Nedir
Nedir?
Klostrofobi, kapalı alanlardan korkmak olarak tanımlanır. Her fobi gibi klostrofobinin şiddeti de kişiden kişiye göre değişebilir. Hastalar, küçük odalarda, kalabalıklarda ve diğer pek çok durumda belirtileri yaşayabilir. Klostrofobisi olan bazı insanlar, güvenlik kısıtlamaları olan hız treni gibi eğlence parkı araçlarında rahatsızlık hissedebilirler. MRI ve diğer tıbbi testlerin uygulanması da klostrofobik hastalar için zor veya imkansız olabilir.
Belirtiler
Belirtiler
Eğer klostrofobiniz varsa küçük bir alandayken panik hissedebilirsiniz. Terleyebilir, titreyebilir veya kalp çarpıntıları yaşayabilirsiniz. Ağlayabilir veya çığlık atabilirsiniz. Mümkün olan herhangi bir şekilde durumdan kaçmaya çalışabilirsiniz. Klostrofobik bazı insanlar nefes almada güçlük çekebilir. Bazılarıysa duvarların üstlerine geldiğini hissedebilir.
Sonuç olarak, sizi kapana kısılmış gibi hissettiren etkinliklerden korkabilirsiniz. Kalabalık partilerden kaçabilir, omuzları kapatan güvenlik işlemleri olan eylemlerden uzak durabilir, küçük bir odaya girerken kapıyı açık tutabilir veya korkunuz için başka pek çok imtiyazda bulunabilirsiniz.
Seyahat
Klostrofobiyle Seyahat
Klostrofobi, seyahat ederken, güzel bir tatili kabusa çevirecek kadar zor olabilir. Uçmak, seyahatinizi kısaltır; fakat sizi yabancılarla çevrili küçük bir koltuğa hapseder. Tren yolculuğu rahat koltuklar sunar; içerde yürüyebilmenize olanak sağlar; fakat uzun bir zaman alır. Araba hapis hissi yaşatabilir; fakat istediğiniz zaman mola verme şansı sunar.
Sebepler
Sebepler
Araştırmacılar klostrofobiye neden olan şeyin tam ne olduğu konusunda henüz karar vermiş değildir. Çoğu, bunun çocukluktan gelen kötü deneyimlerden kaynaklanabileceğini düşünür. Başkalarıysa evrimsel bir hayatta kalma mekanizması olabileceğini iddia eder. Her iki şekilde de görülüyor ki, kapalı alanlarda gerginleşmenin tarihi tam gelişmiş bir klostrofobiye neden olabilir.
Riskler
Riskler
Klostrofobi ciddi anlamda hayatınızı kısıtlayabilir, normal koşullarda hoşunuza gidecek şeyleri kaçırmanıza neden olabilir. Tıbbi açıdan klostrofobi tehlikeli olabilir; çünkü gerekli olan MRI testlerini çektirmekten sizi alıkoyabilir. Çoğu insan MRI röntgenlerine girerken klostrofobisinin olduğunu ilk kez fark eder.
Tedavi
Tedavi
Klostrofobinin tedavi edilmesinde psikoterapinin, özellikle de bilişsel-davranışçı tedavinin (BDT) oldukça başarılı olduğu görülüyor. Doktorunuz, belirtilerinizi gidermek için anksiyete giderici ilaçlar veya antidepresanlar da yazabilir. Sistematik duyarsızlaştırma ve taşırma terapisi gibi davranışsal teknikler de genellikle “Dur!” tekniği gibi bilişsel yöntemlerle birlikte kullanılabilir. Yöntemler, hem davranışlarınızı hem de korku hislerinizi değiştirmek için birlikte çalışır.
Bir çalışma, üç boyutlu sanal gerçekliğin klostrofobi rahatsızlığı olan hastalarda kullanılabileceğini göstermiştir. Araştırmacılar, hastaların MRI taramayı başarıyla tamamlamalarında görsel gerçekliğin müzikten daha etkili olduğunu göstermiştir.
Yalnızca her ikisine de klostrofobi teşhisi konulan iki hasta çalışmada yer almıştır. Her ikisi de 10 dakikalık MRI taramaya alınmış; fakat yüksek seviyelerde anksiyete rapor etmiş ve taramanın erken sonlandırılmasını istemiştir. İkinci bir girişim olarak birine müzik dinletilirken, diğerine görsel gerçeklik ortamı gösterilmiştir. Müzik dinletilen hasta yüksek anksiyete yaşamış ve taramanın sonlandırılmasını istemiştir; fakat görsel gerçeklik ortamına sokulan hasta taramayı başarılı şekilde sonlandırmış, düşük anksiyete ve yüksek yeterlik hissi göstermiştir.
Bu araştırma oldukça yenidir ve yalnızca iki müşteriyi içermiştir. Bu durumun bütün vakalarda veya birçoğunda doğru olup olmadığına karar verilebilmesi için daha fazla araştırma yapılması gerekir.
Bazı insanlar hipnoz veya diğer alternatif tedavi yollarıyla rahatlayabilir. Diğerleriyse klostrofobi atakları konusunda yardımcı olabilecek görselleme gibi kendi kendini iyileştirme yöntemlerini kullanır. Eğer alternatif tedavi yöntemlerini denemeye karar verirseniz ruh sağlığı doktorunuza mutlaka danışmalısınız.
Klostrofobi tedavi edilmezse oldukça zorlu olabilir. Ama tedavi genellikle başarılı sonuç verir. Eğer klostrofobinin belirtilerinden herhangi birini yaşıyorsanız mümkün olan en kısa zamanda bir ruh sağlığı profesyoneliyle veya aile doktorunuzla iletişime geçmeniz önemlidir.
Genofobi
Doğaüstü Korkular
Ofidyofobi (Yılan Korkusu)
Zoofobi
Toplum Ve Aile Baskısı Sosyal Fobiyi Doğuruyor