Cinsel kimlik bozukluğu, kendini güçlü ve ısrarcı şekilde diğer cinsiyetle özdeşleştirmektir. Kendi cinsiyetinden devamlı olarak tatminsiz olma. Karşı cinsin basmakalıp oyunları ve eğlencelerine katılma arzusu. Karşı cinsin kıyafetlerini giymeyi tercih etme. Bu kişiler, yanlış cinsiyeti taşıdıkları konusunda ısrar edebilirler. Çocuklarda, ergenlerde ve yetişkinlerde görülebilir. Fiziksel eşeyli bir durumla aynı anda gerçekleşmez. Etiyolojinin sapkın psikolojik şartlanmayı içerdiği düşünülüyordu ama cinsel kimlik doğum sonrası çevreden ziyade beyindeki doğal sebeplerle tanımlanabilir.

Cinsel Kimlik Bozukluğu Teşhis Kriterleri

Cinsel kimlik bozukluğu (transseksüellik) DSM-IV Teşhis Kriterlerine göre, kabul edilmiş kültürel avantajın ötesine geçen, güçlü ve ısrarcı şekilde karşı cinsle özdeşleştirmeyi içerir.

Çocuklardaki cinsel kimlik bozukluğu aşağıdaki niteliklerin 4 veya daha fazlasıyla kendini belli eder:

• Karşı cinsiyeti taşıma isteği
• Oyunlarda karşı cinsin rollerini ya da karşı cinsin kıyafetlerini giymeyi tercih etme
• Karşı cinsiyetten olma fantezisinin ısrarcı şekilde devam etmesi
• Karşı cinsin basmakalıp oyunları ve eğlencelerinde yer almaya karşı duyulan yoğun arzu
• Şiddetle karşı cinsten bir oyun arkadaşı seçme

Erkek çocukları penislerinden ya da testislerinden iğrenirler,  cinsel organlarının yok olacağına inanırlar, itişip kakışma oyunlarından hoşlanmazlar ve erkek çocuklarına özel oyuncakları reddederler. Kız çocukları oturarak işemeyi reddederler, penislerinin çıkacağını öne sürerler, göğüslerinin büyümesini ve regl olmayı istemediklerini iddia ederler ve kabul görmüş kadın kıyafetlerinden hoşlanmazlar.

Ergenler ve yetişkinler aşağıdakileri yaşayabilir:

• Karşı cinsiyeti taşıma isteği
• Sık sık boş zamanlarını karşı cinsle birlikte geçirme
• Karşı cinsten biriymiş gibi yaşamak ve muamele görmekten hoşlanma
• Kendisinin karşı cinse ait duygu ve tepkilere sahip olduğuna kanısını taşıma
• Kendi cinsiyetinden sürekli olarak rahatsız olma ya da cinsiyetine ait rollerden ötürü bir rahatsızlık hissi duyma
• Ayrılık Kaygısı Rahatsızlığı
• Genelleştirilmiş Kaygı Bozukluğu
• Depresyon Belirtileri
• Travestik Fetişizm
• Diğer Parafililer
• Androjen Duyarsızlığı Sendromu
• Doğuştan Adrenal Hiperplazi

Cinsel Kimlik Bozukluğuyla Özdeşleşen Özellikler

Transseksüalizm, kişinin kendisinin biyolojik bir kaza olduğuna, kişisel cinsiyet kimliğiyle uyuşmayan bir bedene zorla hapsedildiğine inandığı bir cinsel kimlik bozukluğudur.

Cinsel Kimlik Bozukluğuyla İlgili Gerçekler ve Öneriler

• Cinsel kimlik bozukluğu olan kişi cinsle kendini güçlü şekilde özdeşleştirdiğini hisseder ve kendi cinsiyetinden memnun değildir. Kadınlar erkek gibi, erkekler kadın gibi davranır.
• Cinsel kimlik bozukluğu olan kişiler kıyafet ve davranışlarını değiştirerek sanki karşı cinsin bir üyesiymiş gibi davranarak ifade ederler.
• Cinsel kimlik bozukluğu olan kişilerin bazıları ameliyat olurlar. Bu kişilere transseksüel adı verilir.
• Genetik sorunlar, hormonsal dengesizlikler, normal insan ilişkileri ve yetiştirme koşullarındaki yetersizlikler ya da bu faktörlerin birleşimi cinsel kimlik bozukluğuna neden olur.
• Cinsel kimlik bozukluğu çocuklukta ve ergenlikte de görülebilir ve erkek çocuklarında daha yaygındır.
• Kişi fazlasıyla sıkkın, kaygılı olup, yalnız hisseder ve intihar etme ihtimali yüksek olabilir.