Milyonlarca insan hipertiroidizmden ya da Graves hastalığından dertlidir. Dolaylı kanıtlar stresin buna sebep olmada veya arttırmada faktör olabileceğini göstermektedir. Bu bağ, tıp camiasında genel olarak kabul edilmemektedir, ama Ulusal Çocuk Sağlığı ve İnsan Gelişimi Enstitüsünün üyeleri gibi daha fazla organizasyon şimdi stresin tiroid hastalığına götüren faktörlerden birisi olabileceğini belirtmektedir.

Tiroid Bezi

Tiroid bezi boynun ön kısmında bulunmaktadır ve vücudun enerji seviyesi, sıcaklığı, ağırlığı ve duygu durumu için hayati önemi olan hormonları üretir. Tiroid problemleri özellikle kadınlar ve yaşlı insanlar arasında yaygındır; Amerikan Tiroid Derneğine (ATA) göre dünyada on milyonlarca insan bir çeşit tiroid hastalığından muzdariptir.

Tiroid Problemlerinin Tipleri

Hastalık Kontrol Merkezleri (CDC) tiroid problemlerini işlevsel bozukluklar ve anormal büyümeler olarak ikiye ayırmaktadır.

Hipertiroidizm tiroid bezinin çok fazla hormon üretmesinin sonucudur ve Graves Hastalığının en yaygın sebebidir.

Hipotiroidizm çok az hormon üretildiğinde gerçekleşir. Amerika’da en sık olarak Hashimoto Tiroiditis denilen bir durumdan kaynaklanır.

Amerikan Tiroid Derneği, ATA, tiroid nodülünü ‘tiroid içerisinde yumru şeklinde herhangi bir tiroid hücresi büyümesi’ olarak tanımlıyor. Nodüllerin yüzde ondan daha azı kötü huyludur. Tiroid kanseri genellikle tedavi edilebilirdir.

Stresin Sebepleri

Ulusal Sağlık Enstitüsü çeşitli tetikleyicilerin strese sebep olabildiğini bildirmektedir. Kötü bir beslenme gibi basit bir şey stres hisleri yaratabilirken boşanma veya sevilen birisinin ölümü gibi aşırı derecede travmatik olaylar post-travmatik stres bozukluğuna (PTSB) yol açabilir.

Stres-Tiroid Bağlantısı

Ulusal Çocuk Sağlığı ve İnsan Gelişimi Enstitüsünden (NICHD) ve Ulusal Zihin Sağlığı Enstitüsündeki (NIMH) Klinik Nöroendokrinoloji Dalından araştırmacılar stresin mekanizması ve sağlığı nasıl etkileyebildiğini açıklayabilecek bir teori geliştirdiler.

Bu teoriye göre stresli bir olay vücudun hayatta kalma moduna girmesine sebep olacaktır. Hemen hayatta kalmak ile doğrudan alakalı olmayan hormonal sistemler kapatılır ve büyümeyi, metabolizmayı, üremeyi ve bağışıklığı kontrol eden sistemlerin hepsi bu süreçten etkilenir. Kriz sona erdikten sonra tüm vücut sistemleri normale geri döner.

Maalesef vücut hayatta kalma moduna ‘takılıp kalabilir’, bu da Graves Hastalığı dahil bir dizi sağlık problemine yol açar.

Avrupa Endokrinoloji Dergisinde yayımlanan bir 2009 yılı çalışması da stres ve Graves Hastalığı arasında doğrudan bir bağlantı kuruyor. Diğer taraftan ATA hipertiroidizmli bir çok hastanın hastalıklarından önce hiçbir aşırı stres bildirmediklerini belirtiyor. Ama bu hastalığı tespit eden Dr. Robert J., Graves hastalarının yaşamlarında, semptomlar başlamadan önce stresli olayların olduğuna dikkat çekmişti.

Görüşler

Bir gün stres/tiroid hastalığı bağını başarılı bir şekilde bloke edecek terapiler geliştirilebilir. O zamana kadar stres yönetimi ciddiye alınmalıdır, özellikle hastanın ailesinde tiroid hastalığı öyküsü varsa tiroidin düzenli olarak kontrol edilmesi önemlidir.

Op. Dr. Mazhar ÇELİKOYAR

16..17..19 mm boyutundaki tiroid kistlerinin iyi huylu olanlarının ameliyat gerekirmi... devamı