Fibromiyalji ve Yorgunluk

Sürekli devam eden yorgunluk fibromiyaljinin en yaygın belirtilerinden biridir. İkinci en yaygın belirtiyse derin kas ağrısı ve vücuttaki sızlamalardır. Normal yorgunluktan farklı olarak fibromiyaljiyle birlikte gelen yorgunluk, zayıflık ve bıkkınlık, toplumdan soyutlanamaya ve hatta depresyona varan bitmek bilmeyen sorunlara yol açabilir.

Fibromiyalji Yorgunluğu Nedir?

Fibromiyaljiyle birlikte gelen yorgunluk felç edici, bıkkınlık verici ve grip benzeri olarak tanımlanır. Saatlerce yatakta dinlendikten sonra bile artan yorgunluk hissedebilirsiniz. Fibromiyalji hastası birçok kişi derin ve dinlendirici bir uykuda da rahatsızlık hisseder, bu yüzden hissettikleri yorgunluğun tedavi edilmesi de kolay olmaz.

Fibromiyalji sendromuyla gelen yorgunluğa huzursuzluk, endişe ve depresyon gibi ruh halleri eşlik eder. Fibromiyalji hastaları uykularını zindelik vermeyen ya da hafif olarak tanımlayabilirler. Hastalardan bazıları boyun, omuz, sırt ve kalçadaki eklemlerde sızı ve ağrı hisseder. Bu da uyumayı zorlaştırır, gün içindeki uykusuzluk ve yorgunluk hissini de kötüleştirir.

Uzmanların ortaya attıkları teoriye göre fibromiyaljiyle sürekli ve zayıflatıcı yorgunluk olarak ifade edilen kronik yorgunluk arasında benzerlikler bulunur. Fibromiyalji hastaları hissettikleri yorgunluğu sık sık beyin yorgunluğu olarak tarif ederler. Bu kişiler, genel enerji kaybı ve dikkat toplama zorluğundan da (fibro fog) bahsederler.

Fibromiyaljinin Diğer Belirtileri Nelerdir?

Kronik yorgunluğa ilaveten fibromiyalji sendromunun diğer belirtileri şunlardır:

• Karın ağrısı
• Endişe ve depresyon
• Kronik baş ağrısı
• Ağız, burun ve gözde kuruluk
• Soğuk ya da sıcağa karşı aşırı hassasiyet
• Konsantrasyon zorluğu (fibro fog)
• Bel gevşekliği (idrar ya da dışkı tutamama)
• Bağırsak sendromu
• Parmak ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
• Ağrılı adet krampları
• Ağrıların tetiklenmesi
• El ve ayakta kan dolaşımı bozukluğu
• Huzursuz bacak sendromu
• Sertlik

Fibromiyalji osteoartrit (kemik iltihabı), kesecik iltihabı ve tendon iltihabı benzeri işaretlere ve hislere neden olur. Kesecik iltihabı ve tendon iltihabındaki lokal ağrıdan farklı olarak fibromiyaljide ağrı ve sertlikler geniş bir alana yayılmıştır.

Gün İçinde Şekerleme Yapmak Fibromiyalji Yorgunluğuna Faydalı Olur mu?

İyi geçirilen bir günde gün içindeki hafif uykuyla fibromiyalji yorgunluğu hafifletilebilir. Ama fibromiyalji belirtilerinin patlak verdiği kötü bir günde hem fibromiyalji hastası hem de yakınları için yorgunlukla baş etmek mümkün değildir. Gün boyu çoklu dinlenme dönemleri bile bitmeyen sızlama, yorgunluk ve bıkkınla baş etmede yetersiz kalır.

Fibromiyalji Yorgunluğu için Nasıl Yardım Alabilirim?

Fibromiyalji belirtileriyle etkin şekilde başa çıkmak zordur. Fibromiyaolji yorgunluğunu yönetmek de büyük bir çaba ve iyi bir planlama gerektirir. Kendinizi diğerleri gibi hissedebilirsiniz, bu yüzden fibromiyalji yorgunluğu nedeniyle aile toplantılarınızı iptal etmeye, arkadaş toplantılarına katılmamaya ya da yemeğe gitmemeye zorlandığınızda bunu yapmayın. Bilhassa fibromiyalji belirtileriniz patlak verdiğinde herhangi bir şey yapmadan önce vaktinizi planlamak size yardımcı olabilir.

Fibromiyaloji uzmanlarının çoğu, bu hastalığın belirtileri hakkında diğer kişilerle görüşülmesini tavsiye ediyorlar. Görüşeceğiniz bu kişiler durumunuzun gerçekten fibromiyalji olup olmadığını size söyleyeceklerdir, dolayısıyla kafanızdaki başka şeylerin ne olduğunu anlayabilirsiniz. Aslında ailenizden, arkadaşlarınızdan, işvereninizden ya da iş arkadaşlarınızdan yardım istemek önemlidir. Yardım aldığınızda gün boyu enerjiniz sınırlı olduğunda bile her şeyi daha iyi yapabilirsiniz.

Stresin Fibromiyalji ve Yorgunlukla İlişkisi Nedir?

Stresi azaltmak size fibromiyaljiyi kontrol altına alma hissi verir. Uzmanlar, stres seviyesini azaltan fibromiyalji hastalarının yorgunluk sevilerinde de aynı azalmanın olduğuna inanırlar. Ayrıca bunu yapabilen kişilerin uykuları da dinlendirici ve rahatlatıcı olur.

Fibromiyaljiye ve Yorgunluğa Rağmen İşime Devam Edebilir miyim?

Evlerinin dışında çalışabilecek fibromiyalji hastaları, işyerinde büyük stres altında olduklarını ifade ederler. Bazıları işten çıkarılmaktan, yerlerine daha sağlıklı ve daha vasıflı kişilerin getirilmesinden endişe ettiklerini söyler. Bir kısmı da daha önce yapabildikleri işleri şimdi yapamadıklarını belirtir. İşverenler de kronik hastaların ortaya koydukları işlerden memnun olmadıklarını bildirirler. Azalan üretkenlik, artan devamsızlık, düşük çalışma kalitesi ve işyerindeki kazalar yakınılan başlıca konulardır. Zihinsel ve fiziksel olarak işinizin gereğini yerine getirme yeteneğinizi korursanız, fibromiyaljiye ve yorgunluğa rağmen verimli bir çalışan olarak kalabilirsiniz.

Fibromiyalji belirtileri zaman içinde artıp azalabilir. Bununla beraber kas ağrıları ve yorgunluk devam edebilir. Bu, yapabileceğiniz hiçbir şey olmadığı anlamına gelmez. İşte yorgunluğu kendinizden uzak tutmak için alabileceğiniz önlemler:

• İşvereniniz izin veriyorsa, odanıza ya da çalıştığınız yere örtü getirin. Gün boyu bilhassa belirtiler patlak verdiğinde ve kendinizi yorgun hissettiğinizde kendinize dinlenme süreleri ayırın.
• Gün içinde sorumluluklarınızı yerine getirmek için daha fazla vakit ayırın. 
• İşlerinizin sürüncemede kalmasından kaçınmak için vaktinizi iyi planlayıp idareli kullanın. Biriken işler teslim süreleri yaklaştığında stres seviyenizi artırır.
• Yapmanız gerekenleri size hatırlatacak günlük bir “Yapılacak İşler Listesi” hazırlayın.
• İş günlerinde dışarıda yapılacak işleri sınırlandırın.
• Ağrı ve yorgunluk sizi zorladığında iş arkadaşlarınızdan yardım isteyin. Kendinizi iyi hissettiğiniz günlerde de o yardımların karşılığını verin.
• Yoğun iş günlerinde belli bir stres ve yorgunluktan kaçınmak amacıyla belirli sürelerde ara verin.
• Stres seviyenizin asgaride tutulmasına yardımcı olması için gün içinde müzik dinleyin.
• Uykunuzu iyileştirmek ve yorgunluğu hafifletmek için doktorunuzdan fibromiyalji ilaç tedavisi tavsiye etmesini isteyin.