Nedir

Otizm

Otizm genellikle başka insanlarla iletişim ve ilişki kurmayı çok zor hale getiren bir beyin bozukluğudur. Otizmde beynin farklı bölgeleri bir arada çalışmayı başaramaz.

Otizmi olan birçok insan hayatları boyunca başkalarıyla ilişkide sorun yaşayacaktır. Fakat erken teşhis ve tedavi giderek daha çok otizmli insana tam potansiyellerini gerçekleştirmede yardım etmiştir.

Sebebi

Sebepler

Otizm genelde ailesel bir hastalıktır, bu yüzden uzmanlar onun kalıtsal bir sebebi olduğuna inanıyorlar. Bilim insanları ailede otizm aktarmadan sorumlu geni kesin olarak tespit etmeye çalışıyorlar.

Başka araştırmalar da, otizme neden olan şeyin başka tıbbi sorunlardan mı yoksa çocuğun içinde ortamdaki bir şeyden mi kaynaklandığını bulmaya çalışıyor.

Bazı insanlar çocuklukta yapılan aşıların, özellikle kızamık, kabakulak, kızamıkçık aşılarının otizme neden olduğuna inanır. Fakat araştırmalar bunun doğru olduğunu kanıtlamamıştır. Çocuğunuzun bütün aşılarını olduğundan emin olmanız önemlidir. Aşılar çocuklarınızı onların zarar görmesine, hatta ölümüne neden olabilecek ciddi hastalıklardan korur. 

Bellirtileri

Belirtiler

Belirtiler neredeyse her zaman çocuk 3 yaşına girmeden önce başlar. Genellikle anne veya baba bebeklerinin henüz konuşmaya başlamadığını ve aynı yaştaki çocuklar gibi davranmadığını ilk fark eden kişilerdir. Bir çocuğun aynı yaştaki diğer çocuklarla aynı zamanda konuşmaya başlaması fakat sonra konuşma becerilerini yitirmesi de az rastlanılan bir durum değildir. 

Otizm belirtileri şunları kapsar:

  • Konuşmayı öğrenmede gecikme veya hiç konuşmama. Çocuk işitme testleri normal olmasına rağmen sağır gibi davranır.
  • Tekrar tekrar aynı davranışlarda bulunmak veya aynı oyunu oynamak. Durmadan sallanmak, nesnelere olağandışı bağlılık, rutin değiştiğinde çok rahatsız olmak.

Otizmi olan “belli” bir insan yoktur. İnsanlar hafiften ciddiye çok farklı türde davranışlar gösterebilir. Anne ve babalar, otizmli çocuklarının tek başına oynamayı tercih ettiğini ve diğer insanlarla göz teması kurmadığını dile getiriyorlar.

Otizm başka sorunları da içeriyor olabilir:

  • Birçok çocuk normal zekanın altındadır.
  • Onlu yaşlardaki çocuklar ortalama veya ortalamanın üstünde bir zekaya sahipse genellikle depresyona girer veya çok kaygılı olur.
  • Bazı çocuklar onlu yaşlarda epilepsi gibi nöbet bozuklukları yaşar.

Teşhisi

Teşhis

  • Doktorunuzun çocuğunuzun otizm belirtilerine sahip olup olmadığını teşhis etmek için kullandığı yönergeler vardır. Yönergeler belirtileri üç sınıfa ayırır:  
  • Sosyal etkileşim ve ilişkiler. Örneğin çocuğunuz göz teması kurmakta sorun yaşıyor olabilir. Otizmi olan insanlar başka bir kişinin acı ve üzüntü gibi duygularını anlamakta çok zorlanırlar.
  • Sözel ve sözel olmayan iletişim: Örneğin, bir çocuk hiç konuşmayabilir. Ya da belli bir sözü tekrar tekrar tekrarlayabilir.
  • Oyun veya olaylara çok az ilgi duyabilir. Örneğin, küçük çocuklar oyuncağın bütünüyle oynamaktansa bir parçasına odaklanabiliyorlar. Daha büyük çocuklar ve yetişkinler iskambil kağıtları veya araba plakaları gibi belli şeylerle aşırı ilgileniyor olabilir.

Çocuğunuz sorunlarının başka bir hastalıkla ilişkili olmadığından emin olunması için işitme testi veya başka testlere sokulabilir.

Tedavisi

Tedavi

Otizm tedavisi özel davranış eğitimini içerir. Davranışsal eğitim çocuklara sosyal beceriler, nasıl iletişim kurulacağını ve yaşları ilerledikçe kendilerine nasıl bakacaklarını öğretmek için iyi davranışı ödüllendirir (olumlu pekiştirme).

Erken tedaviyle otizmli çocukların çoğu başka insanlarla daha iyi ilişki kurmayı öğrenir. İletişim kurmayı ve yaşları ilerledikçe kendilerine bakmayı öğrenirler.

Çocuktan çocuğa değişmek üzere tedavi konuşma terapisi, fiziksel terapi gibi şeyleri kapsayabilir. Bazen depresyon veya obsesif kompülsif davranışları tedavi etmek için ilaç kullanılır.

Çocuğunuzun tam olarak nasıl bir terapiye ihtiyaç duyduğu belirtilere bağlıdır ki bunlar her çocuk için farklı olduğu gibi, zaman içinde de değişebilir. Otizmi olan insanlar birbirlerinden çok farklı oldukları için biri için iyi olan öteki için iyi olmayabilir. Bu yüzden belirtileri idare etmenin en iyi yolunu bulmak için çocuğun eğitiminde ve bakımında rol alan herkesle birlikte çalışmak önemlidir.

Yapılabilecekler

Yapılabilecekler

Çocuğun tedavi planının önemli bir parçası, diğer aile üyelerinin otizmle ve belirtileri nasıl idare edecekleriyle ilgili eğitim almalarıdır. Eğitim ailenin üzerindeki baskıyı azaltır ve çocuğunuzun daha iyi işlemesini sağlar. Bazı aileler bu tür bir yardıma daha çok ihtiyaç duyar.

Bulabildiğiniz her yardımdan faydalanın. Yaşadığınız yerde ne tür yardımların mevcut olduğunu öğrenmek için doktorunuzla konuşun. Aile üyeleri, arkadaşlar, kamu kurumları ve otizm örgütlenmelerinin hepsi olası bir kaynaktır.

Şu ipuçlarını unutmayın:

  • Dinlenme vakitlerini planlama. Otizmli bir çocuğun bakımını gündelik gereklilikleri kişileri çok yorabilir. Bu yüzden dinlenme vakitlerini planlamak bütün aileye yardım eder.
  • Çocuğunuz büyüdükçe daha fazla yardım alın. Onlu yaşlar otizmi olan çocuklar için çok zor olabilir.
  • Otizmli çocukları olan başka ailelerle iletişime geçin. Sorunlarınız hakkında konuşabilir, sizi anlayan insanlarla fikir alışverişi yapabilirsiniz. 

Otizmli bir çocuk yetiştirmek çok zor bir iştir. Fakat destek ve eğitimle, aileniz mücadeleyi öğrenebilir.
İLGİLİ MAKALE

Otizm Farkındalık Ayı’na destek verin!