• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Sebepleri
• Risk Faktörleri
• Muayenesi
• Testleri
• Tedavisi
• Önleme

Nedir

Bursit, eklemlerinizle kemiklerinizi kaplayan yumuşak doku üzerinde oluşarak, bir yastık görevi gören ve “bursa” diye adlandırılan içi sıvı dolu kesecikleri etkileyerek acı hissetmenize neden olan bir tür rahatsızlıktır. Bursit, bursaların iltihaplanmasıyla ortaya çıkar.

Vücudumuzda bursitle en yaygın biçimde karşılaşılan bölgeler omuz, dirsek ve kalça bölümleridir. Ama aynı zamanda diz, topuk ve ayak başparmağı ekleminde de bursit oluşabilir. Bursit genellikle, sık sık tekrarlayan hareketler yapan eklemlerde meydana gelir.

Tedavi genellikle, etkilenen eklemin dinlendirilmesini ve daha fazla travmaya maruz kalmaktan korunmasını içerir. Bursit ağrıları çoğu durumda, uygun tedavi uygulanarak birkaç hafta içinde kaybolur. Ama bursit rahatsızlıklarında tekrarlama durumuyla yaygın şekilde karşılaşılır.

Belirtileri

Belirtileri

Eğer bursit oluşumu varsa, etkilenen eklemlerde şu durumlarla karşılaşılabilir:

• Ağrı ve sertleşme hissedilir.
• Hareket ettirildiğinde ya da üzerine ağırlık verildiğinde acı hissedilir.
• Şişkinlik ve kızarma gözlenir.

Doktora ne zaman gitmeli?

Aşağıdaki durumlarla karşılaşırsanız doktorunuza danışın:

• Engelleyici eklem ağrısı oluşması.
• İki hafta ya da daha uzun süreli ağrı yaşanması.
• Etkilenen bölgede aşırı kızarıklık, şişlik, morarma veya döküntü oluşması.
• Özellikle egzersiz veya hareketleriniz esnasında keskin ve ani biçimde açı hissedilmesi.
• Ateş.

Sebepleri

Sebepleri

Bursit oluşumuna neden olan faktörler arasında en sık karşılaşılan durumlar, tekrarlanan hareketlerden ya da eklem etrafında bulunan bursanın tahriş olmasına yol açacak pozisyonlara girilmesinden kaynaklanır. Bu durumlara örnek olarak aşağıdakiler sayılabilir:

• Bir şey fırlatmak veya tekrarlayan biçimde baş hizasının üstüne bir şeyler kaldırmak.
• Uzun süre boyunca dirsek üzerine yaslanmak.
• Halı ovma veya zemin döşeme gibi görevler için uzun süre diz çökmüş halde kalmak.
• Özellikle sert yüzeylerde uzun süreli oturmak

Diz ve dirsekte bulunan bazı bursalar hemen derinin altında yer alır. Bu yüzden, delinme ve yaralanmalarla meydana gelen iltihaplarla, mikroba bağlı bursit oluşturma riskleri daha yüksektir.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Yaş

Orta yaş döneminde bursit oluşumu daha sık görülür.

Meslek veya Hobi

Belli bursalarda tekrar eden hareket ya da basınç oluşmasına yol açan bir hobi veya mesleğiniz varsa bursit oluşumu konusunda yüsek risk grubunda yer alırsınız.

Bu meslek ve hobilere örnekler şunları içerebilir:

• Halı döşeme
• Zemin döşeme
• Bahçecilik
• Bisiklet sürme
• Beysbol oynama
• Buz pateni.

Diğer Tıbbi Koşullar

Bazı hastalıklar ve durumlar bursit riskini artırabilir:

• Romatoid artrit
• Osteoartrit
• Gut hastalığı
• Tiroid hastalığı
• Diyabet

Muayenesi

Muayene

Konuyla ilgili endişeleriniz için öncelikle aile hekimliği uzmanına başvurmuş olsanız da, doktorunuz sizi eklem hastalıkları konusunda uzmanlaşmış bir doktora (romatolog) sevk edebilir.

Ne Yapabilirsiniz?

İlk adım olarak, işe aşağıdaki maddeleri içeren bir liste hazırlamakla başlayabilirsiniz.

• Belirtilerinizin detaylı açıklamaları.
• Yaşadığınız tıbbi sorunlar hakkında bilgiler.
• Aileniz ya da kardeşlerinizin yaşadığı tıbbi sorunlar hakkında bilgiler.
• Kullandığınız bütün ilaçlar ve beslenme destek ürünleri hakkında bilgier.
• Doktorunuza sormak istediğiniz sorular.

Doktorunuzdan neler bekleyebilirsiniz?

Fiziksel muayene esnasında doktorunuz, etkilenen ekleminiz etrafındaki çeşitli noktalar üzerine basınç uygulayarak, belirli bir bursanın acıya neden olup olmadığını test edecektir.

Testleri

Testleri

Görüntüleme testleri

Eğer rahatsızlığınıza yol açan başka bir sebep olabileceği düşünülürse, doktorunuz etkilenen bölgenin bir röntgen filminin çekilmesini ya da diğer görüntüleme testlerinin uygulanmasını isteyebilir. Eğer rahatsızlıklarınızın kaynağı bursitse röntgen çekilmesinin teşhis sürecine etkisi olmayacaktır, fakat röntgen çekilerek rahatsızlığa neden olabilecek diğer olasılıklar ortadan kaldırılabilir.

Laboratuvar testleri

Bursit oluşumu genellikle eklemlerde aşırı kullanım ya da basınçtan kaynaklanıyor olsa da, belirgin bir sebebinin olmaması da mümkündür. İkinci aşamada, doktorunuz eklem iltihabı ve ağrılara neden olabilecek diğer olasılıkları elemek için ek görüntüleme testleri yapılmasını isteyebilir. Bu testler kan testlerini veya iltihaplı bursa sıvısı analizlerini içerebilir.

Tedavisi

Tedavisi

Bursit tedavisi genellikle basit bir süreçtir ve şunları içerir:

• Dinlenme ve etkilenen bölgeyi hareketsiz hale getirme
• Şişliğin azaltılabilmesi için buz masajı uygulama
• Ağrıyı hafifletmek ve iltihabı azaltmak için, ibuprofen ya da naproksen gibi kortizon içermeyen, steroid olmayan iltihap önleyici (NSAID) ilaçlar kullanılması

Bazen doktorunuz bölgedeki kasların güçlendirilebilmesi için, fizik tedavi ya da egersizler uygulanmasını önerebilir. Ayrıca, doktorunuz iltihabı azaltmak için bursa içine kortizon içeren ilaç enjekte edebilir. Bu tedavi genellikle ağrının hızlı biçimde kesilmesini sağlar ve birçok durumda ihtiyacınız olan tek şey yalnızca bir kez enjeksiyon yapılmasıdır.

Eğer bursit bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa, antibiyotik kullanılması gerekebilir. Bazen bursanın cerrahi müdahaleyle akıtılması gerekir, nadiren de etkilenen bursanın cerrahi müdahaleyle alınması gerekebilir.

Önleme

Önleme

Bursitin her çeşidi önlenebilir olmasa da belirli işleri yapma şeklinizi değiştirerek, bursit oluşumu ya da tekrar etme riskiyle birlikte, ortaya çıkabilecek rahatsızlığın şiddetini azaltabilirsiniz. Bu önlemlere verilebilecek örnekler şunları içerir:

• Diz çökme pedleri kullanın. İş ya da hobileriniz sıkça diz çökmenizi gerektiriyorsa, dizlerinizin üzerinde oluşan basıncı azaltmak için dolgu içeren ped çeşitleri kullanın.
• Dizlerinizi destekleyin. Eğer sürekli bir tarafınıza yaslanarak uyuyorsanız, dizlerinizin arasına üstte olan dizinizin altta kalan dizinize basınç uygulamasını engelleyecek bir yastık yerleştirebilirsiniz.
• Kaldırma sırasında dikkatli olun. Eğer bir şeyler kaldırmanız gerekiyorsa dizlerinizi bükün. Aksi takdirde, kalçanızda bulunan bursa üzerinde, fazladan basınç ve gerginlik yaratmış olursunuz.
• Dirsek basıncından kaçının. Dirseklerinize yaslanır biçimde durmaktan vazgeçin. Eğer yataktan kalkmak için dirseklerinize yüklenmeniz gerekiyorsa, yatağınızın köşesine kendinizi yukarı doğru çekerek kalkmanıza yardımcı olacak bir aparat ekleyin.
• Ağır yükler için tekerlekli araç kullanın. Ağır yükler taşımak omuzda bulunan bursa üzerinde gerginlik ve basınç yaratır. Bu tür işler için bir el arabası ya da tekerlekli bir araç kullanın.
• Sık mola verin. Tekrarlayan hareketlerinizi, dinlenerek ya da arada diğer etkinliklere geçiş yaparak dengeleyin.
• Ufak bir tur atın. Özellikle sert yüzeylerde uzun süre aynı pozisyonda oturmamaya gayret edin, çünkü uzun süre benzer pozisyonlarda oturmak, kalça içinde bulunan bursalarda basınç ve gerginlik oluşmasına neden olur.