Nedir

Tenisçi dirseği (lateral epikondilit) dirseğinizi etkileyebilecek birçok aşırı kullanım yaralanmalarından biridir. Tahmin edebileceğiniz üzere tenis oynamak tenisçi dirseğinin sebeplerinden biridir, fakat birçok başka yaygın aktivite de tenisçi dirseğine neden olabilir.

Tenisçi dirseğinin yaptığı ağrı daha ziyade ön kol kaslarınızın dirseğinizin dışındaki kemikli çıkıntıya bağlandığı yerde meydana gelir. Ağrı ön kolunuza ve bileğinize de yayılabilir.

Tenisçi dirseğinin ağrısı, sizi sevdiğiniz aktivitelerden uzak tutmak zorunda değildir. Dinlenmek ve reçetesiz satılan ağrı kesiciler faydalı olacaktır. Ameliyat ancak nadiren gerekir.

Belirtileri

Belirtiler

Tenisçi dirseğinin belirti ve işaretleri şunlardır:

  • Dirseğinizin dışında kolunuza ve bileğinize vuran ağrı
  • Bileğinizi büktüğünüz zaman ağrı
  • Ön kolda güçsüzlük
  • Haftalar ve aylar içinde kötüleşen ağrı
  • Kimi eylemlerde el tutarken, mesela el sıkışmada veya kapı tokmağını çevirirken ağrı
  • Nesneleri, örneğin kahve fincanlarını tutamama

Tenisçi dirseğinin ağrısı golfçu dirseğinin ağrısına benzer. Fakat golfçu dirseğinin ağrısı dirseğin dışında değil içindedir.

Doktora ne zaman gitmeli
Dinlenmek, buz koymak ve reçetesiz ağrı kesiciler kullanmak dirseğin dururken veya kullanırken ağrısını azaltmıyorsa doktora başvurun. Şu durumlarda hemen hastaneye başvurun:

  • Dirseğiniz sıcaksa ve iltihaplanmışsa, ateşiniz varsa
  • Dirseğinizi bükemiyorsanız
  • Dirseğinizde şekil bozukluğu görülüyorsa
  • Bir kemik kırığından şüpheleniyorsanız

Sebepleri

Sebepler

Tenisçi dirseği aşırı kullanmadan kaynaklanan bir yaralanmadır. Sebebi, elinizi ve bileğinizi düz tutmak veya kaldırmak için kullandığınız ön kol kaslarının tekrar tekrar kasılmasıdır. Dokuya yaptırılan tekrar hareketleri ve dokunun gördüğü baskı, ön kol kaslarınızı dirseğinizin dışındaki kemiğe bağlayan tendonlarda bir dizi ince yırtılma veya iltihaplanmayla sonuçlanabilir.

Hastalığın isminden de anlaşılacağı gibi tenis oynamak, özellikle kötü bir teknikle ters vuruşların sık tekrarı, bu tıbbi durumun olası sebeplerinden biridir. Bununla birlikte birçok yaygın kol hareketi, örneğin boya yapmak, bir şeyleri yırtmak, örgü yapmak ta tenisçi dirseğine neden olabilir.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Tenisçi dirseği 30 ila 50 yaş arasında yaygındır; fakat bileklerini tekrar tekrar kasarak kullanan herkesin başına gelebilir. 

Günde en az iki saat tekrara dayalı hareketler yapan herkes büyük risk altındadır. Sigara içenler de tenisçi dirseği açısından yüksek risk grubundadır.

Komplikasyonları

Komplikasyonlar

Tenisçi dirseği tedavi edilmezse özellikle nesneleri kaldırırken veya tutarken kronik ağrıya neden olur. Dirseğiniz iyileşmeden kolunuzu zorlayacak şekilde kullanmak da sorunu kötüleştirebilir.

Muayenesi

Randevunuza Hazırlanmak

Muhtemelen ilk yapacağınız şey aile doktorunuzu veya normal bir pratisyen doktora gitmek olacaktır. Ne var ki bazı vakalarda randevu almak için aradığınızda ortopedi ameliyatlarında veya spor tıbbında uzmanlaşmış bir doktora yönlendirilebilirsiniz.

Doktorla görüşmeler kısa sürdüğü ve konuşulması gereken çok şey olduğu için, randevuya hazırlanarak gitmek iyi fikirdir. İşte randevunuza hazırlanmanıza yardımcı olacak ve doktordan ne bekleyebileceğinizi gösteren kimi bilgiler.

  • Yaşadığınız tüm belirtileri yazın, randevu konunuzla alakalı görünmeyen belirtileri de dahil edin.
  • Vitaminler ve takviye  ilaçlar dahil olmak üzere kullandığınız bütün ilaçların bir listesini çıkarın.
  • Doktorunuza soracağınız soruları not edin.

Doktorunuzla geçireceğiniz vakit sınırlı olabilir, bu yüzden bir soru listesi çıkarmak vaktinizi en iyi şekilde değerlendirmenize yarar. Tenisçi dirseği için doktorunuza sorabileceğiniz belli başlı sorular şunlardır:

  • Belirtilerimin en olası nedeni nedir?
  • Belirtilerime neden olabilecek diğer olası sebepler nelerdir?
  • Ne tür testlere ihtiyacım var?
  • Hastalığım geçici mi yoksa kronik mi?
  • Ne tür tedaviler var, siz ne tavsiye ediyorsunuz?
  • Riayet etmem gereken herhangi bir sınırlama var mı?
  • Yanımda götürebileceğim herhangi bir broşür veya matbu malzeme var mı? Hangi web sitesini tavsiye ediyorsunuz?

Doktorunuzdan bekleyebilecekleriniz
Doktorunuz büyük ihtimalle size bir dizi soru soracaktır.

  • Ağrınız nerede?
  • Belirtiler ilk defa ne zaman ortaya çıktı?
  • Belirtileriniz sürekli mi yoksa arada bir mi ortaya çıkıyor?
  • Belirtileriniz ne kadar şiddetli?
  • Belirtileriniz iyileştirir görünen bir şey var mı?
  • Belirtileriniz kötüleştirir görünen bir şey var mı?

Bu sırada yapabilecekleriniz
Doktorunuzla görüşmeyi beklerken, mümkünse, belirtilerinizi kötüleştiren egzersizi veya aktiviteyi yapmayı bırakın. Ağrılı bölgeye günde birkaç kez 15 dakika boyunca buz koyun. Bölgeyi bir bandajla sarmak da şişin inmesine yardımcı olabilir.

Testleri

Testler ve Teşhis

Doktorunuz dirseğinizi inceleyip tıbbi geçmişinize bakarak tenisçi dirseği teşhisinde bulunur. Doktorunuz ağrıyı ve katılığı değerlendirebilmek için etkilenmiş bölgeye baskı uygulayabilir veya sizden dirseğinizi, bileğinizi veya parmaklarınızı belli şekillerde hareket ettirmenizi isteyebilir.

Röntgen çektirmek doktorunuza dirsek ağrısını olası başka nedenlerini, örneğin kırıkları ve artriti elemede yardımcı olur. Bazen ultrason veya manyetik rezonans görüntüleme gibi daha kapsamlı taramalar yapılır.

Tedavisi

Tedaviler ve İlaçlar

Eğer ağrı iş yapmanızı engelliyorsa, tenisçi dirseği tedavisine bekle ve gör yaklaşımını uygulayın. Tenisçi dirseğin genellikle altı ay ile iki yıl arasında kendiliğinden iyileşir.

Eğer çok ağrınız varsa veya ağrı işlerinize engel oluyorsa, tenisçi dirseğinin tedavisinin ilk aşamasında genellikle dinlenme, buz koyma, reçetesiz ağrı kesiciler kullanma gibi şeyler uygulanır. Bu ilaçların uzun dönemli kullanımları tavsiye edilmez, çünkü ciddi mide bağırsak sorunlarına yol açabilir. 

Eğer bu adımlar yardımcı olmazsa, hala ağrınız varsa ve hareketleriniz sınırlıysa doktorunuz başka adımlar atılmasını önerebilir. Bu öneriler şunlar olabilir:

  • Kolunuzu kullanma biçiminizi analiz etmek. Doktorunuz hasar görmüş dokudaki baskıyı azaltmanın en iyi yollarını bulmak için tenis veya çalışma tekniğinizi uzmanların değerlendirmesini isteyebilir. Bu, bilek ve ön kol hareketlerinizin belirtilerinizi kötüleştirmemesi için, teniste ters vuruşlarında iki kolu kullanmak ve işinizde koruyucu adımlar atmak anlamına gelir. Tenis vuruşları veya ağır kaldırma sırasında bileğinizi dik tutarak süt koldaki daha büyük kasları kullanırsınız ki bu kaslar yük baskısını daha iyi kaldırır.
  • Egzersizler. Doktorunuz veya fizik terapistiniz kaslarınızı, özellikle ön kol kaslarınızı yavaş yavaş güçlendirmek ve esnetmek için bazı egzersizler önerebilir. Bu egzersizleri bir kez öğrendikten sonra onları evde ve işte yapabilirsiniz.
  • Koruyucu bantlar. Doktorunuz zedelenmiş dokudaki stresi azaltmak için bandaj veya koruyucu bant kullanmanızı önerebilir.
  • Kortikosteroitler. Ağrınız şiddetli ve ısrarlıysa, doktorunuz bir kortikosteroit iğnesi tavsiye edebilir. Kortikosteroitler ağrıyı, şişi ve iltihaplanmayı azaltan ilaçlardır. İğne olarak vurulan kortikosteroitler nadiren yan etkilere sebep olur.  Bununla birlikte bu ilaçların faydaları fizik terapi egzersizlerinden veya bekle ve gör yaklaşımını benimseyip kolunuzu dinlendirmekten daha iyi olduğu söylenemez. Doktorunuz, ağrıyı gidermek için lokal kortikosterod kullanımını önerebilir. Tedavi sırasında cildinizden emilen bu kortikosteroidlere fonoforezler veya iyontoforezler denir.
  • Ameliyat. Rehabilitasyon programını harfiyen yerine getirmiş olduğunuz halde, başka yaklaşımlar ağrınızı azaltmamışsa doktorunuz ameliyat önerebilir. Doktorunuz ısrarlı ağrınız varsa ve altı aydan uzun bir süre diğer tedavilerden sonuç almamışsanız genellikle ameliyat önerir. Tenisçi dirseği sorunu olan her 10 insandan ancak biri ameliyata ihtiyaç duyar.

Ameliyat genellikle ayakta hasta bazında olur, yani ameliyat olduğunuz gün evinize dönebilirsiniz. Ameliyat genellikle ya iltihaplanmış tendonun kırpılması veya ağrıyı dindirmek için tendonu çıkarıp tekrar yerine takmaktan ibarettir. 

Tenisçi dirseği için başka tedavilere dair araştırmalar devam eder. Araştırması süren diğer tedavilerden kimileri platelet zengini plazma enjeksiyonları, akupunktur, botolinum toksin ve topik nitrik oksittir. 

Yaşam Tarzı

Hayat Tarzı ve Evde Tedaviler

Bu tür yaralanmalarda her zamanki yolu; koruma, dinlenme, buz, kompres ve yukarı kaldırma yöntemlerini deneyin.

  • Koruma. Eklemi kullanmayarak dirseğinizi başkaca zedelenmelerden koruyun. Eğer belirtilere belli bir iş veya spor neden oluyorsa, belirtileriniz iyileşene kadar bu faaliyete ara vermeniz gerekebilir.
  • Dinlenme. Dirseğinizi dinlendirin. Fakat hareketsiz bırakmayın. Bazen geceleri sargı kullanmak sabah belirtilerini genelde azaltır.
  • Buz. Yaralanmadan sonra şişi azaltmak için buzla, buz mesajıyla, soğuk su torbasıyla kompres yapın. Buzu yaralanmadan hemen sonra koymaya çalışın.
  • Kompres. Yaralı bölgeyi tutması için esnek bant veya bandaj kullanın.
  • Yukarı kaldırma. Mümkün olan her yerde dirseğinizi şişkinliği engellemek veya azaltmak için yukarıda tutun.

Önleme

Önlem

Şu adımlar sizi tenisçi dirseği yaralanmasından koruyabilir: 

  • Tekniğinizi gözden geçirin. Doğru hareketi yapıp yapmadığınızı görmek için bir tenis profesyonelinden yardın alın. Raketi bütün kolunuzla savurun, vuruşa bütün vücudunuzu katın, yalnızca bileğinizi kullanmayın. Top temasları sırasında bileğinizi dik tutun. Ayrıca raketinizin uygun bir kol kalınlığına, tel gerginliğine sahip olduğundan emin olun. Düşük tel gerginliği dirseğe daha az kuvvet iletir.
  • Kendinizi güçlendirin. Her spora ona uygun kondisyon çalışmalarıyla hazırlanın. Bir ağırlıkla bileğinizi esnetme ve uzatma çalışmaları yapın. Bileğinizi açtıktan sonra ağırlığı yavaşça aşağı bırakmak onu güçlendirmenin bir yoludur, böylece dokularınız daha az güce maruz kalır.
  • Bileğinizi dik tutun. Halter de dahil kaldırma aktiviteleri veya tenis vuruşları sırasında bileğinizi dik ve katı tutmaya çalışın. İşi küçük ön kol kasları yerine üst kolunuzun daha güçlü ve büyük kaslarının yapmasını sağlayın.
  • Gerektiği gibi ısının. Kullanmadan önce ve sonra bileğinizdeki ön kol kaslarınızı zorlamadan esnetin.
  • Buz koyun. Kolunuzu zorlayıcı bir şekilde kullandıktan sonra üzerine buz koyabilir veya buz masajı yapabilirsiniz. Buz masajı için plastik bir torbayı suyla doldurup dondurun. Bundan sonra beş ila yedi dakika boyunca buzu dirseğinizin üst kısmında gezdirin.

Uzm. Dr. Hakan Rauf TÜFEKÇİ

merhaba hakan bey benim annem iltihaplı ateşli romatizma elleri dirsekleri yamuluyor çok kötü ağrılar çekiyor son 10 gündür hiç yataktan kalkamıyor bi... devamı