IQ ile ölçülen zeka ergenlik çağında önemli değişimler gösterebilir. Bunlara beyindeki değişiklikler de eşlik eder. Araştırmanın sonuçları bazı bilim adamlarına şaşırtıcı gelebilir çünkü IQ’nun hayat boyu sabit kaldığı düşünülmekteydi. Hatta erken yaşlarda IQ ölçümü kişinin eğitim ve kariyer alanlarında başarılı olma ihtimalini hesaplamak için kullanılmaktaydı.

Ancak yeni araştırma bu görüşü desteklemiyor. Çalışmada 33 sağlıklı ergen, 2004’te 12 – 16 yaşlarındayken ve 4 sene sonra 2008’de 15 – 20 yaşlarındayken test edildiler. 2008 ile 2004’teki sonuçlar karşılaştırıldığında IQ ölçümlerinde önemli farklar bulundu. Kendi yaşıtlarıyla kıyaslandıklarında bazılarında yükselme, bazılarında ise düşüş görüldü. Değişiklikler önemli boyuttaydı ve IQ ölçeğinde 20 puana kadar çıktılar.

Araştırmacılar ayrıca bu değişikliklerin beyin yapısındaki değişikliklerle beraber görüldüğünü MRI görüntüleme ile gösterdiler. Sözel (verbal) IQ konuşmayla aktifleşen bir bölgedeki gri madde ile değişirken, sözel olmayan IQ parmak hareketleriyle aktifleşen bir bölgedeki gri madde ile beraber değişti. Uzun dönemli araştırma sayesinde aynı bireylerin beyin yapısındaki değişiklikleri görme fırsatı oldu.

IQ performansındaki değişim ile beyin yapısındaki değişimin açık ve net bağlantısı IQ’daki değişimin oldukça gerçek olduğunu destekliyor. Sözel IQ dil, aritmetik, genel bilgi, hafıza yeteneğini ölçerken sözel olmayan IQ bir resimdeki eksikliği bulma ya da görsel yapbozları tamamlama yeteneğini gösteriyor. Araştırmacılar sözel IQ’daki bir artışa her zaman sözel olmayan IQ’daki artışın eşlik etmediğini gördüler.

Sonuçlar genç birinin entelektüel kapasitesinin artıp azalabileceğini gösterirken erken yaşlarda yüksek IQ’lu olan kişilerin değerlerinin düşebileceğini de gösteriyor. Artış ve düşüşlerin nedenleri henüz bilinmese de aldıkları eğitimin fark yaratabileceği düşünülüyor. IQ’su düşük olan çocukların bu sebeple göz ardı edilmemesi, sonradan değerlerde yükselme olabileceği hatırlatılıyor. Bu durum biraz fiziksel forma benzetiliyor.