Gıda Zehirlenmesiyle Mide Üşütmesi Arasındaki Fark Nasıl Anlaşılır?

Öncelikle “mide üşütmesi” ifadesi gerçekten doğru bir tanımlama olmadığından gıda zehirlenmesi ile “mide üşütmesi” arasındaki farkın anlaşılması aslında biraz zordur. Her iki durumun da belirtileri ve tedavileri birbirine çok benzer, ve sorunlar çoğu zaman tıbbi müdahale olmadan seyrini sürdürür. Belirtiler 24 saatten fazla sürerse veya aşırı olursa tıbbi yardım alınmalıdır.   

Yiyeceklerden geçen hastalık olarak da bilinen gıda zehirlenmesi; yiyeceklere bakteri, virüs veya toksin gibi zararlı bir şey bulaştığında meydana gelir. Yetersiz sağlık önlemleri veya yiyeceklerin uygun olmayan şekilde işlenmesi veya hazırlanması sonucu oluşabilir ve belirtileri gıda zehirlenmesine neden olan aracıya bağlı olarak yemekten sonra 2 ila 24 saat arasında ortaya çıkabilir. Çoğunlukla ilk olarak baş ağrısı, ateş ve yorgunluk ortaya çıkar, bunları mide bulantısı, kusma, mide krampları ve ishal takip eder.

Gıda zehirlenmesine bağlı olarak ortaya çıkan mide bağırsak sıkıntısının kilit işareti, aynı şeyi yiyen ve hasta olan başka insanların da olmasıdır. Örneğin evde pişirilen bir aile yemeğinden sonra eğer herkes hasta olmuşsa büyük ihtimalle gıda zehirlenmesi olmuştur. Gıda zehirlenmesi belirtilerinin ortaya çıkması biraz zaman alacağından bir restoranda yenilen yemekten olup olmadığının anlaşılması zor olabilir. Örneğin insanlar bir restoranda yedikten iki saat sonra hastalanırlarsa akşam yemeği hastalığın sebebi olmayabilir, asıl sebep herkesin öğle yemeğinde yediği bir meyve olabilir.  

“Mide üşütmesi” ise kesinlikle bir grip değildir; çünkü gribe, solunum yolları sistemine saldıran grip virüsü sebep olur. Daha düzgün ifade edersek mide üşütmesi ya da mide gribi, gastroenterit olarak bilinmelidir. Mide bulantısı, ateş, ishal, yorgunluk, üşüme ve bağırsaklarda tahriş gibi belirtiler, viral enfeksiyon sonucunda oluşur. Gastroenterit, aynı zamanda bozuk yiyecekler tüketmek veya yetersiz sağlık önlemleri yüzünden bir virüse maruz kalmakla da oluşabilir. Yiyecekler, gastroenteritin en yaygın taşıyıcısıdırlar; bu nedenle insanlar mide üşütmesini, gıda zehirlenmesinin özel bir altkümesi gibi düşünebilirler. 

Her bir durumda da hasta için en iyi şey, bol bol sıvı tüketmek ve dinlenmektir. Belirtiler, hastanın sonrasındaki birkaç gün boyunca biraz bitkin hissetmesine sebep olmasına rağmen genelde 24 saat içinde geçer. Yatıştırıcı yiyecekler yemek kadar ishalli insanlar için özel olarak tasarlanmış içeceklerle sıvı alımına ek olarak besleyici maddeler de içeren diğer katkılı içecekleri tüketmek de duruma yardımcı olabilir.

Eğer belirtiler uzun sürerse veya hasta kusmaya veya kan tükürmeye başlarsa veya bilinç seviyesinde bir değişim meydana gelirse, derhal bir doktora gitmeniz gerekir. Doktor, soruna neyin neden olduğunu bulabilir ve neden olan virüs, bakteri, parazit veya toksinle mücadele etmesi için bir ilaç yazabilir. Hastanın son 48 saatte neler yediğini bilmek genellikle faydalıdır, çünkü belli yiyecekler bozulmaya diğerlerinden daha yatkındırlar; örneğin eğer hasta tavuk yediyse, campylobacter ve salmonella başta gelen şüpheliler olabilirler.