Her ne kadar endometriyozisin çaresi olmasa da tedavi, kısırlık ve ağrıya yardımcı olabilir. Tedavinin türü; belirtilerinizin şiddetine ve gelecekte gebelik planlarınız olup olmamasına bağlıdır. Sadece ağrı için östrojen seviyelerini düşüren hormon tedavisi, endometriyozis implantlarını küçültebilir ve ağrıyı azaltabilir. Gebe kalmak için, ameliyat, kısırlık tedavisi ya da her ikisi birden uygulanabilir.

Gebelik Planı Olmadığında Endometriyozis Tedavileri

Eğer endometrial ağrınız veya kanamanız varsa ve yakın zamanda gebe kalma planınız yoksa ağrıyı kontrol altına almak için tek ihtiyacınız doğum kontrol hormonları (bant, haplar ya da halka) olabilir. Doğum kontrol hormonları, çoğu kadında endometrial dokuyu küçültür ve ağrıyı azaltır. Endometriyozisin kötüleşmesini de engelleyebilir. İltihap önleyiciler (NSAID’ler) ise kanamayı, iltihabı ve ağrıyı azaltabilir. Çoğu kadın ilaçları çok az yan etkilerle ve uzun dönem güvenle kullanabilir.

Eğer daha şiddetli belirtileriniz varsa veya doğum kontrol hormonları ve NSAID’ler işe yaramazsa gonadotropin salgılatıcı hormon agonisti (GnRH-a), progesteron spiral (Mirena), danazol veya aromataz inhibitörleri gibi daha güçlü hormon tedavileri deneyebilirsiniz. Bazı doktorlar, pelviste endometriyozis belirtileri aramak için önce laparoskopi yapabilirler.

Endometriyozisi Tedavi Etmek İçin Hormon Tedavisi Görmeli Miyim?

Eğer hormon terapisi işe yaramazsa ya da gelişimler diğer organları etkiliyorsa, bir sonraki adım endometrial gelişimlerin ve skar dokunun ameliyatla alınmasıdır. İşlem, genellikle laparoskopi kullanarak, bir ya da birkaç kesi aracılığıyla gerçekleştirilir.

Şiddetli olgularda, rahmin ve yumurtalıkların alınması (histerektomi ve ooferektomi) da bir seçenek olabilir. Ancak ameliyat, erken menopoza neden olur. Bu seçenek, diğer tedavilerden çok az fayda görmüş olan ve gelecek için gebelik planı olmayan kadınlar için uygulanabilir.

Kısırlık Tedavisi

Eğer gebe kalmakta zorluk yaşıyorsanız, endometriyozis için tedavi kararı almak, daha karmaşık olabilir. Sizin ve doktorunuzun seçeceği tedavi biçimi, endometriyozisin ne kadar kötü olduğuna, yaşınıza, genel sağlık durumunuza ve diğer faktörlere bağlıdır. Gebe kalma şansınızı artıracak seçenekler şunlardır:

  • Her menstrüal döngüde, en doğurgan günlerde cinsel ilişkiye girmek. Eğer endometriyozisiniz çok kötü değilse, tek denemeniz gereken bu olabilir.
  • Laparoskopik ameliyat. Endometriyozis ve skar dokunun ameliyatla alınması, ağrıyı azaltırken gebelik şansınızı da yükseltebilir. Bu durum, özellikle de hafif ila orta şiddetli endometriyozisi olan kadınlar için geçerlidir.
  • Süperovülasyon ilaçları (klomifen veya gonatropinler) ve rahim içi aşılama. Bunlar genellikle kadınlarda kısırlığı tedavi için kullanılır.
  • Tüp bebek yöntemi. Eğer ameliyat gebeliğe yol açmazsa, tüp bebek yöntemi de gebelik ihtimalinizi artırabilir.

Endometriyozis için hormon terapisi görmek, kısırlık için yararlı olmayacaktır; tersine bu tedavinin, gebeliği önleyici bir etkisi olacaktır. Ancak bazı çalışmalar, şiddetli endometriyozisi olan kadınların, tüp bebek yönteminden önce 6 ay süresince GnRH-a tedavisi görmelerinin, başarılı bir gebeliğin gerçekleştirilmesi şansını arttırdığını göstermiştir.

Dikkate Alınacaklar

Endometriyozisi olan bütün kadınların ağrısı olmaz. Ve endometriyozis her durumda zamanla kötüleşmez. Endometriyozis, gebelik esnasında genellikle menopozda olduğu gibi iyileşme gösterir. Eğer hafif ağrınız varsa, gelecekte gebelik planlarınız yoksa ya da menopoza yakınsanız (50 yaş civarı), tedavi ihtiyacı duymayabilirsiniz. Karar size kalmıştır.

Hormon Tedavisinin Ardından Ağrının Nüksetmesi

Hormon tedavisinin ardından, endometriyozis ağrısı –her zaman olmasa d – yeniden başlayabilir. Eğer endometriyozisiniz şiddetliyse, ağrının yeniden başlaması daha güçlü bir ihtimaldir.

Prof. Dr. Nurettin LÜLECİ

Hocam kanser hastalarında genel olarak ağrı nasıl olur?... devamı