Böcekler ve Isırıkları

Keneler

Birçok böceğin adını duyunca irkiliriz. Böceğin zehirli örümcek, pire, arı veya bit olması bir şeyi değiştirmez. Bunlardan birkaçı cildimizin altına girerler, evet örneğin kene bunu yapar. Doğa yürüyüşlerini seviyorsanız, kenelere dikkat edin, bir çalıya veya ota süründüğünüzde size geçebilirler. Keneler her zaman hastalık yaymazlar ve ısırıkları ciddi değildir. Fakat bazen Lyme hastalığı ve Kayalık dağlar benekli ateşi gibi hastalıklar taşırlar.

Kene Isırıkları

Kene cilde yerleşince, koltuk altı veya kasık gibi sıcak ve nemli yerlere geçer, kanla beslenir ve taşıdığı hastalığı bulaştırır. Kene ısırığı ayrıca bir alerjik reaksiyon da başlatabilir. Eğer üzerinizde kene varsa onu düzgün bir şekilde çıkarmanız gerekir. Kene ısırıklarını önlemek için doğa yürüyüşlerinde kollarınızı, bacaklarınızı ve başınızı örtün. Kene kovucular kullanın. Çimli veya ağaçlı bir bölgede vakit geçirdikten sonra kendinize kene muayenesi yapın.

Lyme Hastalığı

Arka bacaklı kene ve geyik kenesi Lyme hastalığı bakterisini taşır. Hastalıklı keneler en az 36 saat deride kalmadıkça hastalığı bulaştırmazlar. İlk enfeksiyon işareti genellikle halka biçiminde bir cilt kızarıklığıdır. İlk belirtiler ateş, baş ağrısı ve yorgunluk olarak kendini gösterebilir. Tedavi edilmeyen Lyme hastalığı vücudun diğer kısımlarına kaslara, eklemlere, kalbe ve sinir sistemine yayılabilir. Birçok Lyme hastalığı vakası antibiyotiklerle başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir.

Karadul Örümcekleri Zehirlidir!

Kütükler ve ağaç gövdeleri, işte zehirli karadulun saklandığı yerler! Uzun bacaklara sahip karadul, parlak siyah sırtı ve altında kum saatini andıran kırmızı, turuncu veya sarı bir şekliye dikkat çeker. Çoğu örümcek 4 cm kadarken, kimileri daha küçük olur.

Karadul Örümceği Isırıkları

Karadul örümcekleri kaslarda bıçak gibi keskin bir ağrıya sebep olabilir, fakat bazen etkisi ağrısız da olabilir. Isırık olan yerde iki kırmızı diş izine, kızarıklığa, dokununca acıyan bir bölgeye veya bir nodüle rastlanabilir. Isırıkların hemen ardından şiddetli kas krampları, mide bulantısı, kusma, nöbet ve tansiyon yükselmesi yaşanabilir. Böyle bir durumda hemen tıbbi yardım alınmalıdır. Zehre karşı ilaçlar mevcuttur. Mümkünse kesin teşhis için örümceği yanınızda götürün.

Kahverengi Keşiş Örümceği Ölümcül Olabilir

Kahverengi keşiş örümceği genellikle tavan araları ve dolaplar gibi kutu yerlerde gizlenir. Bu örümceklerin renkleri sarımtırak renkten koyu kahverengiye ve koyu renkli bacaklara kadar çeşitlilik gösterir. Zehirleri son derece tehlikelidir ve ısırıkları ciddi yaralara ve enfeksiyonlara neden olabilir. Yine de ısırdıklarını hissetmeyebilirsiniz.

Kahverengi Örümcek Isırıkları

Kahverengi örümcek ısırdığı zaman genellikle ağrısızdır, fakat cilt kızarır, beyaza döner, kırmızı bir ''öküzgözü'' ortaya çıkar, kabarcıklar oluşur ve ağrılı hale dönüşür. Bu ısırıklar nadir vakalarda ölümcül olabilmektedir. Hemen tıbbi yardım alın. Mümkünse kesin teşhis için örümceği yanınızda götürün.

Baş Bitleri: Kaşıntı!

Saçlar, işte bitleri bulacağınız yer! Bitler, kafa derisinin enseye yakın bölgelerinde ve kulakların arkasında gizlenmeyi severler. Bitiniz varsa muhtemelen bitli olan başka birinin şapkasını, tarağını veya fırçasını kullanmışınızdır. Bitler kaşınmadan duramamanıza sebep olabilir, fakat kaşınmak enfeksiyona neden olabilir. Şiddetli vakalarda saç düşer.

Baş Bitleri Tedavileri

Biti ve yumurtalarını (sirke)öldürmek için doktor tarafından verilen veya eczaneden aldığınız losyonları, kremleri veya şampuanları kullanın. Bitlerin yayılmasını önlemek için elbiseleri, yatak örtülerini ve tarakları yıkayın. Aile üyelerinde bit var mı diye kontrol ederek bit veya sirke olanları da tedavi edin.

Pireler: Sadece Hayvanlar Değil

Pireler küçük, kanatsız, çevikböceklerdir ve kanla beslenirler ve sadece hayvanları ısırmakla kalmazlar. Kahvaltılarını insanlarla da yapabilirler.

Pire Isırıkları

Bazı insanlar pire ısırıklarına karşı çok hassastır, fakat kaşıntı bir yara açılmasına ve enfeksiyona neden olabilir. En iyi çözüm evinizde beslediğiniz hayvanlardaki pirelerden kurtulmaktır. Hayvanları yataktan uzak tutun ve günlük olarak elektrik süpürgesiyle temizlik yapın. Pireli bölgelere böcek ilacı atın. Evcil hayvanlar için ayda bir pire ilacı kullanmayı düşünün.

Arı, Yaban Arısı, Eşek Arısı, Sarıca Arı

Arı soktuğunda, iğnesini kaybeder ve ölür. Fakat yaban arıları, eşek arıları vs. için aynı şey geçerli değildir, iğnelerini kaybetmezler ve birçok kere sokabilirler. Bu iğneler, onlara alerjik olan insanlarda ciddi reaksiyonlara neden olabilir.

Arı, Yaban Arısı, Eşek Arısı, Sarıca Arı Sokmaları

Alerjik reaksiyonunuz yoksa iğneyi çıkarın, iğne yerini temizleyin, buz uygulayın, kaşıntı için antihistamin ve ağrı kesici alın. Şiddetli anafilaktik şokunuz varsa, uzanın ve dikkatle iğneyi çıkarın. Varsa EpiPen (epinephrine) kullanın. Hemen tıbbi yardım alın.

Ateş Karıncaları: Ah!

Ateş karıncaları tıpkı diğer karıncalara benzerler ve güney bölgelerinde bol bulunurlar. Açık alanlarda büyük tümsekler oluştururlar ve rahatsız edildiklerinde saldırırlar. Saldırı sırasında bir ateş karıncası çenesiyle deriye yapışır ve sonra karnıyla sokar. Deriye birçok kez zehir akıtabilir.

Ateş Karıncası Sokması

Ateş karıncası sokması tipik olarak kızarık, kurdeşen benzeri lezyonlara neden olur, lezyonlar kaşınır ve yanar. Ayrıca iltihap dolan ağrılı lezyonlar da oluşabilir. Buz koymak, ağrı kesici ve antihistamin kullanmak rahatsızlığınızı azaltabilir. Çok sayıda sokma toksik veya hayatı tehdit eden şiddetli alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Hemen acil servise başvurun.

Şigoe Isırmaları Kaşıntı!

Popüler inancın aksine bir tür pire olan şigoeler böcek değil eklem bacaklılardır. Özel olarak şigoeler Trombiculidae denilen bir böceksi ailenin küçük (larva) türüdür. Yavruyken insanlardan beslenirler, yetişkin hale geldiklerinde vejetaryen olurlar. Isırıkları ağrılıdır ve lezyonlar çok kaşıntılıdır. Kaşıntı ısırıktan bir veya iki gün sonra en şiddetli haline gelir.

Şigoe Isırıkları

Birkaç gün deride kaldıktan sonra düşerler ve yerlerinde kaşıntılı kızarık bir iz bırakırlar. Kaşıntıyı reçetesiz ilaçlarla giderebilirsiniz. Eğer cildiniz enfeksiyon kapmış gibi görünüyorsa veya izler artıyorsa doktora görünün.

Uyuz

Uyuz böcekleri deriye girdiğinde büyük bir cilt problemine yol açabilirler. Bu böcekler kişiden kişiye ten temasıyla veya havlu, çarşaf veya diğer eşyaları paylaşmakla geçerler.

Uyuz Tedavisi

Böcekler deriye girdikten haftalar sonra yoğun kaşıntı ve cilt yaraları oluşur. Kaşıntı genellikle şiddetli olup geceleri daha da kötüleşir. Cilt tahrişi parmak aralarında ve kenarlarında, bileklerde, dirseklerde, genital bölgede ve kaba etlerde görülür. Uyuzdan kurtulmak için losyonlar ve haplar vardır. Bütün çamaşırları, havluları ve yatak örtülerini sıcak suda yıkayın.

Tahtakuruları: İstenmeyen Misafirler

Bu böcekler yataklarda saklanır. Otellerde, barınaklarda ve apartman müştemilatlarında bulunurlar, evinize hayvanlarla, kutularla veya valizlerle gelebilirler.

Tahtakurusu Isırıkları

Tahtakuruları ciltte, özellikle kollarda ve omuzlarda kırmızı, kaşıntılı izler bırakırlar. Bir sağlık tehdidi olmaktan ziyade can sıkıcı şeylerdir ve kaşıntı yüzünden enfeksiyon geliştirmek mümkündür. Eğer alerjik cilt reaksiyonunuz varsa, kortikostreoit kremler veya oral antihistaminler kullanın ve doktora görünün.

Tüylü Tırtıl: Akdenizliler!

Güney bölgelerinde meşe, çınar, karaağaç gibi ağaçların gölgelerinde yaşarlar. Zehiri tüylerinin arasındaki derin dikenlerde bulunur.

Tüylü Tırtıl Sokmaları

Tüylü Tırtıl soktuğu zaman şiddetli ağrı dalgaları, ateş, kızarıklık, kusma ve kas krampları yaşayabilirsiniz. Eczanelerde satılan ağdalar veya koli bandı kullanarak kırılmış dikeni çıkarın ve doktoru arayın.

Akrepler: Ölümcül!

Bütün akrepler zehirli değildir, fakat zehirli olanlar ölümcül olabilir. Akreplere ülkemizin her yerinde rastlanmaktadır, ancak sıcak iklimlerde daha fazladırlar. Akrep sokma belirtileri ağrı, şiş, kaşıntı kusma, terleme ve görme bozukluklarıdır. Hemen tıbbi yardım alın.

Sığır Sineği: Ağrılı!

Bu ısıran sinekler bataklıklarda, ormanlarda ve diğer rutubetli ortamlarda yaşar. Ağrılı ısırıkları enfeksiyon kapmasınlar diye alkolle temizleyin. Sığır sinekleri, tıbbi bakım gerektiren bulaşıcı bir bakteriyel hastalık olan Tularemiya yayarlar. Sinek kovucular ve koruyucu kıyafetler sığır sineklerine karşı koruma sağlarlar.

Sivrisinekler: Keşke Yalnızca Vızıltıları Olsa!

Sivrisinekler vızıltılarıyla can sıkmakla yetinmezler. Sivrisinek ısırığını kaşımak bir cilt enfeksiyonuna neden olabilir. Ayrıca sivrisinekler Batı Nil Virüsü, dang humması ve diğer hastalıkları da taşırlar. Kendinizi sivrisineklerden korumak için kampa gittiğinizde teninize sinek kovucu sürüp açık yerlerinizi örtün. Pencerelerde tel kullanın ve bahçenizdeki durgun sudan kurtulun.

Karasinekler: Pis ve Kıllı!

Ev sinekleri de denen karasinekler pis böceklerdir, vücutları üzerinden 1 milyondan fazla bakteri taşırlar. Yiyeceklere hastalık bulaştırarak bağırsak enfeksiyonları taşıyabilirler. Sinekleri kontrol altında tutmak için yiyecekleri ve çöpü kapalı yerlerde tutun ve pencelerde tel kullanın.

Hamam Böcekleri: Çirkin Baş Belaları!

Sadece çirkin olmakla kalmıyorlar. Hamam böcekleri ayrıca salmonella gibi hastalıklar da taşıyorlar. Öldüklerindeyse beden artıkları alerjik reaksiyonlar ve astımı tetikleyebiliyor. Sıcak bir iklimde yaşıyorsanız, hamam böceklerinden kurtulmak çok zor olabilir. Böcek ilaçları kullanmak, mutfağı temiz tutmak, zemindeki ve duvarlardaki çatlakları ve delikleri tamir etmek faydalı olur.

İLGİLİ MAKALE