Mem kişiden kişiye bir kültürün içinde aktarılan bir fikir, davranış veya tarzdır. Genler biyolojik bilgi iletimi yaparken, memlerin fikir ve inanç bilgilerini ilettiği söylenir.

Mem, bir zihinden bir başkasına yazma, konuşma, jestler, ritüeller ya da taklit edilebilir olgular aracılığıyla aktarılabilen kültürel fikirleri, sembolleri veya uygulamaları taşıyan birimler gibi davranır. Bu kavramı destekleyenler memleri, kendilerini çoğaltmaları, mutasyona uğramaları ve seçici baskılara cevap vermeleri bakımından genlerin analogları olarak görüyor.

Bu terim ilk kez İngiliz evrimsel biyolog Richard Dawkins'in evrim ilkelerini kültürel olguların ve düşüncelerin yayılmasını açıklamakta birer kavram olarak tartıştığı Gen Bencildir (1976) adlı kitabında ortaya atılmıştır. Kitapta verilen mem örnekleri arasında melodiler, yerleşik sözler, moda ve köprü kemerlerinin inşaat teknolojisi vardır.

Mem fikrinin savunucuları memlerin, biyolojik evrime benzer bir şekilde, doğal seleksiyon yoluyla evrildiğini söylüyorlar. Memler bunu, varyasyon, mutasyon, rekabet ve miras süreçleri yoluyla yapıyor ve bunların her biri bir memin üreme başarısını etkiliyor.

Memler konaklarında yarattıkları davranışlar aracılığıyla yayılır. Daha az üretken olarak yayılan memlerin soyu tükenirken, diğerleri hayatta kalabilir, yayılabilir ve (daha iyiye ya da kötüye doğru) mutasyona uğrayabilir. En etkin olarak kopyalanan memler en başarılı olanlardır. Bazı memler, insanların iyiliği için zararlı oldukları kanıtlanmış olsa bile etkin bir şekilde kopyalanabilir. 

1990'larda memlerin evrimsel bir model olarak kavramları ve aktarımlarını keşfetmek için memetik adı verilen bir çalışma alanı doğmuştur. Çeşitli cephelerden gelen eleştriler bilimin memleri deneysel olarak inceleyebileceği düşüncesini reddetti. Ancak nörogörüntülemedeki gelişmeler deneysel çalışmaları mümkün hale getiriyor. Bazı yorumcular kültürü ayrı birimler olarak anlamlı biçimde kategorize edebileceği düşüncesini sorguluyor.

Memetik

1980'lerin ortalarında doğan memetik bilim dalı, kültürel bilgi iletiminin evrimsel modellerine, mem kavramına dayanan bir yaklaşım sunar. Memetikçiler, memlerin genlere benzer şekilde işlemesi gibi, memetik biliminin de genetik bilimine benzer şekilde işlediğini söylüyor. Memetik, var olan örüntüleri ve kültürel düşüncelerin aktarımını açıklamak için geleneksel bilimsel yöntemleri uygulamaya çalışır (popülasyon genetiği ve epidemiyolojide kullanılanlar gibi).

Memetik bilimine yönelik başlıca eleştiriler arasında, memetiğin sosyoloji, kültürel antropoloji, bilişsel psikoloji ve sosyal psikoloji gibi diğer alanlarda gösterilen ilerlemeleri görmezden geldiği iddiası vardır. Mem kavramının geçerli bir şekilde çürütülebilir bir bilimsel teori olup olmadığı soruları varlığını koruyor. Bu görüş memetiği başlangıç aşamasındaki bir teori olarak kabul ediyor: Destekçilerine göre protobilim, kötüleyen bazı kişilere göre sahte bir bilim.