Nedir

Romatoid artrit, ciddi bir hastalıktır. Vakaların yüzde 75’ini kadınlar oluşturur. Ancak, her yaştaki insanı, hatta çok küçük çocukları bile etkileyebilir.

Romatoid artrit, kemik erimesinden farklı olarak bir otoimmün (bağışıklık sistemine ait) rahatsızlığıdır. Çoğunlukla simetrik bir şekilde, yani her iki eli, dizi, ayak bileğini, ayağı, kalçayı, dirsek ve omuzu etkileyecek şekilde ortaya çıkar.

Romatoid artrit ciddi eklem şişmelerine, eklem ağrılarına, tutulmaya ve sakatlığa yol açar. Hastalık aynı zamanda kalp, deri ve akciğerler gibi doku ve organları da etkiler. Ateş, yorgunluk, kilo kaybı ve grip benzeri belirtilere yol açar.

Dizdeki iltihaplanma ile birlikte giyinme, ayakkabı giyme ya da yürüme gibi aktiviteler de ağrı verebilir. Fakat erken ve agresif ilaç tedavileri sayesinde, diz romatoid artriti ile başa çıkılabilir.

Diz Romatoid Artriti Nedir?

Diz romatoid artriti, eklemlerde hassasiyete, ateşe ve şişmeye yol açar. Kemik erimesi de ağrı ve tutulmaya yol açmasına rağmen, diz romatoid artritindeki ağrı daha şiddetlidir.

Sinovyum bir sıvı salgılar. Bu sıvı eklemlerin kayganlaşmasına yardımcı olur. Böylece eklemler, yumuşak bir şekilde ve ağrısız olarak hareket edebilirler. Sinovyumun iltihaplanması ise, eklemlerde hasara ve kalıcı olabilecek sakatlıklara neden olur.

Belirtileri

Dizde romatoid artrit belirtileri nelerdir?

Diz romatoid artriti ile birlikte şunları hissedebilirsiniz:

  • Ağrı
  • Şişme, iltihaplanma
  • Tutulma
  • Diz eklemleri etrafında ateş
  • Ateş
  • Grip benzeri belirtiler
  • Yorgunluk

Sebepleri

Diz romatoid artritinin nedeni nedir?

Dizde romatoid artritinin asıl nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak bunun vücudun bağışıklık sistemi iyi çalışmadığında meydana geldiği bilinmektedir.

Romatoid artrit genetikle ilgili olabilir. Çevresel faktörler de bu hastalık üzerinde etkide bulunabilir. Fakat doktorlar, asıl nedenin ne olduğundan emin değiller.

Testleri

Diz romatoid artriti nasıl teşhis edilir?

Romatoid artriti doktorunuz teşhis edebilir. Bunun için bir fiziki muayene gerçekleştirir. Doktorunuzla kendinizin ve ailenizin sağlık hikâyesi hakkında konuşun ve kan tahlilleri yaptırın.

Romatoid artrit teşhisinde şu kan testleri yapılır:

  • Anemi (kırmızı kan hücrelerinin azlığı)
  • Romatizma iltihaplanması olan kişilerin yüzde 70 ila 80’inde bulunan romatoid faktörü
  • İltihaplanmanın belirtisi olan yüksek eritrosit sedimantasyonu
  • Antibadiler
  • Yüksek C-reaktif protein (CRP) seviyesi

Doktorunuz sizden eklem röntgeni isteyebilir. Eklem hasarlarının tespiti için MR da kullanılabilir.

Doktorunuz, analiz etmek üzere bir eklem sıvısı örneği alabilir. Romatizma eklem iltihaplanması olan kişilerde çoğunlukla içi iltihapla dolu eklem sıvıları olur.

Tedavisi

Diz romatoid artriti için tedaviler nelerdir?

Diz romatoid artriti için en iyi tedavi, erken ve agresif ilaç tedavisidir. İlaç tedavisi, kortizonsuz anti iltihabik ilaçlar veya kortizon dozu düşük ilaçlarla birlikte alınan hastalık değiştirici anti romatoik ilaçların kullanımını içerir.

Hastalık-değiştirici anti romatik ilaçlar şunlardır:

  • Methotrexate
  • Leflunomide
  • Hydroxychloroquine
  • Sulfasalazine
  • Gold (kaslara enjekte edilir veya ağızdan verilir)
  • Minocycline
  • Azathiaprine
  • Cyclosporine

Bir başka hastalık değiştirici anti romatoik kategorisindeki ilaçlarsa methotrexate ile kullanılan biyolojik değiştiricilerdir. Bu biyolojik ajanlar şunlardır:

  • Adalimumab
  • Anakinra
  • Etanercept
  • İnfliximab
  • Abatacept
  • Rituximab

Diğer tedaviler şunlardır:

  • Reçetesiz olarak satılan ve reçete güçlendirici olan kortizonsuz anti iltihabik ilaçlar
  • Kortizonlar

Erken ve agresif ilaç tedavisi ile birlikte düzenli egzersiz de önemlidir. Egzersiz diz etrafındaki kasların güçlenmesine ve eklemin desteklenmesine yardımcı olur. Bazen fizik tedavi de tavsiye edilmektedir.

Diz romatoid artriti için cerrahi işlem gerekli midir?

Eklemin tamamen ikame edilmesi söz konusu olabilir. Fakat ameliyata ilk tedavi seçeneği olarak değil, son çare olarak başvurulması gerekir. Günümüzde eklemin tamamen ikamesindeki ilerlemeler, vakaların çoğunda başarılı sonuçlar vermektedir.

Sinovektomi de romatoid artrit tedavisinde kullanılan bir diğer uygulamadır. Sinovektomide cerrah sinovyumu ya da iltihaplanan eklem duvarını tamamen alır. Sinovektomi bir açık ameliyat ya da artroskopi olarak uygulanır. Artroskopi uygulamaları, genellikle ateşlenme komplikasyonları ve daha yaygın ameliyatlarda çabuk iyileşme ile ilişkilidir. Romatizma romatoid artriti sinovektomisinde, diz ağrısının geçmesi 5 yıllık bir süreye yayılabilir.
İLGİLİ MAKALE

Romatoid Artrit Egzersizi

Yrd Doç Dr SERDAR SARAÇ

Ben 16 yaşındayım ve el eklemim şiş arada ağrıyor ama beni rahatsız etcek kadar degil ve ayak eklemimde dışarı çıkıntı var üniversite hastanesine gitt... devamı