• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Sebepleri
• Risk Faktörleri
• Komplikasyonları
• Muayenesi
• Testleri
• Tedavisi
• Yaşam Tarzı
• Önleme

Nedir

Nedir?

Alerjik rinit adı da verilen saman nezlesi; burun akması, burun tıkanıklığı, hapşırma ve sinüste basınç sonuçları gibi nezleye benzer belirtilere ve işaretlere neden olur. Ama nezlenin aksine saman nezlesi, virüsten kaynaklanmaz. Saman nezlesi polenler, ev tozları veya evcil hayvan kepekleri gibi açık veya kapalı hava alerjenlerine, alerjik bir reaksiyon olarak meydana gelir. Saman nezlesi oldukça yaygındır; kişilerin 5’te 1’inden fazlasında görülür. Bazı kişilerde belirtiler yıl boyunca görülür. Diğer kişiler için saman nezlesi belirtileri, genellikle yılın ilkbahar, yaz veya sonbahar gibi belirli dönemlerinde kötüleşir.

Saman nezlesi kendinizi yorgun hissetmenize neden olabilir, iş ve okuldaki performansınızı etkileyebilir ve günlük aktivitelerinize engel olabilir. Ama rahatsız edici belirtilere katlanmak zorunda değilsiniz. Rahatsızlığınızı tetikleyen etmenlerle başa çıkmayı öğrenmeniz ve doğru tedaviyi bulmanız hastalık sürecinde büyük fark yaratabilir. 

Belirtileri

Belirtileri

Saman nezlesi belirtileri, genellikle belirli bir alerjiye neden olan maddeye/alerjene (duyargan) maruz kalmanızın hemen ardından ortaya çıkar. Bu belirtiler arasında şunlar yer alabilir:

• Burun akması ve burun tıkanıklığı
• Sulu veya kaşıntılı gözler
• Hapşırma
• Öksürük
• Burun, damak veya boğaz kaşıntısı
• Sinüste baskı ve yüzde ağrı olması 
• Gözlerin altındaki derinin şişkin, mavi renkli olması (alerjik morluklar)
• Koku ve tat alma hissinde azalma

Saman nezlesi belirtileriniz yılın belli bir zamanında, her biri faklı dönemlerde açılan ağaç polenleri, çimenler veya otlar nedeniyle tetiklenerek başlayabilir veya kötüye gidebilir. Eğer ev tozu akarı, hamam böcekleri, küf ve evcil hayvan kepekleri gibi kapalı alan tetikleyicilerine alerjiniz varsa belirtileriniz yıl boyunca sürebilir. Çoğu insanın tüm yıl boyunca alerji belirtileri vardır; fakat bu belirtiler yılın belirli zamanlarında daha kötüleşir.

Saman nezlesi her yaşta başlayabilse de, çocukluk veya ergenlik döneminde geliştirme riskiniz genelde daha yüksektir. Saman nezlesi reaksiyonlarının şiddetinin yıllar geçtikçe değişim göstermesi yaygın bir durumdur. Çoğu insan için saman nezlesi belirtileri, genellikle on yıllardan sonra azalmaya eğilim gösterir.

Saman Nezlesi Mi? Nezle Mi?

Belirti ve işaretler farklı olabilir. Aşağıda, belirtilerinize yol açanın hangisi olabileceğini var:

	Saman nezlesi	Nezle
Belirti ve semptomlar	Zayıf, sulu akıntılı burun akması; ateş yok	Şiddetli, sulu ve sarı akıntılı burun akması; vücut ağrıları; düşük ateş
Başlangıç	Tetikleyicilere maruz kalındıktan hemen sonra	Nezle virüsüne maruz kalındıktan bir ila üç gün sonra
Devam süresi	Tetikleyicilere maruz kaldığınız sürece	Beş ila yedi gün süresince

 

Doktora Ne Zaman Gitmeli?

Aşağıdaki durumlarda doktorunuza gidin:

• Saman nezlesi olduğunuzu düşünüyorsanız
• Belirtileriniz devam ediyorsa ve rahatsız ediciyse
• Alerji ilaçları işe yaramıyorsa
• Alerji ilaçları işe yarıyorsa; fakat yan etkileri rahatsız ediciyse
• Burun polipleri, astım veya tekrarlayan sinüs enfeksiyonları gibi saman nezlesi belirtilerinizi olumsuz etkileyebilecek başka bir durumunuz varsa

Çoğu insan, özellikle de çocuklar, saman nezlesi belirtilerine alışkındır. Ama doğru tedavinin uygulanması, rahatsız edici belirtileri azaltabilir. Bazı durumlarda tedavi, astım veya egzama gibi daha ciddi alerjik sorunları engellemeye de yardımcı olabilir.

Aşağıdaki durumlarla karşılaşırsanız bir alerji uzmanına görünebilirsiniz:

• Belirtileriniz şiddetliyse
• Saman nezleniz yıl boyunca süren bir rahatsızlıksa
• Alerji ilaçları belirtilerinizi kontrol edemiyorsa
• Alerji ilaçlarınız yan etkilere neden oluyorsa
• Alerji aşılarının (bağışıklığı artırıcı tedavi) sizin için bir seçenek olup olamayacağını merak ediyorsanız

Sebepleri

Sebepler

Duyarlılaştırma adı verilen bir işlem sırasında bağışıklık sisteminiz, havadan gelen zararsız bir maddeyi zararlı olarak algılar. Daha sonra bağışıklık sisteminiz bu zararsız maddeye karşı antikorlar üretmeye başlar. Daha sonraki karşılaşmanızda, antikorlar bu maddeyi algılar ve bağışıklık sisteminize, kan dolaşımınıza histamin gibi kimyasallar karıştırması için sinyaller gönderir. Bu bağışıklık sistemi kimyasalları, saman nezlesinin rahatsız edici belirti ve işaretlerin oluşmasına neden olan reaksiyonları ortaya çıkarır.

Saman Nezlesini Tetikleyen Mevsimsel Nedenler:

• İlkbaharda yaygın olan ağaç polenleri
• İlkbahar sonlarında ve yazın yaygın olan çimen polenleri
• Sonbaharda yaygın olan ot polenleri
• Sıcak hava aylarında kötüleşebilen mantar ve küf sporları
• Ev tozu akarları veya hamam böcekleri
• Kediler, köpekler veya kuşlardan dökülen deriler (kurumuş deri döküntüleri ve salya)
• Kapalı veya açık alandaki mantar ve küf sporları

Yıl Boyunca Saman Nezlesini Tetikleyen Nedenler:

Saman nezlesi, samana alerjiniz olduğu anlamına gelmez. İsminin aksine, saman nezlesi neredeyse hiçbir şekilde samanla tetiklenmez ve ateşlenmeye de neden olmaz.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Aşağıdaki faktörler saman nezlesine yakalanma riskinizi artırabilir:

• Başka alerjilerinizin veya astımınızın olması
• Alerjisi veya astımı olan kan bağınızdan birinin (anne, baba veya kardeş gibi) olması
• Erkek olmak
• Hayatınızın ilk yılında sigara dumanına maruz kalmış olmanız
• Evcil hayvan kepeği gibi tetikleyicilere sürekli maruz kaldığınız bir çevrede yaşamanız veya çalışmanız

Komplikasyonları

Komplikasyonlar

Saman nezlesiyle ilgisi olabilecek sorunlar arasında şunlar yer alır:

• Yaşam kalitesinin düşmesi. Saman nezlesi ya da bahar nezlesi, aktivitelerinizden keyif almanızı engelleyebilir ve üretkenliğinizin azalmasına neden olabilir. Çoğu insan için saman nezlesi belirtileri işe veya okula devamlılığı etkileyebilir.
• Uyuma güçlüğü. Saman nezlesi belirtileri uyumanızı veya uykuyu sürdürmenizi güçleştirebilir.
• Astımın ağırlaşması. Eğer astımınız varsa saman nezlesi, öksürük ve hırıltı gibi belirtileri ağırlaştırabilir.
• Sinüzit. Saman nezlesine bağlı uzun süreli sinüs tıkanıklığı, sinüzite (sinüsleri çevreleyen çeperin bir enfeksiyonu veya iltihabına) karşı hassasiyetinizi artırabilir.
• Kulak iltihabı. Çocuklarda saman nezlesi, genellikle orta kulak enfeksiyonunda (otitis media) bir faktördür.

Muayenesi

Muayene

Büyük ihtimalle aile doktorunuza veya öncelikli bakım uzmanınıza görünmek isteyebilirsiniz. Ancak, randevu ayarlamak için aradığınızda bir alerji uzmanı veya başka bir uzmana da yönlendirilebilirsiniz. 

Muayeneler kısa olabileceğinden ve henüz yolun başında olduğunuzdan, randevuya iyi hazırlanmak önemlidir. İşte, size randevuya hazırlanabilmeniz için bazı bilgiler ve doktorunuzdan bekleyebilecekleriniz:

• Randevuyu ayarlama sebebinizle alakasız gibi görünse bile, yaşadığınız bütün belirtileri not alın. Ayrıca belirtilerin ne zaman oluştuğunu ve bu belirtileri nelerin tetiklediğini de not alın.
• Yaşadığınız majör stresler veya hayatınızdaki değişiklikler de dahil olmak üzere, bütün kişisel bilgilerinizi not alın.
• Vitamin ve diğer takviyeler de dahil olmak üzere, kullandığınız bütün ilaçların bir listesini hazırlayın.
• Aileden birini veya bir arkadaşınızı yanınızda götürün, eğer mümkünse Bazen randevu sırasında sağlanan tüm bilgiyi akılda tutmak zor olabilir. Size eşlik eden birisi, unuttuğunuz veya kaçırdığınız bir noktayı hatırlamakta size yardımcı olabilir.
• Doktorunuza sormak istediğiniz soruları not alın.

Doktorunuzla geçireceğiniz zaman kısıtlıdır; bu nedenle randevudan önce hazırlayacağınız sorular bu zamanı iyi değerlendirmenizde size yardımcı olacaktır. Zamanın yetmemesi ihtimaline karşın sorularınızı en önemliden en önemsize doğru sıralayın. Saman nezlesi için doktorunuza sormak isteyebileceğiniz bazı temel sorular arasında şunlar yer alabilir:

• Belirtilerimin sebebi nedir?
• Belirtilerim veya durumum için en muhtemel sebebin dışında başka ne sebepler olabilir?
• Hangi testlere ihtiyacım olacak?
• Durumum geçici mi yoksa kalıcı mı görünüyor?
• En iyi eylem planı hangisi olabilir?
• Önerdiğiniz yaklaşıma, alternatif olarak neler olabilir?
• Başka sağlık sorunlarım da var. Hepsiyle en etkili şekilde nasıl başa çıkabilirim?
• Takip etmem gereken kısıtlamalar var mı?
• Bir uzmana görünmem gerekiyor mu?
• Önerebileceğiniz reçetesiz ilaç var mı?
• Reçeteme yazdığınız ilacın muadili var mı?
• Eve götürebileceğim bir broşür veya çıktı var mı? Hangi web siteleri ziyaret etmemi tavsiye edersiniz?

Hazırlamış olduğunuz sorular haricinde, randevu sırasında anlamadığınız bir şey olduğu zaman doktorunuza sormaktan çekinmeyin.

Doktorunuzdan Neler Beklemelisiniz?

Doktorunuzun size sormak isteyeceği birkaç soru olabilir. Randevuya gelirken bu sorulara hazırlıklı olmanız birlikte harcayacağınız zamanı daha iyi değerlendirmenize yardım edebilir. Doktorunuzun sorabileceği sorular arasında şunlar yer alabilir:

• Belirtilerinizi fark etmeye ne zaman başladınız?
• Belirtileriniz sürekli mi yoksa zaman zaman mı gerçekleşiyor?
• Belirtilerinizin şiddeti nedir?
• Belirtilerinize iyi gelen bir şey varsa nedir?
• Belirtilerinizi olumsuz etkileyen bir şey varsa nedir?
• Birinci dereceden akrabalarınızdan (örneğin anne, babanız veya kardeşinizden) saman nezlesi veya alerjisi olan var mı?
• Belirtileriniz iş, okul veya hobileriniz gibi günlük aktivitelerinizi engelliyor mu?
• Baş ağrınız oluyor mu?
• Tat veya koku almanızda bir azalma oldu mu?
• Öksürüğünüz veya hırıltınız var mı? Eğer varsa öksürüğünüzden bir şey geliyor mu?
• Horluyor musunuz veya uykunuzda herhangi bir sorun yaşıyor musunuz?

Bu Arada Neler Yapabilirsiniz?

Doktorunuza hemen gidemezseniz, reçetesiz ilaçlar kullanmak belirtilerinizi azaltmaya yardımcı olabilir. Saman nezlesi belirtilerinizi azaltmak için birtakım ilaçlar bulunur. Bu ilaçlar arasında haplar, sıvılar, burun spreyleri ve göz damlaları vardır.

Testleri

Testleri

Doktorunuz, kişisel ve ailevi sağlık geçmişiniz, belirtileriniz, işaretleriniz ve bunların tedavisinde kullandığınız alışılagelmiş yöntemlerinizle ilgili detaylı sorular sorabilir. Doktorunuz aynı zamanda, belirti ve işaretlerinizin nedenleriyle ilgili ipuçlarına ulaşmak için fiziksel bir muayene de uygulayabilir. Doktorunuzun önereceği testler arasında şunlar yer alabilir:

• Deri prik testi. Deri testi sırasında, alerjiyi tetikleyebilecek maddeler, az miktarlarda kolunuzun veya üst sırtınızın derisine enjekte edilir ve bu maddelere alerjik bir reaksiyon gösterip göstermediğiniz gözlemlenir. Eğer alerjikseniz testin yapıldığı yerde, cildiniz üzerinde şişlikler oluşur. Alerji uzmanları genellikle alerji testlerini uygulamak için en donanımlı kişilerdir.
• Alerjik kan testi. RAST adı da verilen bir kan testi, belirli bir duyargana karşı bağışıklık sisteminizin reaksiyonunu ölçebilir. Test, kan dolaşımınızdaki, immünoglobulin E (lgE) diye bilinen, alerjiye neden olan antikorların miktarını ölçer. Bir kan örneği, olası tetikleyicilere karşı hassasiyetini kanıtlamak için test edilebileceği bir tıbbi laboratuara gönderilir.

Tedavisi

Tedavisi

Saman nezlesinin en iyi tedavisi, reaksiyona yol açan maddelerden uzak durmak olacaktır. Ama bu her zaman mümkün olmayabilir ve bu maddelere maruz kalmanızı engellemek için stratejilerin yanı sıra başka tedavilere de ihtiyacınız olabilir.

Saman nezleniz çok şiddetli değilse, belirtilerinizi azaltmak için reçetesiz satılan ilaçlar yeterli olabilir. Daha rahatsız edici belirtiler için reçeteli ilaçlar kullanmanız gerekebilir. Çoğu insan için alerji ilaçlarının birleşimi en fazla rahatlamayı sağlar. Sizin için en iyi olanı bulana kadar denemeniz gereken birkaç ilaç olabilir.

Eğer çocuğunuzun saman nezlesi varsa, doktorunuzla en iyi tedavi yöntemi hakkında konuşun. Bazı ilaçlar çocuklar için onaylanmışken, bazıları yalnızca yetişkinlerin kullanımı için onaylanmıştır. Eğer çocuğunuz için reçetesiz ilaç kullanmayı düşünüyorsanız, kullanmadan önce içeriğini dikkatlice okuyun.

Saman Nezlesi İçin Kullanılabilecek İlaçlar:

• Kortikosteroid burun spreyleri: Bu reçeteli burun spreyleri, saman nezlesinin neden olduğu burun kaşıntısını ve burun akmasını engellemeye ve tedavi etmeye yardımcı olur. Çoğu insan için en etkili saman nezlesi ilaçlarıdır ve genellikle reçeteye ilk yazılan ilaçlardır. Bu ilaçlara örnek olarak;  flutikazon propiyonat, flutikazon furoat, mometazon ve beklometason  içeren ilaçlar sayılabilir. Korktikosteroid burun spreyleri, çoğu insan için güvenilir ve uzun vadeli bir tedavi şeklidir. Yan etkileri arasında hoş olmayan koku, tat ve burun tahrişi sayılabilir.  
• Antihistaminler: Bu hazır ilaçlar genellikle hap olarak verilir. Ancak aynı zamanda antihistamin burun spreyleri ve göz damlaları da bulunur. Antihistaminler burun kaşıntısına, hapşırmaya ve burun akıntısına iyi gelebilir; fakat tıkanıklığa olan etkileri daha azdır. Alerjik bir reaksiyon esnasında bağışıklık sisteminiz tarafından salgılanan bir kimyasal olan histamini engellemeye yarar. Difanhidramin içeren ilaçlar gibi daha eski reçetesiz satılan antihistaminler de yenileri kadar etkilidir; fakat bazı türleri uyku yapabilir. Daha yeni ve ağızdan alınan antihistaminlerin uyku yapma ihtimali daha düşüktür. Reçetesiz ilaçlara örnek olarak; loratadin ve setirizin etken maddeli ilaçlar verilebilir. Feksofenadin reçeteli satılır. Reçeteli antihistamin burun spreyleri olan azelastin ve olopatadin  içerenlerse burunla ilgili belirtilere iyi gelebilir. Olopatadin göz damlaları, saman nezlesinin neden olduğu göz kaşıntılarını ve rahatsızlıklarını rahatlatmakta yardımcı olabilir.
• Dekonjestanlar: Bu ilaçlar, reçetesiz ve reçeteli sıvılarda, tabletlerde ve burun spreylerinde bulunur. Burun spreyleri arasında fenilefrin ve oksimetazolin yer alır. Ağızdan alınan dekonjestanların, yüksek kan basıncı, uykusuzluk, duyarlılık ve baş ağrısı gibi bir dizi yan etkisi olabilir. Dekonjestan burun spreyini tek seferde iki üç günden fazla kullanmayın; çünkü sürekli kullanıldığında belirtileri daha kötüleştirebilir (burun mukozası şişliğine bağlı tıkanıklık).
• Kromolin sodyum: İlaç, günde birkaç kez kullanılması gereken reçetesiz bir burun spreyidir. Aynı zamanda reçeteyle bir göz damlası formülünde de bulunur. Bu ilaç, histaminin salgılanmasını engelleyerek saman nezlesi belirtilerin iyileşmesine yardımcı olur. Kromolin sodyumun ciddi yan etkileri bulunmamakla beraber, en iyi etkisini belirtileriniz başlamadan önce kullandığınızda gösterir.
• Lökotrien düzenleyici: Montelukast, aşırı sümük üretilmesi gibi alerjik belirtilere yol açan bağışıklık sistemi kimyasalları olan lökotrienlerin faaliyetini engellemek için alınan reçeteli bir tablettir. Özellikle alerjiden kaynaklanan astımın tedavisinde etkilidir. Genellikle burun spreylerinin kullanımına izin verilmediğinde veya astım başlangıcında kullanılırlar. Baş ağrısına neden olabilir. Daha nadir görülen yan etkiler arasında karın ağrısı, öksürük, diş ağrısı ve baş dönmesi bulunur. Ender durumlarda montelukast gerginlik, saldırganlık, halüsinasyonlar, depresyon ve intihar düşünceleri gibi psikolojik reaksiyonlara da neden olabilir. Herhangi bir sıra dışı psikolojik reaksiyonda hemen doktorunuza danışın.
• İpratropium burun spreyleri: Reçeteyle verilen bir burun spreyi olan ipratropium etken maddeli spreyler, burnunuzdaki salgı bezlerinin aşırı sıvı üretmesini engelleyerek şiddetli burun akıntısını geçirmeye yardımcı olur. Ama burun tıkanıklığını, hapşırmayı veya burun arkası sızıntısını tedavide etkili değildir. Hafif yan etkileri arasında burun kuruluğu, burun kanaması ve boğaz ağrısı olabilir. Ender durumlarda bulanık görme, baş dönmesi ve idrara çıkmada zorlanma gibi daha şiddetli yan etkilere de neden olabilir. Bu ilaç glokom hastalığı olanlara veya prostat büyümesi olan erkeklere tavsiye edilmez.
• Ağızdan alınan kortikosteroidler: Hap şeklindeki kortikosteroid ilaçlar bazen şiddetli alerji belirtilerini geçirmek için kullanılır. Ağızdan alınan kortikosteroidler, uzun süreli kullanımlarda katarakt, osteoporoz ve kas güçsüzlüğü gibi ciddi yan etkilere neden olabildiği için yalnızca kısa süreli kullanımlar için reçeteye yazılır.
• Bağışıklık tedavisi. Eğer ilaçlar saman nezlesi belirtilerinizi geçirmezse, doktorunuz alerji aşıları (bağışıklık tedavisi veya hassasiyet azaltma tedavisi) önerebilir. Bu durumda üç ila beş yıllık bir süreç boyunca az miktarlarda duyargan içeren aşıları düzenli bir şekilde olursunuz. Burada amaç, vücudunuzu belirtilerinize neden olan tetikleyicilere alıştırmak ve ilaçlara duyduğunuz ihtiyacı azaltmaktır. Bağışıklık tedavisi özellikle eğer kedi kepeğine, ev tozu akarına veya ağaç, çimen ve ot polenlerine alerjiniz varsa etkili bir yöntem olabilir. Çocuklarda bağışıklık tedavisi, astım gelişimini engellemede yardımcı olabilir.
• Sinüslerin temizlenmesi. Geniz yolunuzun tuzlu suyla temizlenmesi (nazal irrigasyon), burun tıkanıklığının giderilmesinde hızlı, pahalı olmayan ve çok etkili bir yöntemdir. Temizleme yöntemi, sümüğü ve tetikleyicileri burnunuzdan doğrudan çıkarır. Eczanenizden veya doğal besin dükkanınızdan sıkıştırılan şişe (bulb şırınga) bir neti çanağı (burun temizliği için tasarlanmış, oluk ağızlı küçük bir kap) temin edin. Reçetesiz satılan bir burun tuz solüsyonu kullanın veya 1/4 çay kaşığı tuzla 2 bardak (473 mililitre) sıcak suyu karıştırarak kendi tuzlu su solüsyonunuzu hazırlayın.

Saman Nezlesi İçin Diğer Tedavi Yöntemleri:

• Bağışıklık tedavisi. Eğer ilaçlar saman nezlesi belirtilerinizi geçirmezse, doktorunuz alerji aşıları (bağışıklık tedavisi veya hassasiyet azaltma tedavisi) önerebilir. Bu durumda üç ila beş yıllık bir süreç boyunca az miktarlarda duyargan içeren aşıları düzenli bir şekilde olursunuz. Burada amaç, vücudunuzu belirtilerinize neden olan tetikleyicilere alıştırmak ve ilaçlara duyduğunuz ihtiyacı azaltmaktır. Bağışıklık tedavisi özellikle eğer kedi kepeğine, ev tozu akarına veya ağaç, çimen ve ot polenlerine alerjiniz varsa etkili bir yöntem olabilir. Çocuklarda bağışıklık tedavisi, astım gelişimini engellemede yardımcı olabilir.
• Sinüslerin temizlenmesi. Geniz yolunuzun tuzlu suyla temizlenmesi (nazal irrigasyon), burun tıkanıklığının giderilmesinde hızlı, pahalı olmayan ve çok etkili bir yöntemdir. Temizleme yöntemi, sümüğü ve tetikleyicileri burnunuzdan doğrudan çıkarır. Eczanenizden veya doğal besin dükkanınızdan sıkıştırılan şişe (bulb şırınga) bir neti çanağı (burun temizliği için tasarlanmış, oluk ağızlı küçük bir kap) temin edin. Reçetesiz satılan bir burun tuz solüsyonu kullanın veya 1/4 çay kaşığı tuzla 2 bardak (473 mililitre) sıcak suyu karıştırarak kendi tuzlu su solüsyonunuzu hazırlayın.

Yaşam Tarzı

Yaşam Tarzı

Tetikleyicilerden tamamen korunmak mümkün değildir; fakat onlara maruz kalma durumunuzu kısıtlamak için bazı tedbirler alarak belirtileri azaltabilirsiniz. Tam neye alerjinizin olduğunu bilmeniz, belirli tetikleyicilerden uzak durmanızda size yardım edebilir.

Polenler ve Küfler

• Polen mevsiminde kapı ve pencerelerinizi kapalı tutun.
• Kıyafetlerinizi dışarıya asmayın; polenler çarşaf ve havlulara yapışabilir.
• Evinizde ve arabanızda havalandırma kullanın.
• Havalandırma sisteminde alerjiye ayarlı filtre kullanın.
• Polen miktarının fazla olduğu sabah saatlerinde açık hava aktivitelerinden kaçının.
• Sert, rüzgarlı günlerde evde oturun.
• Evdeki nemi azaltmak için nem giderici kullanın.
• Yatak odanızda yüksek etkili parçacık hava filtresi (HEPA) kullanın.
• Polenleri ve küfü kaldıran çim biçme ve yaprak tırmıklama işlemlerinden uzak durun.
• Bahçe işleri gibi açık hava aktiviteleri yaparken toz maskesi takın.
• Minder, yatak bazası ve yastıklarda alerji geçirmeyen kılıflar kullanın.
• Çarşaf ve battaniyeleri en az 54 ?C suda yıkayın.
• Evdeki rutubeti azaltmak için nem giderici veya havalandırma kullanın.
• Halılarınızı her hafta küçük parçacıklı veya HEPA filtreli bir elektrikli süpürgeyle vakumlayın.
• Ev tozu akarlarına karşı hassasiyetiniz yüksekse, özellikle uyuduğunuz yerdeki halıyı kaldırın.

Ev Tozu Akarları

      Hamamböcekleri

• Böceklerin girebileceği yarık ve çatlakları kapatın.
• Sızdıran musluk ve boruları tamir edin.
• Günlük olarak bulaşıkları yıkayın ve çöpleri çıkarın.
• Tezgahlardan ve yerlerden yiyecek kırıntılarını süpürün.
• Evcil hayvan mamaları da dahil bütün yiyecekleri kapalı muhafaza kaplarında saklayın.
• Profesyonel böcek ilaçlama yaptırın.
• Mümkünse evcil hayvanları evden çıkarın.
• Mümkünse evcil hayvanlarınızı haftada bir yıkayın. Kepeği önlemek için tasarlanan mendiller de işinize yarayabilir.
• Evcil hayvanlarınızı yatak odanızdan uzak tutun.

Evcil Hayvan Kepeği

Alternatif İlaçlar

Ne kadar etkili olduklarıyla ilgili çok fazla kanıt olmasa da çoğu insan saman nezlesi için alternatif tedavi yöntemlerini dener. Bu tedaviler arasında şunlar yer alır:

• Bitkisel ilaçlar ve takviyeler. Öksürük otu şurubu özleri, mevsimsel alerji belirtilerini engellemeye yardımcı olabilir. Eğer öksürük otu şurubu kullanırsanız etiketi üzerinde, mümkün olduğunca zehirli maddelerden arındırılmış olduğunu ifade eden “UPA-free” yazılı olan ürünü tercih edin. Isırgan otu ve “Tinospora cordifolia” adı verilen bitkisellerin de etkili olabildiğine dair bazı kanıtlar bulunuyor. Faydaları net olarak bilinmese de, mevsimsel alerjiler için diğer bitkisel ilaçlar arasında kedi pençesi, kolin, sarı köklü düğün çiçeği, güzel avrat otu ve bromelain de bulunuyor. Bazıları, doğal balın da alerjik reaksiyonları azalttığını iddia ediyor.
• Alternatif terapiler. Bazı insanlar probiyotiklerin, akupunkturun ve hipnozun mevsimsel alerji belirtilerini azaltmaya yardımcı olduğunu öne sürer. Ancak bu tedavilerin işe yaradığını gösteren kesin kanıtlar yoktur.

Önleme

Önleme

Öncelikle saman nezlesinden korunmak için kanıtlanmış bir yöntem yoktur. Ama doktorlar, çocukların ev tozu akarı gibi alerjiye neden olan maddelere maruz kalma riskini azaltmanın saman nezlesini geciktirme veya engelleme konusunda etkisinin olabileceğini düşünüyor; yine de bu açıklama tam olarak kanıtlanmamıştır.

Eğer saman nezleniz varsa yapabileceğiniz en iyi şey, belirtilerinize yol açan tetikleyicilere mümkün olduğunca az maruz kalmak için önlemler almaktır. Doktorunuz tarafından yönlendirildiğiniz şekilde, tetikleyicilere maruz kalmadan ilacınızı kullanın. Saman nezlesi tetikleyicilerine maruz kalacağınızı önceden biliyorsanız doktorunuzun tavsiyeleri doğrultusunda, belirtileriniz başlamadan önce ilacınızı kullanmaya başlayın.