• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Sebepleri
• Risk Faktörleri
• Muayenesi
• Teşhisi
• Tedavisi
• Alternatif Tıp
• Önleme
• Yaşam Tarzı

Nedir

Donmuş Omuz

Donmuş omuz, omuz ekleminizde ağrı veya katılıkla kendini gösteren tıbbi bir durumdur. Belirti ve işaretleri zaman içinde kötüleşir ve sonra genellikle iki yıllık bir süre içinde iyileşir.

Eğer kolunuz haftalarca askıda kalmışsa, kolunuzun belli bir süre aynı konumda hareketsiz kalmasına neden olan bir ameliyat olmuşsanız donmuş omuz geliştirme riskiniz artar.

Donmuş omuz tedavi seçenekleri esneme egzersizleri, eklem kapsülüne kortikosteroit veya uyuşturucu ilaç enjeksiyonundan ibarettir. Çok az sayıda vakada eklem kapsülünü rahat hareket ettirecek şekilde gevşetme için ameliyat gerekir.

Belirtileri

Belirtiler

Donmuş omuz tipik olarak yavaş yavaş ve üç aşamada gelişir. Her bir aşama aylar sürebilir.

• Ağrılı aşama. Bu aşamada omuzun her hareketi ağrıya neden olur ve omzun hareket kabiliyeti sınırlanmaya başlar.
• Donma aşaması. Bu aşamada ağrı kaybolmaya başlayabilir. Ne var ki omuz daha katı olur ve hareket kabiliyetiniz ciddi biçimde sınırlanır.
• Çözülme aşaması. Çözülme aşamasında omzunuzun hareket kabiliyeti tekrar artmaya başlar.

Bazı insanlarda ağrı geceleri artar ve normal uyku düzenini bozar.

Sebepleri

Sebepler

Omuz ekleminizi oluşturan kemikler, bağ dokular ve tendonlar bağ dokulardan bir kapsülün içindedir. Bu kapsül kalınlaşıp sertleşerek omuz hareketlerini sınırlandırdığı zaman donmuş omuz meydana gelir.

Doktorlar bu durumun neden bazı insanların başına gelirken bazılarının başına gelmediğini bilmiyorlar, ancak kol kırığı veya ameliyat sonrası omuzlarını uzun süre hareket ettiremeyen insanlarda meydana gelme olasılığının yüksek olduğu bilinmektedir. Şeker hastası olan insanlarda bu durumun sık görülüşü, hastalığın otoümmin sistemiyle ilgili olduğunu akla getirmektedir. 

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Donmuş omuzun kesin sebebi bilinmese de belli başlı faktörler bu tıbbi durumun ortaya çıkmasına katkıda bulunmaktadır: 

Yaş ve cinsiyet
40 yaş ve üstü insanların donmuş omuz yaşama riski daha yüksektir. Donmuş omuz görülen insanların yaklaşık yüzde 70''i kadındır.

Hareketsizlik
Omuzları uzun zaman hareket etmeden kalan insanların donmuş omuz geliştirme riski daha yüksektir. Hareketsizlik birçok faktörün sonucu olabilir: 

• Döndürücü manşet yaralanması
• Kol kırığı
• Felç
• Ameliyat sonrası iyileşme

Sistemik hastalıklar
Bazı tıbbi sorunları olan insanların donmuş omuz geliştirmeye yatkın olduğu görülmektedir. Örnekleri şunlardır:

• Şeker hastalıkları
• Aşırı aktif tiroit bezi (hipertiroitizm)
• Aşırı atıl tiroit bezi (hipotiroitizm)
• Kalp damar hastalıkları
• Tüberküloz
• Parkinson hastalığı

Muayenesi

Randevunuza Hazırlanmak

İlk olarak aile doktorunuza gitseniz de o sizi ortopedik tıp konusunda uzman başka bir doktora yönlendirebilir.

Ne yapabilirsiniz
Şu bilgileri içeren bir liste oluşturabilirsiniz:

• Belirtilerinizin ayrıntılı bir listesi
• Geçmişteki tıbbi sorunlar hakkında bilgi
• Anne ve babanız veya kardeşlerinizin geçmişteki tıbbi sorunları hakkında bilgi
• Kullandığınız tüm ilaçlar ve beslenmeyle ilgili takviyeler
• Doktorunuza sormak istediğiniz sorular

Doktorunuzdan ne beklemeli
Fiziksel muayene sırasında doktor ağrıyı kontrol etmek ve hareket kabiliyetinizi ölçmek için sizden bir dizi hareketi yapmanızı isteyebilir. Bu hareketler şunlar olabilir:

• Eller yukarı kaldırmak. İki elinizi az önce bir gol atmış bir futbol oyuncusu gibi havaya kaldırın.
• Ters omuz. Diğer omzunuza dokunmaya çalışın.
• Sırtı kaşımak. Elinizin tersiyle omzunuzdan aşırı ters kürek kemiğine dokunun.

Doktorunuz kolunuzu hareket ettirirken sizden gevşemenizi isteyebilir. Bu test donmuş omuz ile bir döndürücü manşet yaralanması arasındaki farkı ortaya koyar.

Doktorunuz ayrıca sizinle ilgili şunları test ederek kas iskelet ve sinirsel sağlığınızı görmek isteyebilir: 

• Refleksler
• Kas gücü
• Kas gerginliği
• Duyular

Teşhisi

Testler ve Teşhis

Donmuş omuz genellikle sadece belirtilere bakarak teşhis edilebilir. Fakat doktorunuz diğer yapısal problemleri elemek için – MR ve Röntgen gibi – görüntüleme testleri isteyebilir.

Tedavisi

Tedaviler ve İlaçlar

Birçok donmuş omuz tedavisi omuz ağrısını kontrol altına almak ve omuzun hareket kabiliyetini mümkün olduğunca yükseltmek üzerine kuruludur.

İlaçlar

• Steroit olmayan iltihap kurutucu ilaçlar. Bu ilaçlar donmuş omuzla ilgili ağrı ve iltihaplanmanın dindirilmesine yardım ederler. Acetaminophen (Tylenol ve diğerleri) gibi ilaçlar da ağrı kesici olarak işe yarayabilirler.
• Kordikosteroitler. Bu iltihap kurutucu ilaçları omuz ekleminize iğne şeklinde vurmak donmuş omuzun ilk ağrılı aşamasındaki belirtilerin süresini kısaltmaya ve ağrıyı dindirmeye yardım edebilir. Kortikosteroit iğnelerin sık vurulması tavsiye edilmez.

Terapi
Bir fizik terapisti omzunuzu ağrı noktasına kadar zorlamadan mümkün olduğunca hareketli kılacak egzersizleri size öğretebilir.

Ameliyat ve diğer işlemler

• Şişirme. Eklem kapsülüne steril su enjekte etmek dokunun esnemesine ve eklemi hareket ettirmeyi kolaylaştırmaya yardımcı olabilir.
• Omuzu hareket ettirme. Bu işlemde doktor size genel anestezi yaparak katılaşmış dokuyu gevşetmek için omzu hareket ettirir.
• Ameliyat. Az sayıda vakada, özellikle belirtileriniz başka önlemlere rağmen herhangi bir iyileşme göstermediği zamanlarda, omuz ekleminizin içindeki yaralı dokuyu ve yapışmaları almak için ameliyat bir seçenek olabilir. Doktorlar bu ameliyat genellikle ekleminizdeki küçük bir kesitten sokulan ucunda bir ışık ve kamera bulunan arthroskop denilen bir aletle yaparlar.

Alternatif Tıp

Alternatif Tıp

Akupunktur
Akupunktur Çin''de binlerce yıldır kullanılan bir ağrı giderme işlemidir. Akupunkturda vücudunuzdaki beli noktalardaki derinin üzerine son derece ince iğneler batırılır. Tipik olarak iğneler batırıldıkları yerde 15 ila 40 dakika arasında kalırlar. Bu süre içende iğneler alınabilir veya oynatılabilir. İğneler çok esnek ve kıl kadar ince oldukları için genelde yüzeysel olarak batırılırlar ve birçok akupunktur tedavisi kıyasen ağrısızdır.

Transkutaneous elektrik sinir uyarılması (TENS)
TENS birimleri bir sinir yolu üzerindeki anahtar noktalara çok küçük elektrik akımları verir. Cildinize yapıştırılan elektrotlar üzerinden verilen küçük elektrik akımları ağrısız ve zararsızdır. TENS''in tam olarak nasıl işe yaradığı belli değildir, ancak ağrı önleyici moleküllerin (endorfinler) veya ağrı itkilerini taşıyan ağrı liflerini bloke ettiği sanılmaktadır. 

Önleme

Önlem

Donmuş omzun en yaygın sebeplerinden biri de bir felç, omuz yaralanması veya kol kırığı yüzünden uzun süre hareketsiz kalmış omuzdur. Omzunuzu hareket ettirmeyi zorlaştıran bir yaralanma yaşamışsanız, omuz ekleminiz etrafındaki sert kapsülü hareket ettirmek için en iyi egzersizin ne olduğu konusunda doktorunuzla görüşün. 

Yaşam Tarzı

Hayat Tarzı ve Ev Tedavileri

Ağrı ve hareket sınırlaması arasında bir denge gözeterek arızalı olan omzunuzu ve kollarınızı günlük aktivitelerde mümkün olduğunca çok kullanmaya çalışın. Omzunuza sıcak veya soğuk kompres yapmanın ağrıyı dindirmeye faydası olabilir.