Fibromiyalji Belirtileri

Fibromiyaljinin başlıca belirti ve bulguları derin kas ağrısı, ağrılı hassas noktalar ve sabah sertliğidir. Diğer önemli fibromiyalji belirtileri ise uyku problemleri, yorgunluk ve anksiyeteyi içerir. Uygun teşhisin konulması için doktorunuzun belirtilerinizi ve fibromiyalji bulgularınızı gözden geçirmesi gerekir.

Fibromiyaljinin yaygın belirtileri nelerdir?

Fibromiyalji sendromu ya da FMS olarak da bilinen fibromiyaljinin belirtileri şunlardır:

  • Ağrı
  • Anksiyete
  • Konsantrasyon ve hafıza problemleri –“fibro fog” olarak bilinir
  • Depresyon
  • Yorgunluk
  • Baş ağrısı
  • İrritabl bağırsak sendromu
  • Sabah sertliği
  • Ağrılı adet krampları
  • Uyku problemleri
  • Ellerde, kollarda, ayaklarda ve bacaklarda şişme, uyuşukluk ve karıncalanma
  • Hassas noktalar
  • Üriner (idrarla ilgili) belirtiler

Fibromiyaljinin en yaygın belirtisi ağrı mıdır?

Evet! Fibromiyalji hastalarının yüzde 97’sinden fazlasında gözlemlenen geniş alana yayılmış ağrı, hastalığın ayırt edici özelliğidir Aslında genellikle fibromiyaljisi olan kişiyi doktora görünmeye zorlayan şey de ağrıdır.

Osteoartritteki eklem ağrısından farklı olarak fibromiyalji ağrısı bütün vücutta hissedilir. Ağrı, derin, keskin, hafif veya zonklayıcı olabileceği gibi eklemlerin çevresindeki kaslarda, tendonlarda ve bağdokularda hissedilebilir. Uzmanlar artrit kas ve doku ağrısını; hassas, sancıma, zonklama, sızlama, yanma ve eziyet verici olarak tanımlar.

Fibromiyaljisi olan bazı kişilerde ağrı gelip geçicidir. Ağrı aynı zamanda vücut boyunca geziyor gibi görünmektedir.

Ağrılı hassas noktalar, fibromiyalji ağrısına eşlik eder mi?

Derin kas ağrısı ve vücut sancılarının yanı sıra, fibromiyalji hastalarında parmakla bastırıldığında acıyan ağrılı hassas noktaların ya da eklemlerin çevresinde sınırlandırılmış hassas alanlar vardır. Ağrıyan yer eklemlerin kendisi değil, eklemlerin çevresindeki dokulardır. Bu hassas noktalar, genellikle derin ağrı alanları değildir. Bunun yerine ağrı deri yüzeyinin altında yüzeyseldir ve belli bir alanla sınırlıdır.

Hassas noktaların konumu rastlantısal değildir. Bunlar, vücuttaki tahmin edilebilir bölgelerdir. Eğer fibromiyaljisi olmayan bir kimsenin hassas noktalarına basınç uygularsanız, kişi sadece basınç hissettiğini söyler. Bir fibromiyalji hastası için bu hassas noktalara bastırmak ise aşırı derecede ağrılıdır.

Yorgunluk, bir fibromiyalji belirtisi midir?

Ağrı ve hassas noktaların yanı sıra yorgunluk da başlıca şikayetlerden biridir. Fibromiyaljide yorgunluk daha süreklidir ve bekleyebileceğinizden daha kısıtlayıcı olan üstelik geçmeyen bir bitkinlik ve yorgunluktur. Bazı hastalar, yeterince uyuduklarında bile dinlenmiş hissetmek yerine tam tersine yorgun hissettiklerinden şikayet ederler. Bazı hastalar, fibromiyalji yorgunluğunun gripteki halsizliğe benzediğini bildirmişlerdir. Bazıları da ağrıyı, uzun saatler çalıştıktan ve çok uykusuz kaldıktan sonra hissettikleri yorgunluğa benzetmişlerdir.

Fibromiyaljide yorgunluk şu biçimlerde görülebilir:

  • Sabah kalktığınızda yorgunluk
  • Market alışverişi ve yemek pişirme gibi hafif aktivitelerin ardından yorgunluk
  • Elbiseleri katlama ya da ütüleme gibi işlere başlayamayacak kadar yorgun olma
  • Egzersiz yapamayacak kadar yorgun olma
  • Egzersiz yaptıktan sonra normalden çok daha yorgun olma
  • Cinsel ilişkiye giremeyecek kadar yorgun olma
  • İş yerinde yeterli çalışamayacak kadar yorgun olma

Uyku bozuklukları, fibromiyaljinin yaygın bir belirtisi midir?

Uyku bozuklukları, fibromiyaljisi olan kişilerin çoğunda yaygın olarak görülür. Her ne kadar fibromiyalji hastaları uykuya dalmakta zorluk yaşamasalar da uykuları hafiftir ve kolayca bölünebilir. Çoğu, sabahları bitkin ve dinlenmemiş uyanır. Uyku bozuklukları kalıcı bir yorgunluk durumu yaratabilir.

Fibromiyaljisi olan kişiler uyku esnasında, beynin uyanıkken olan aktivitelerine benzer beyin aktivitesi patlamalarıyla sürekli uyanırlar. Fibromiyaljisi olan bireyler üzerinde uyku laboratuarlarında yapılan testler, fibromiyalji hastalarının derin uykularında kesilmeler yaşadığını göstermiştir. Bölünmeler derin uykuda geçirilen zamanı azaltır. Bunun sonucu olarak, vücutları kendisini yenileyemez.

Sabah sertliği, fibromiyalji hastalarının çoğunu etkiler mi?

Çalışmalar, fibromiyalji teşhisi almış kişilerin yüzde 75’inden fazlasının sabah kalktıklarında sertlik hissettiklerini göstermiştir. Sertlik geniş kapsamlıdır –sırt, kol, bacak kaslarını ve eklemlerini etkiler. Bu durum fibromiyalji hastalarının, yataktan çıktıktan sonra günlük aktivitelerine başlamadan önce kas ve eklemlerinin “gevşeyip açılması” gerektiğini hissetmelerine yol açar.

Fibromiyalji hastalarının bazıları sabah sertliğinin birkaç dakika sürdüğünü bildirmişken, çoğunluğu her gün 15 ila 20 dakikadan fazla bir süre, oldukça fark edilebilir olduğunu bildirmiştir. Ancak bazı durumlarda sertlik saatlerce sürüyor, bazılarında ise tüm gün devam ediyor görünmektedir.

Çoğu kişi sabah kalktığında sertlik hisseder, ancak fibromiyaljiyle ilişkili sertlik hafif bir ağrıdan çok daha fazlasıdır. Aslında fibromiyalji hastaları da sabahları, özellikle romatoid ya da iltihabi artrit gibi artritleri olan kişilerin yaşadıklarına benzer bir sertlik hissederler.

Depresyon bir fibromiyalji belirtisi mi?

Depresyon, fibromiyalji hastalarının çoğu için önemli belirtilerden biridir. Ortalama olarak her dört fibromiyalji hastasının birinde, majör depresyon görülürr. Her iki hastadan birinde ise hayat boyu depresyon öyküsü bulunur.

Devamlı ağrı ve yorgunluktan kaynaklanan stres, anksiyeteye neden olabilir. Kronik ağrı, kişinin daha az aktif olması ve daha çok içine kapanmasıyla sonuçlanabilir. Bu da depresyona yol açabilir.

Anksiyete ve depresyonun, tıpkı ağrı gibi fibromiyaljinin bir parçası olması da aslında mümkündür. Fibromiyalji ile birlikte depresyonu olan hastaların çoğu işlerine konsantre olmakta büyük zorluklar yaşadıklarını ve zaman zaman hafızalarında kısa süreli bozulma olduğunu söyler.

Fibromiyaljide ellerde şişme ve karıncalanmanın nedeni nedir?

Fibromiyaljide genellikle uyuşma, karıncalanma ve yanma gibi nörolojik şikayetler görülür. Bu hislerin sebebi net olmasa da; ellerde, kollarda veya bacaklarda uyuşma ya da karıncalanma hissi, fibromiyalji hastalarının yarısından fazlasında görülür. Şikayetler, özellikle de sabah uyanmayla birlikte sabah sertliğine eşlik ettiğinde rahatsız edici olabilir.

Söz konusu hisleri karşılayan tıbbi terim parestesidir. Hisler genellikle düzensiz zamanlarda gelişir. Gerçekleştiklerinde ise birkaç dakika sürebilecekleri gibi sürekli devam edebilirler de. Bu his rahatsız edici olsa da şiddetli biçimde kısıtlayıcı değildir.

Kronik baş ağrısı bir fibromiyalji belirtisi midir?

Nüksedici migren ya da gerilim tipi baş ağrıları gibi kronik baş ağrıları, fibromiyalji hastalarının yüzde 70’inde yaygın olarak görülür. Kişinin FMS’i yönetme ve sendromla baş etme yeteneğinde büyük bir sorun yaratabilir.

Baş ağrıları, boyun ya da sırtın üst kısmındaki ağrının sonucu oluşabilir. Genellikle gerilim tipi baş ağrısı ya da kas kasılması, baş ağrılarıyla sonuçlanan boyun kaslarındaki gerginlik ve kasılmadan kaynaklanır. Ayrıca başın ya da boynun arkasındaki gergin noktalardan da kaynaklanabilir. Doktorunuz tarafından uygun biçimde teşhis konulması ve tedavi edilmesi gereken diğer tıbbi sorunların da baş ağrısına yol açabileceğini unutmamak önemlidir.

İrritabl bağırsak sendromu bir fibromiyalji belirtisi midir?

Kabızlık, ishal, sık sık karın ağrısı, karında gaz ve kusma, fibromiyalji hastalarının kabaca yüzde 40’ı ila yüzde 70’inde sık sık görülen belirtilerdendir. Asit reflüsü ve gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) da aynı sıklıkta görülebilir.

İdrar sıklığı bir fibromiyalji belirtisi midir?

Acil idrar yapma isteği, sık idrara çıkma, ağrılı idrar yapma ya da idrar tutamama da fibromiyalji vakalarının kabaca yüzde 25’i ya da daha fazlasında görülebilir. Bu sorunlar ayrıca enfeksiyon gibi başka bir mesane ve böbrek sorunundan kaynaklanabileceği için doktorunuzdan başka bir probleminiz olup olmadığını mutlaka kontrol etmesini isteyin.

Adet krampları fibromiyaljisi olan kadınları etkiler mi?

Aşırı derecede ağrılı kramplar, fibromiyalji hastalarının yüzde 30’u ila 40’ında görülür. Diğer belirtilerle birlikte bu belirtiler, genellikle yıllarca sürebilir.

Fibromiyaljide huzursuz bacak sendromu nedir?

Huzursuz bacak sendromu bacaklarda; özellikle de bacakların alt kısmında ve ayaklarda rahatsızlığa yol açar. Bu durum bilhassa geceleri rahatsız edicidir. Bu his ağrılı olabilir, çoğunlukla da bacakları rahat ettirmek için onları hareket ettirme ihtiyacı olarak tarif edilir.

Huzursuz bacak sendromu, genellikle kişi uyku için rahat bir pozisyon bulmaya çalışırken uykuyu böler. Diğer belirtilerde olduğu gibi huzursuz bacak sendromu, tek başına var olabileceği gibi diğer sağlık sorunlarına da eşlik edebilir.

 

Op. Dr. Aytun AKTAN

Adetimden 1 hafta sonra ilişkiye girdik 40 saat sonra Ella kullandım hapı kullandıktan 12 sonra adet belirtileri oldu normal adetime daha 10 gün var b... devamı