınırlamalar getirmeniz gerektiğine dair bir kılavuz işlevi görebilir.
• Cesaret kırıcı düşüncelerle yüzleşmek. Bu, sizin “Yeteri kadar güçlü değilim” fikrinden “Bu hastalığı kontrol edebileceğimi gösterecek gücü bulacağım” fikrine geçiş yapmanıza yardımcı olacaktır.
• Esnek olmayı öğrenmek. Enerji seviyenizin alışıldık şablonlarından çıktığı zaman uyum sağlamanıza yardım edebilir. 
• Sınırlamalar koymak. KYS’li birçok insanın, aşırı egzersizden ve yorgunluk halinin geri gelmesinden kaçınmak için kendilerini nasıl düzene sokmaları gerektiğini öğrenmeleri gerekir.
• İşleri öncelik sırasına koyun ve gerekirse başkaları ile paylaşmak. Sizin için yerine getirmesi daha önemli olan işleri veya faaliyetleri tanımlayabilirsiniz ve kalan işler için ailenizden veya arkadaşlarınızdan yardım isteyebilirsiniz.
• Hastalığın yeniden nüksetmesini kabul etmek. Çok fazla şeyi çok kısa zamanda yapmak kolaydır ve bunu yaptığınız zaman ne olacağını kabul etmek ve sonra yola devam etmek gerekir.

Terapi pahalı olabilir ve sigorta tarafından karşılanmayabilir, ama terapi genelde kısa süreli olduğundan maliyeti düşündüğünüz kadar pahalı olmayabilir.