Genç bir sporcunun veya bir lise öğrencisinin menenjitten öldüğü haberlerini izlemişsinizdir. Veya birisini öperek menenjite nasıl yakalanabileceğinize dair söylentileri de duymuşsunuzdur. Ama bu hastalık hakkında gerçekten ne kadar şey biliyorsunuz? Menenjite dair bilinen ilk 10 yanlış kanıyı ve işin doğrusunu öğrenmekte yarar var.

Yanlış Kanı 1: Tek bir menenjit türü vardır.

Gerçek: Menenjitin en yaygın nedeni bir virüstür. Bakteriyel menenjit daha ciddi olanıdır, çünkü yeteri kadar erken tedavi edilmezse ölümcül olabilir. Oldukça seyrek rastlanan durumlarda, hastalığa bir mantar sebep olur. Menenjite bazen spinal menenjit de denir.

Yanlış Kanı 2: Menenjiti olan birisini öperek menenjit kapabilirsiniz.

Gerçek: Öpüşmek, hastalığın yayılmasının tek yolu değildir ama birden çok kişi ile öpüşmek, menenjit kapma riskinizi büyük oranda arttırır. Yanı sıra menenjit, aynı bardaktan içmek, öksürmek, ruj veya sigara gibi şeyleri paylaşmak gibi başka yollarla da yayılabilir.

Yanlış Kanı 3: Sadece genç çocuklar ve üniversite öğrencileri menenjit kapma riskine sahiptir.

Gerçek: Herkes menenjit kapabilir. Kalabalık ortamlarda yaşayan ve çalışan herkes yüksek risk grubundadır. Bu yüzden yurtlarda veya paylaşımlı dairelerde kalan üniversite öğrencileri, yakın temas ve hastalığı yayabilecek olan bardaklar ve mutfak eşyaları gibi şeyleri paylaşma olasılığının fazla olması nedeniyle, daha yüksek risk altındadırlar. Aşının bulunmasından önce ise menenjit küçük çocuklar için ciddi bir tehdit teşkil ediyordu.

Yanlış Kanı 4: Bakteriyel menenjit oldukça yaygındır.

Gerçek: Viral menenjit, menenjitin en yaygın şekildir, ama daha az ciddidir. Bakteriyel menenjit ölümcül olduğu için, hastalığın bu türünün genel olarak insanların, sağlık uzmanlarının ve basının dikkatini çekme olasılığı daha fazladır.

Yanlış Kanı 5: Menenjit kendiliğinden geçer.

Gerçek: Bakteriyel menenjit derhal bir doktor veya başka bir sağlık uzmanı tarafından tedavi edilmelidir. Tedavi edilmezse beyin hasarı, felç veya ölümle sonuçlanabilir. Viral menenjit ise aynı düzeyde bir bakım gerektirmez, ancak her iki türün belirtileri birbirine o kadar benzerdir ki, sadece bir doktor sebebini teşhis edebilir. Ani bastıran ateş, ciddi baş ağrıları, ense sertliği, ışığa karşı hassasiyet, uyuşukluk, kafa karışıklığı, bulantı ve kusma menenjitin belirtileri arasındadır.

Yanlış Kanı 6: Bir kere aşı olursanız, ömrünüz boyunca menenjitten korunmuş olursunuz.

Gerçek: Menenjitten koruyan iki farklı aşı tipi vardır. Yaşları 2 ile 55 arası değişen insanlar için yeni bir aşı türü olan konjuge pnömokok aşısı (MCV-4 olarak da bilinir) tavsiye edilmektedir. Daha eski bir aşı türü olan polisakkarit meningokok aşısı da etkilidir ve yaşı 55in üstünde olan insanlar için kullanımı güvenlidir. Polisakkarit meningokok aşısı üç ila beş yıl etkili olurken, MCV-4 en az sekiz yıllık koruma sağlar. Aşının etkisi zamanla azaldığından, öğrenci yurduna taşınmak veya kalabalık yerlere seyahat etmek gibi yüksek risk taşıyan ortamlarda yaşama durumunda, tekrar aşı olmanız tavsiye ediliyor.  

Yanlış Kanı 7: Belirtilerin ortaya çıkması biraz zaman alır.

Gerçek: Menenjit belirtileri çok hızlı bir şekilde gelişir. Bazen birkaç saat içinde bazen de bir veya iki gün içinde ortaya çıkar. Ani bastıran ateş, şiddetli baş ağrıları, ense sertliği, ışığa karşı hassasiyet, uyuşukluk, kafa karışıklığı, bulantı ve kusma gibi açığa çıkan herhangi bir belirti dikkatinizi çeker çekmez bir doktora gidin.

Yanlış Kanı 8: Menenjitin çaresi yoktur.

Gerçek: Bakteriyel menenjit için uygulanan antibiyotik tedavisi, yaklaşık yüzde 90 oranında etkilidir. Tedavi ne kadar çabuk başlarsa iyileşme şansı o kadar artar. Uzmanlar, doktorların ağrıyı teskin edici ilaçlar vermesine rağmen, viral menenjitin yatakta dinlenmekten ve bol miktarda sıvı alımından başka bir tedavisi olmadığını söylüyorlar.

Yanlış Kanı 9: Eğer birisinin bakteriyel menenjiti varsa, halk sağlığı açısından büyük bir risk teşkil eder.

Gerçek: Menenjit bulaşıcı bir hastalık olmasına rağmen, sadece hasta bir kişi ile doğrudan teması olan insanlara bulaşabilir. Ayrıca uzmanlara göre, aşının yaygınlaşması ile küçük çocuklara menenjit bulaştığı neredeyse artık duyulmamaktadır.

Yanlış Kanı 10: Eğer bakteri taşıyorsanız, hastalanacağınız için taşıdığınızı bileceksiniz.

Gerçek: Ağzınızda bakterileri taşıyor olmanız ama hastalanmamanız muhtemeldir. Uzmanlara göre, tüm insanların yüzde 10'a yakını burunlarında veya boğazlarında bakteri taşırlar, ama çoğu bundan dolayı hastalanmaz. Yorgun düşmek, stresli yaşam veya başka bir nedenden ötürü hastalanmak, sizi menenjite karşı daha savunmasız hale getirecektir.