İnsülin Direnci Beslenmesi

Nedir?

İnsülinin işlevi, vücuttaki değişik hücrelere glikoz molekülleri temin etmektir. Bu nedenle kan dolaşımındaki şekerin ortadan kaldırılmasında önemli rol oynar. Eğer insülin görevini beklendiği gibi yapamazsa bu duruma “insülin direnci” (insülin rezistansı) denir. Bu koşullarda vücut, üretilen insülinden faydalanma yetisine sahip değildir ve kandaki glikoz seviyesini düzenlemek için beslenme desteğine ihtiyaç vardır. Basit şekerler ve karbonhidratlar kan dolaşımında hızla emilir. Bu nedenle şekerlerin, karbonhidrat, protein, lif ve yağların miktarı öyle planlanmalıdır ki, sindirim yavaşlasın ve kandaki şekerin hızla artması önlensin. Buna “insülin direnci beslenmesi” denir.

İnsülin Direnci Beslenmesi

İnsülin direnci beslenmesi karbonhidratların düşük, protein ve yağın makul düzeyde olduğu bir beslenme olarak formüle edilmiştir. Çay şekeri (toz ya da küp), dondurma, bal, alkollü içecekler, fruktoz (bütün tatlı meyvelerde ve balda bulunan meyve şekeri) ve yapay tatlandırıcılardan uzak durulmalıdır. Patlamış mısır, ekmek gibi tahıl ürünleriyle beyaz un ürünleri gibi rafine edilmiş tahıllar ve beyaz pirinç beslenmede yer almamalıdır. Bununla birlikte, beslenmede buğday, tam esmer pirinç az miktarda yer alabilir. Karbonhidratlı olmayan sebzeler, temel karbonhidrat kaynakları olarak planlanmalıdır. Bunlar çiğ ya da hafif pişmiş olabilir. Proteinlere gelince tavuk, sığır eti, kuzu eti, doğal ortamdan yakalanan balıklar orta miktarda alınmalıdır.

Yumurtalar, yağ oranı yüksek olduğundan bir haftada en fazla 7 adetle sınırlandırılmalıdır. Ayrıca ceviz, kaju fıstığı, badem ve ay çekirdeği gibi sert kabuklu yemişlere izin verilir. Unutulmamalıdır ki, sütteki yağ oranı düştükçe kandaki şeker oranı artar. Bu beslenme ayrıca orta miktarda sağlıklı yağları, örneğin bitkisel kökenli tekli doymamış, çoklu doymamış ve doymuş yağları da içine alır. Hidrojen eklenmiş yağlar hiçbir şekilde beslenmede olmamalı, tamamıyla beslenmeden çıkarılmalıdır. Kızarmış gıdalar minimumda tutulmalıdır. Herhangi bir işlenmiş gıda bu beslenmenin amacını aksatacaktır. Karbonhidratlar her zaman proteinle beraber tüketilmelidir. Tuz kullanımı minimum düzeyde tutulmalıdır. Doğal su mümkün olduğunca çok tüketilmelidir.

Aşağıdaki sebzelerse beslenmeye sıklıkla dahil edilebilir.

• Avokado
• Salatalık
• Sarımsak
• Turp
• Biberler
• Ispanak
• Domates
• Lahana
• Şalgam
• Mantarlar
• Karnabahar

Aşağıda, bir günde ve bir kişi için hazırlanan örnek insülin direnci beslenmesi yer alır.

Kahvaltı:

• Bir iki serbest çeşitlilikte omlet
• Doğranmış yeşil soğan
• Bir yemek kaşığı peynir
• Biber+baharatlar+sebzeler
• Elma
• Çay

Öğle yemeği:

• Yeşil soğanlı, kırmızılahanalı, kırmızı marullu salata
• Sebzeler+kabuklu yemişler+ceviz
• Güneşte kurutulmuş domates, sirke, zeytinyağı
• Baharatlı, sarımsaklı ve çok az miktar tuzlu fırınlanmış doğal somon
• Su

Akşam Yemeği:

• Yaklaşık 175 gram doğal ortamda beslenmiş yağsız inek filetosu, zeytinyağıyla ve sarımsaklı
• 2 kap buharda pişirilmiş brokoli
• Limon ya da ıhlamur gibi sosla çeyrek kap tahin
• Bir yemek kaşığı keten tohumu yağı
• Bir parça meyve

Temel İlke

Asıl konu, karbonhidratın kendi başına zararlı olmadığıdır. Eğer yetersiz miktarda proteinle tüketilirse veya aşırı tüketilirlerse sorun yaratır. Bu nedenle ideal oranı, 15 gram karbonhidratla birlikte7 gramprotein tüketmektir. Ayrıca, bir beslenmeye dahil edilecek maksimum miktar 30 gramdır. Daha önce de dile getirildiği gibi, beraberinde14 gram protein olmalıdır.      

İki saat boyunca,  32 gram fazla karbonhidrat tüketilmişse, kalan miktar yağ olarak depolanır. Beslenmeyi planlarken, gıdalar, insülin, kan şekeri ve yağ arasındaki karşılıklı ilişki hesaba katılarak planlanmalıdır. Karbonhidratlar enerji olarak kullanılmak üzere kan şekerine dönüşür. Şeker miktarı fazla olduğunda, daha fazla insülin salgılanır ve fazla şeker yağ olarak depolanır. İnsülin direnci olan kişilerde glikoz, normal insanlara göre daha hızlı yağa dönüşür. Bu sebeple, kan şekeri seviyesinin dengede kalması için karbonhidratlar uygun miktarda proteinle dengelenmelidir.