Saç Biti: Ebeveynlerin Bilmesi Gerekenler

Çocuklarının saçında küçük ve beyaz noktalar fark etmek çoğu ebeveyni telaşlandırmaya yetecektir. Saç bitleri, iğrendirici olsa da genellikle zararlı değildir. Burada bir bit istilasını kontrol altına almak için ihtiyacınız olan bütün bilgileri bulacaksınız.

Saç Biti Nedir?

Saç biti, kafa derisine ve boyuna tutunan ve insan kanıyla beslenen küçük, altı bacaklı bir böcektir. Her bir bit, susam tohumu büyüklüğündedir ve fark edilmesi zor olabilir. Sirke denilen bit yumurtaları kafa derisine yakın olan saçlara yapışır ve görülmeleri daha zor olabilir.

Saç Biti Kimlere Bulaşır?

Saç bitleri daha çok yuvadaki, kreşteki ve ilkokuldaki küçük çocuklarda yaygındır. Bu yaşlardaki çocuklar birbirlerine yakın oyun oynarlar, saçları birbirlerine temas eder ve saç fırçalarını, şapkaları, saç tokalarını paylaşabilirler. Çocuklarla yaşayan yetişkinlerin de saç biti kapma riski yüksektir.

Saç Biti Nasıl Bulaşır?

Bitler genellikle, birinin saçındaki haşerelerin diğerine sürtünmesinin sağlanmasıyla, yani kafaların birbirlerine doğrudan temasıyla yayılır. Bitler kıyafet ya da diğer kişisel eşyaların üzerinde de kısa bir süre yaşayabilirler, bu nedenle saç fırçalarının paylaşılması da bitin kendisine yeni bir konak bulmasına yardım eder. Bitler bir kişiden diğerine atlayamaz ya da uçamaz.

Saç Bitleri Nasıl Fark Edilir?

Her ne kadar bit ve sirkeler küçük olsalar da çıplak gözle görülebilirler. Saç bitleri beyaz, kahverengi ya da koyu gri olabilir. Genellikle boynun arka tarafındaki ve kulakların arkasındaki saçlarda bulunurlar. Sirkeler kafa derisine yakın saç tellerine sıkıca yapışmış olan yuvarlak ve oval küçük noktalardır. Sirkeleri, silkelemek istediğinizde hareket etmeyeceklerdir. Son zamanlarda yapılan çalışmalar, bitleri fark etmenin en iyi yolunun saçı ıslakken taramak olduğunu öne sürmektedir.

Saç Bitinin Belirtileri

Yaşayan bir bit ya da bit larvası (yavru bit) genellikle bir bit istilasının işaretidir. Sadece sirkelerin varlığı tek başına bir bit istilasının göstergesi değildir. Saç bitleri çoğu çocukta rahatsızlığa neden olmaz. Belirtiler ortaya çıktığında ise, en yaygın sorun bit bulaştıktan sonra haftalar ve hatta aylar sonra başlayabilen kaşıntıdır.

Saç Biti Alerjileri

Bitler ile ilişkili kaşıntı, böcek ısırıklarına karşı gelişen alerjik reaksiyondan kaynaklanır. Sık sık kaşınmak, kafa derisinde yaralara ya da soyulmaya neden olabilir. Nadir olsa da kaşımaya bağlı yaralarda deri bakterileri sebebiyle enfeksiyon gelişebilir. Eğer deride kızarma, şişme gelişirse ya da boyundaki lenf düğümlerinde ağrı veya hassasiyet görülürse derhal doktoru arayın. Bunlar deri enfeksiyonunun belirtileridir.

Saç Bitinden Şüphelenirseniz

Saç bitleri kendi kendilerine yok olmazlar. Eğer çocuğunuzda bit istilası olduğundan şüpheleniyorsanız hemen almanız gereken bazı önlemler vardır. Tanının doğrulanması için doktorunuzu arayın. Çocuğunuzun bakıcısını ya da okulunu uyarın böylece diğer çocuklar da kontrol edilebilir. Diğer tüm aile bireylerini de bit bulgularına karşı kontrol edin. Son olarak bit bulaşmış kişilerin aynı zamanda tedavi olması gereklidir.

Saç Bitlerinden Kurtulmak

Reçetesiz bit öldürücü ilaçlar bulabilirsiniz. Bu ilaçlar krizantem özlerinden ya da benzer nitelikteki sentetiklerden yapılır. Her ikisi de güvenlidir. Bu ürünler bitleri öldürür ancak sirkeleri öldürmez. İlacın ne kadar süre saçta tutulması ve nasıl durulanması gerektiği ile ilgili etiketteki talimatları dikkatlice uygulayın. Daha sonra saçı 1-2 gün tekrar yıkamayın. İkinci tedavi 9 ila 10 gün sonra önerilir. Eğer iki tedavi işe yaramaz ise daha etkili ilaçlar için doktorunuza danışın.

Evinizdeki Biterden Kurtulmak

Her ne kadar bitler yatak takımlarında uzun süre yaşamasalar da bit tedavisi gören kişilerin çarşaflarını yıkamak gereklidir. Son 48 saat içinde giyilmiş olan kıyafetler de sıcak suda yıkanmalıdır. Bazen ebeveynlere çocukların bütün doldurulmuş oyuncak hayvanları yıkamaları önerilse de uzmanlar bunun gerekli olmadığını söylemektedir. Eğer çocuğunuzun her zaman uyuduğu bir oyuncağı varsa bunu sıcak kurutma makinesinde koyarak makineyi 20 dakika çalıştırın. Bu var olan böcek ve haşereleri öldürecektir.

Saç Biti İçin Ev Tedavileri

Bazı ebeveynler mayonez, beyaz sirke veya çay ağacı yağının saç bitleri için doğal tedaviler olduğunu söyler. Mayonezin, kalınca sürüldüğünde ve bir gece bone takılarak kafada bekletildiğinde bitleri boğarak öldüreceği söylenir. Sirkenin ise bit sirkesinin saça yapıştığı yapışkanı çözdüğü söylenir. Her ne kadar bu ev tedavilerini destekleyici bilimsel kanıtlar bulunmasa da pediatri uzmanları bunları uygulamakta herhangi bir zarar olmadığı görüşündedir. Ancak ev tedavilerini birincil tedavi olarak uygulamayın.

İnce-Dişli Taraklar

İnce dişli taraklar topikal bit tedavilerine ilave olarak kullanılır. Bu tarağın dişleri bitleri ve sirkeleri çekebilecek kadar ince ve sıktır. Antik Mısırlılarda kullanılmıştır – mezarlarında sirke tarakları bulunmuştur. Zaman alması ve çocuğun saçındaki son sirkeye kadar taramak için sabır gerektirmesi ise bu yöntemin dezavantajıdır. Ancak düzenli uygulayabilirseniz medikal şampuanlardan kullanmanız gerekmeyebilir. Yine de medikal şampuanların ardından geride kalan bitlerden kurtulmak için saçın taranması daha etkili olacaktır.

Saç Biti Efsaneleri

Saç bitleri ne düşük sınıftan insanların belasıdır, ne de yetersiz temizliğin bir göstergesidir. Her gelir grubundan, sosyal sınıftan ve temizlik seviyesinden çocukları etkiler. Bitler su altında 6 saate kadar yaşayabildikleri için sık banyo yapan çocuklar da bitlere karşı savunmasızdır. İyi haber ise bitlerin herhangi bir hastalık taşımamasıdır.

Okulda Saç Biti

Amerikan Pediatri Derneğinin son raporuna göre sağlıklı bir çocuk bit sebebiyle okuldan uzak tutulmamalıdır. Çocuğun sınıfta olması ancak diğerleri ile baş temasından kaçınması önerilmektedir. Tedavinin ardından ölü yumurtalar, çıkarılana kadar çocuğun saçında kalabilir. Bazı okullarda, “hiç sirke olmaması” prensibi vardır, yani çocuk okula dönmeden önce saçındaki yumurtalar da çıkarılmış olmalıdır. Amerikan Pediatri Derneği bu prensibi desteklememektedir. Bitlerin yayılmasını engellemek için sirkelerin çıkarılması şart değildir.

Saç Bitlerinden Korunma

Eğer küçük çocuğunuz varsa, maalesef saç bitlerini engellemek için yapabileceğiniz çok az şey vardır. Çocuklar yine çocuk olacaktır. Başlarını birbirlerine yaklaştırdıklarında ya da saç fırçalarını paylaştıklarında ise bitler geçiş biletlerini almış olurlar. En iyi savunmanız çocuğunuzun saçlarını ve kafa derisini düzenli olarak kontrol etmektir, böylece bir istilayı erkenden fark edebilirsiniz. Uygun tedavi çocuğunuzun bitleri diğer aile bireylerine bulaştırmasını önlemeye yardımcı olacaktır.
İLGİLİ MAKALE

Bit çeşitleri nelerdir?

Uzm. Dr. Günnur ÖNARSLAN

Merhaba, Ben 19 yaşındayım. Benim 2 yıldır saçlarım sakalım affedersiniz kaltuk altı tüylerim dahi çok geç uzuyor ben bundan önceleri saçıma hergün fö... devamı