• İçindekiler
• Nedir
• Belirtiler
• Teşhis
• Tedavi

Nedir

Toksik şok sendromu nadir, yaşamı tehdit eden bakteriyel enfeksiyon komplikasyonudur. Tarihsel olarak süper emici tampon ve ara sıra doğum kontrol süngeri kullanımıyla ilişkilendirilmiştir.

Toksik şok sendromu genelde Staphylococcus aureus (staf) bakterileri tarafından üretilen toksinlerden kaynaklanır ama duruma A grubu streptokok (strep) bakteriler tarafından üretilen toksinler de yol açabilir.

Sendrom adet gören kadınlarda meydana gelebilirken erkekleri, çocukları ve menopoz sonrası kadınları da etkileyebilir. Toksik şok sendromunun risk faktörleri arasında cilt yaraları ve ameliyat bulunur.

Toksik şok sendromunun işaret ve belirtileri birden gelişir ve hastalık ölümcül olabilir. Toksik şok sendromu riskinizi azaltmak için adımlar atabilirsiniz.

Sebepler

Toksik şok sendromu herkesin başına gelir. Toksik şok sendromunun neredeyse yarısı adet görmeyen kişilerde, örneğin yaşlı kadınlar, erkekler ve çocuklarda meydana gelir.

Toksik şok sendromu şunlarla ilişkilidir:

• Süper emici tamponlar kullanmak
• Diyafram veya doğum kontrol süngeri takmak
• Staf veya strep enfeksiyonu bulunmak, özellikle cilt yaraları veya iyileşme dönemindeki cerrahi kesileriniz varsa

Tampon kullanımı
Araştırmacılar tamponların nasıl toksik sendroma yol açtığını tam olarak bilmiyorlar. Bazıları süper emici tamponların uzun süre bırakıldığında bakteriler için yetişme ortamı haline geldiğine inanıyorlar. Diğerleri tamponlardaki süper emici liflerin vajina yüzeyini çizerek bakterilerin veya toksinlerinin kan akışına girmesini mümkün kıldığını ileri sürüyorlar.

Belirtiler

Toksik şok sendromunun olası işaret ve belirtileri şunlardır:

• Ani yüksek ateş
• Düşük tansiyon (hipotansiyon)
• Kusma veya bulantı
• Özellikle avuçlarda ve tabanlarda güneş yanığına benzeyen döküntü
• Kafa karışıklığı
• Kas ağrısı
• Göz, ağız ve boğazda kırmızılık
• Nöbetler
• Baş ağrısı

Doktora ne zaman gidilmeli
Toksik şok sendromunun işaret ve belirtilerini yaşıyorsanız hemen doktorunuzla görüşün. Bu, adet dönemindeyseniz, adetiniz henüz bitmişse, tampon kullanıyorsanız, cilt veya yara enfeksiyonunuz varsa özellikle önemlidir. Doktorunuza belirtilerinizin ne olduğunu ve onları ne kadar süredir yaşadığınızı söyleyin.

Teşhis

Toksik şok sendromunun kesin bir testi yoktur. Staf veya strep enfeksiyonun varlığını test etmek için kan ve idrar örnekleri sağlamanız gerekebilir. Vajina, rahim ağzı ve boğazdan alınan kültürler laboratuarda analiz edilebilir.

Tedavi

Toksik şok sendromu meydana gelirse muhtemelen hastaneye yatırılmanız ve antibiyotik anlamız gerekir. Doktorlar enfeksiyon kaynağını belirlemeye çalışır.

Antibiyotiklerle birlikte toksik şok sendromunun işaret ve belirtilerini tedavi etmek için takviye bakım alırsınız. Kan basıncınız düşmeye(hipotansiyon) başlarsa onu sabitlemek için ilaç ve dehidrasyonu tedavi etmek için sıvıya ihtiyacınız olur.

Staf veya strep bakteriler tarafından üretilen toksinler ve eşlik eden hipotansiyon karaciğer yetmezliğiyle sonuçlanabilir. Böbrek yetmezliği yaşarsanız diyalize ihtiyacınız olabilir.

Önleme

Adet dönemi toksik şok sendromu tamponları sık sık, en azından her 4-8 saatte bir değiştirerek önlenebilir. Kullanabildiğiniz en düşük emici tamponu kullanın ve mümkün olduğu her zaman tampon yerine pedleri tercih edin. Adetinizin çok hafif olduğu zamanlarsa tampon kullanmaktan kaçının; onun yerine günlük ped kullanın.

Toksik şok sendromu nüksedebilir. Onu bir kere yaşayanlar ona tekrar tekrar yakalanabilir. Toksik şok sendromu veya öncede staf veya strep enfeksiyonu yaşadıysanız hiç tampon kullanmayın.