Tedavi

Kilo vermek, sigarayı bırakmak ve etki eden tıbbi sorunlar, örneğin öksürüklü akciğer hastalığı için uygun tedaviyi görmek rahim sarkmasının ilerlemesini yavaşlatabilir.
İster belirtileri olmayan isterse aşırı can sıkıcı olmayan belirtileri olan çok hafif rahim sarkmanız varsa tedavi gerekli değildir. Ama pelvik zemininiz tonusunu kaybetmeye devam ederek rahim sarkmasını daha şiddetli hale getirebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri
Yaşam tarzı değişiklikleri rahim sarkmasının belirtilerini hafifletmek için ilk adım olabilir:
  • Aşırı kilolu olmanın destekleyici pelvik yapıları üzerindeki etkilerini en aza indirgemek için sağlıklı bir kiloya gelin ve o kiloda kalın.
  • Pelvik zemin kaslarını güçlendirmek için Kegel egzersizleri uygulayın.
  • Pelvik yapılar üzerindeki karın baskısını azaltmak için ağır yük kaldırmaktan ve zorlanmaktan kaçının.
Vajinal ovül
Vajinal ovül, vajinanın içine takılır ve amacı rahmi yerinde tutmaktır. Ovül geçici ya da kalıcı bir tedavi biçimi olabilir. Vajinal ovüller birçok şekil ve boyutta olur, o yüzden doktorunuz ölçüm yapacak ve size uygun aleti seçecek. Ovül yerine yerleşir yerleşmez,doğru yerleştiğinden emin olmak için, doktorunuz yürümenizi, oturmanızı, çömelmenizi ve ıkınmanızı isteyebilir. Aletin takılmasından birkaç gün sonra, hala doğru yerde olup olmadığını kontrol etmek için muayeneye tekrar gelmeniz istenebilir. Aleti çıkarıp sık sık sabun ve suyla temizlemeniz önerilebilir. Doktorunuz size ovülü nasıl çıkaracağınızı ve yeniden takacağınızı gösterecek. Ovülü gece boyu çıkarıp yalnızca uyanık olduğunuz saatlerde kullanmak için her gün yeniden takabilirsiniz.
Bu aletlerin bazı dezavantajları vardır. Vajinal ovül şiddetli rahim sarkması olan bir kadında pek işe yaramayabilir. Ek olarak, vajinal bir ovül vajinal dokuları tahriş edebilir, yara veya ülserleşmelere yol açabilir. Vajinal ovülleri olan kadınlar, temizlemek için sık sık çıkartmayınca kötü kokulu bir akıntı bildirdiler. Ovüller cinsel ilişkiyi engelleyebilir.
Ameliyat
Yaşam tarzı değişiklikleri rahim sarkması belirtilerini hafifletmezse veya ovül kullanmak istemezseniz cerrahi düzeltme bir seçenektir. Rahim sarkmasının cerrahi düzeltmesi genelde, rahminizi ve fazla vajinal dokuyu almak için vajinal histerektomiyi gerektirir. Bazı vakalarda, cerrahi düzeltme kendi dokunuzdan, donör dokudan veya zayıflamış pelvik zeminin üzerine pelvik organlarınızı desteklemek için bir sentetik maddeden bir yamayla mümkün olabilir.
Doktorlar genelde rahim sarkmasını vajinal olarak gerçekleştirmeyi tercih ederler çünkü vajinal yapılar ameliyattan sonra daha az ağrı yaratır, daha hızlı iyileşir ve daha iyi bir kozmetik sonuç sağlar. Ama vajinal ameliyat karından ameliyat kadar kalıcı bir düzeltme sağlamaz. Ameliyat sırasında rahminiz alınmazsa sarkma tekrarlayabilir. Laparoskopik teknikler, cerrahı ve özel cerrahi enstrümanları yönlendirmek için daha küçük karın kesikleri, ışıklı kamera tipi bir araç (laparoskop) kullanmak, karından ameliyata en az düzeyse invazif bir yaklaşım sunar.
Çocuk sahibi olmayı planlıyorsanız rahim sarkmasını düzeltmek için ameliyata iyi bir aday olmayabilirsiniz. Hamilelik ve doğum rahimdeki destekleyici dokulara baskı yapar ve cerrahi düzeltmenin yararlarını bozabilir. Ayrıca, büyük tıbbi sorunları olan kadınlar için, ameliyatta anestezi aşırı risk taşıyabilir. Ovül kullanımı, bu durumlarda sorunlu belirtiler için en iyi tedavi seçeneği olabilir.

Önleme

Rahim sarkması önleyebileceğiniz bir şey olmayabilir. Ama rahim sarkması riskinizi şöyle azaltabilirsiniz:
  • Sağlıklı kilonuzu korumak. Kilonuzu koruyarak veya kontrol altına alarak rahim sarkması riskinizi azaltabilirsiniz.
  • Kegel egzersizleri yaparak. Hamilelik ve doğum pelvik zemin kaslarını ve bağlayıcı dokuyu zayıflatabildiği için doktorunuz hamilelik sırasında ve sonrasında Kegel egzersizleri (pelvik zemininizdeki kasları tekrar tekrar sıkıp sıkıp gevşettiğinizi özel egzersizleri) önerebilir. Bu egzersizleri gerçekleştirmek için, idrarınızı tutuyormuşçasına pelvik kaslarınızı sıkın. Beşe kadar sayın, gevşeyin ve tekrarlayın. Bu egzersizleri gün içinde defalarca yapın.
  • Öksürmeyi kontrol edin. Kronik öksürükle bronşiti tedavi edin ve sigara içmeyin.

Teşhis

Rahim sarkmasının teşhisinde kullanılan testler ve tahliller şunlardır:
  • Pelvik muayene. Doktorunuz, rahim sarkmasının işaretlerini kontrol etmek için tam bir pelvik muayene gerçekleştirecek. Uzanırken veya ayaktayken muayene edilebilirsiniz. Doktorunuz, sarkmanızın derecesini ne kadar etkilediğini görmek için sizden bir bağırsak hareketinde olduğu gibi ıkınmanızı isteyebilir. Pelvik kaslarınızın kuvvetini kontrol etmek için idrarın akmasını engellercesine onları sıkmayı da öğrenebilirsiniz.
  • Anket. Doktorunuzun sarkmanızı derecesini ve yaşam kalitenizi etkilediğini değerlendirmek için bir form doldurabilirsiniz. Toplanan bilgi, tedavi kararlarını yönlendirmeye de yardımcı olur.
  • Görüntüleme testleri. Rahim sarkması için görüntüleme testleri genelde gerekmez ama bazen sarkmanın derecesini değerlendirmeye yardımcıdır. Doktorunuz, durumuzu daha değerlendirmek için ultrason ya da manyetik rezonans görüntüleme (MR) önerilebilir. 

Belirtiler

Belirtiler

Rahim sarkmasının şiddeti çeşitlilik gösterir. Hafif rahim sarkmanız olabilir ve hiç belirti yaşamıyor olabilirsiniz. Orta veya şiddetli rahim sarkmanız da olabilir. Öyleyse aşağıdakileri yaşayabilirsiniz:
  • Pelvisinizde ağrılık ve çekilme hissi
  • Vajinanızdan çıkan doku
  • İdrar zorlukları, örneğin idrar kaçırma veya idrar tutulumu
  • Bağırsak hareketlerinde zorluk
  • Bel ağrısı
  • Küçük bir topun üstüne oturuyormuşsunuz veya vajinanızdan bir şey düşüyormuş gibi hissetmek
  • Cinsel sorunlar, örneğin vajinal doku yoğunluğunuzda gevşeklik hissetmek
  • Sabahleyin daha az sıkıntılı olan ve gün içinde kötüleşen belirtiler
Doktora ne zaman gidilmeli
Rahim sarkması şiddetli olmadıkça tedavi gerektirmez. İşaretleriniz ve belirtileriniz sıkıntı verici hale gelir ve normal etkinliklerinizi kesintiye uğratırsa, doktorunuzla görüşüp seçeneklerinizi konuşun.

Risk Faktörleri

Belli faktörler rahim sarkması riskinizi artırabilir:
  • Bir veya daha fazla hamilelik ve vajinal doğum
  • İri bir bebek doğurmak
  • Artan yaş
  • Sık sık ağır kaldırmak
  • Kronik öksürük
  • Bağırsak hareketlerinde sık sık zorlanma
  • Bağlayıcı dokuda zayıflığa genetik yatkınlık
Obezite, kronik kabızlık ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı gibi bazı durumlar, kaslarda ve pelvisinizdeki bağlayıcı dokuyu zorlayabilir ve rahim sarkmasının meydana gelmesinde rol oynayabilir.

Komplikasyonlar

Rahim sarkmasının olası komplikasyonları şunlardır:
  • Ülserler. Birçok rahim sarkması vakasında, vajinal astarın bir kısmı inmiş rahimden çıkabilir ve vücudunuzun dışına sarkabilir, iç çamaşırınıza sürtünebilir. Bu sürtünme vajinal yaralara (ülserlere) yol açabilir. Nadir vakalarda, yaralar enfekte olabilir.
  • Başka pelvik organlarda sarkma. Rahim sarkması yaşıyorsanız idrar kesesi ve rektumunuz gibi başka pelvik organlarınızda da sarkma olabilir. İdrar kesesi sarkması (sistosel) vajinanızın ön kısmına çıkıntı yapar, bu da idrara çıkmada zorluğa ve artan idrar yolu enfeksiyonu riskine yol açabilir. Rektumun üstünü örten bağlayıcı dokunun zayıflığı, rektum sarkmasıyla sonuçlanabilir, bu da bağırsak hareketlerinde zorluğa yol açabilir.

Nedir

Rahim sarkması, pelvik taban kasları ve bağdokuları esneyip zayıflayarak rahmin yeterli desteğini sağlayamadığında meydana gelir. O zaman rahim vajinal kanala iner.
Rahim sarkması genelde, bir veya daha fazla vajinal doğum yapan menopoz sonrası kadınları etkiler. Hamilelik ve doğum sırasında destekleyici dokulara hasar, yerçekiminin etkileri, östrojen eksikliği ve yıllar boyu tekrarlanan zorlanma pelvik zemininizi zayıflatıp rahim sarkmasına yol açabilir.
Hafif rahim sarkması varsa tedavi genelde gerekmez. Ama rahim sarkması sizi rahatsız ediyorsa veya normal yaşamınızı kesintiye uğratıyorsa tedaviden yararlanabilirsiniz. Seçenekler destekleyici bir aracın (ovülün) vajinanıza takılmasını veya sarkmayı düzeltmek için ameliyat edilmeyi gerektirir.

Sebepler

Doğum sırasında, özellikle iri bebeklerle ve zor bir doğumdan sonra çıkan hamilelik ve travma, destekleyici dokuların zayıflığı ve esnekliği rahim sarkmasına yol açan ana nedenlerdir. Kas tonusunun yaşa bağlı kaybı ve dolaşımdaki östojen miktarının menopozdan sonraki azalması da rahim sarkmasına etki edebilir. Nadir durumlarda, rahim sarkması pelvik boşluktaki bir tümörden kaynaklanabilir.
Genetik de destekleyici dokuların kuvvetinde rol oynayabilir. Kuzey Avrupalı kadınlarda, Asyalı ve Afrikalı kadınlardan daha fazla rahim sarkması görülür.
İLGİLİ MAKALE

Rahim Sarkmasında Tedavi

Prof. Dr. Neşet Nuri GÖNÜLLÜ

Hocam,bağırsak sarkması ameliyatı geciktirilebilir mı?... devamı