• İçindekiler
• Önleme
• Tedavi
• Testler
• Belirtiler
• Nedir
• Sebepler

Önleme

Bir nakilden önce, kan grubu ve doku cinsi elverişli donörlerle dikkatle eşleştirilecektir. Bu eşleştirme GVHD riskini azaltacaktır. Ne zaman mümkün olursa, aile fertlerinden yakından eşleşen bağışlar sorunun riskinin daha da düşmesini sağlar. GVHD’nin kesin önlenmesi mümkün değildir ve başka birinden organ alındığında risk vardır.

Tedavi

Tedavinin amacı, yeni hücrelere zarar vermeden bağışıklık sistemini bastırmaktır. Genelde kullanılan ilaçlar metotreksat, siklosporin, takrolimus, sirolimus, ATG ve alemtuzumab ya tek ya da kombinasyon halinde kullanılır.
Yüksek dozda kortikosteroidler, akut GVHD’nin en etkili tedavidir. T hücrelerine antijenler ve steroidlere tepki veren hastalara diğer ilaçlar verilir.
Kronik GVHD tedavisi siklosporinle ya da siklpsporinsiz prednizonu (bir steorid) kapsar. Diğer tedaviler arasında mikofenelat mofetil, sirolimus ve takrolimus bulunur.

Testler

Yapılan testler genelde belirtilere dayanır ama şunları içerebilir:

• Gastrointestinal endoskopi, biyopsi olabilir ya da olmayabilir
• Karaciğer fonksiyon testleri (AST, ALP ve bilirubin düzeyleri artacaktır)
• Akciğer röntgenleri
• Cilt biyopsisi

Belirtiler

Hem akut hem de kronik GVHD belirtileri hafiften ciddiye kadar değişiklik gösterir.
Yaygın akut belirtiler şunlardır:

• Karın ağrısı veya krampları
• İshal
• Ateş
• Sarılık
• Cilt döküntüsü
• Kusma
• Kilo kaybı

Kronik belirtiler şunlardır:

• Göz ve ağız kuruluğu
• Saç dökülmesi
• Hepatit
• Akciğer ve solunum yolu bozuklukları
• Cilt döküntüsü
• Cilt kalınlaşması

Hem akut hem de kronik GVHD’de, hasta enfeksiyonlara karşı aşırı duyarlıdır.

Nedir

Graft versus host hastalığı (GVHD), bir kök hücre veya kemik iliği naklinden sonra meydana gelen, yeni aktarılan materyalin organ alıcısının vücuduna saldırdığı bir komplikasyondur.
Bkz: Organ reddi 

Sebepler

GVHD, bir donör ve bir alıcıyı içeren bir kemik iliği veya kök hücrede meydana gelir. Kemik iliği, bağışıklık tepkisinden sorumlu beyaz hücreler dahil kan hücreleri oluşturmaya yardımcı olan, kemiklerin arasındaki yumuşak dokudur.
Sadece tek yumurta ikizlerinin aynı doku türüne sahip olduğu için, donörün kemik iliği normalde alıcının dokularına yakın olan ama mükemmel olmayan bir eşleşmedir. Bunun için histokompitibilite (doku uyumluluğu) antijen testi yapılır.
Donörün hücreleri ve alıcının dokuları arasındaki fark genelde, donörden gelen T hücrelerinin (bir tür beyaz kan hücresi) alıcının vücut dokularını yabancı olarak tanıması neden olur. Bu olduğunda yeni nakledilen hücreler organ alıcısının vücuduna saldırır.
Akut GVHD genelde nakilden sonraki ilk 3 ayda gerçekleşir. Kronik GVHD genelde nakilden sonraki 3 aydan sonra başlar ve ömür boyu sürebilir.
GVHD oranları akrabalığı olan donörlerle alıcılar arasında %30-40, akraba olmayan donörlerle alıcılar arasında %60-80 oranında değişir. Donör ve alıcı arasındaki uyumsuzluk ne kadar fazlaysa GVHD riski daha büyüktür. Bir nakilden sonra, alıcı genelde bağışıklık sistemini bastıran ilaçlar alır. Bunlar GVHD ihtimalini (veya şiddetini) azaltmaya yardım eder.